«Նախկինների» ռևանշիստական ձգտտումները, կամ իսկ ո՞վ կընտրի. հայերը, թե՞ Ռուսաստանը։
Հայացք՝ երևանյան հանրահավաքներին Բաքվից

Վերլուծություն  19 Մայիսի 2022 - 17:39

Հայաստանում բողոքի հանրահավաքները արդեն մի քանի շաբաթ է չեն հանդարտվում։ Նախօրեին Երևանում բերման է ենթարկվել 414 ցուցարար։ Կալանավորվածների մեջ է ՀԱՊԿ-ի նախկին ղեկավար Յուրի Խաչատուրովի որդին՝ Իգորը։ Նրան կասկածում են ոստիկանի վրա հարձակվելու մեջ։ Այսօր ցույցերը շարունակվում են, և ընդդիմադիր «Դիմադրություն» շարժումը սկսել է կալանավորված հասարակական և քաղաքական գործիչներին ազատելու պահանջով ստորագրահավաք։ Ցուցարարները փակում են փողոցները, խոչընդոտում են ավտոմեքենաների շարժմանը։ Իրավիճակը շատ լարված է, քաղաքի որոշ մասերում ցուցարարները նույնիսկ բարիկադներ են կառուցում։ Նրանց հիմնական պահանջը՝ Հայաստանի վարչապետ Նիկոլ Փաշինյանի հրաժարականն է, Ղարաբաղի հարցով նրա դիրքորոշման հետ կապված անհամաձայնության պատճառով։

Իշխանության համար պայքարը երբեմն դուրս է գալիս փողոց։ Դա անընդհատ քաոս է, միշտ անկարգություններ, կոտրված ցուցափեղկեր և թալանված խանութներ: Գրեթե միշտ դա արյուն է մայթի վրա։ Եվ կան մարդիկ, ովքեր կանգնած են այս հանրահավաքների հետևում, և ում շատ է պետք այդ արյունը։ Ավելի շատ, քան օդը։ Ոմանք նույնիսկ չեն թաքնվում կուլիսների հետևում, ինչպես, օրինակ, Հայաստանի ազգային անվտանգության ծառայության նախկին պետ Արթուր Վանեցյանը, ով մայիսի 1-ին ներկաներին առջև ասաց, որ «հանրահավաքը կլինի հայ ազգի վերամարմնավորման սկիզբը»։ «Նախկիններ»։ Ովքեր միշտ ուզում են վերադառնալ: Ե՛վ Քոչարյանը, և՛ Սարգսյանը։ Բա ոնց, իշխանությունը լավ բան է, հատկապես, եթե այն փոխարկում ես փողի: «Նախկինները» ժամանակին իշխանության են եկել Առաջին ղարաբաղյանի արյունալի ալիքի վրա։ Մեզ համար կազմակերպելով ցեղասպանություն և էթնիկ զտումներ, ոչնչացնելով ծաղկող հողը, խլելով սեփական ժողովրդից խաղաղ կյանքի և բարգավաճման հույսը (այո, ես խոսում եմ խողովակաշարերի և ընդհանրապես տարածաշրջանի բոլոր միջազգային նախագծերի մասին)։ Քսանութ տարի նստելով մեր օկուպացված հողի վրա, նրանք այնտեղ ոչ միայն ոչ մի նոր բան չշինեցին, այլ նույնիսկ իրենց նեղություն չտվեցին վերանորոգել հինը։ Էթնիկական անհամատեղելիության, խաղաղ բնակչության ցեղասպանության մասին ցինիկ խոստովանությունների մասին խոսակցությունները՝ դա Գեբելսը չէ, Դիրլևանգերը չէ, դա նույնիսկ Հիմլերը չէ: Դրանք հայ ժողովրդի ճակատագրերի նախկին որոշողներն են։ Ճակատագրի չար քմահաճույքով իշխանության գագաթնակետին բարձրացված մանր հանցագործները: Եվ նրանք վայելում էին ոչ այնքան բացարձակ իշխանությունը, որքան անսահմանափակ ամենաթողությունը։ Չէ, դրանք գանձագողներ չեն, դրանք արյունախումներ են։

Եթե ինչ-որ մեկը կանգնած է հանրահավաքների թիկունքում, միշտ կա մեկը, ով կանգնած է նրանցից վեր։ Ե՛վ Քոչարյանը, և՛ Սարգսյանը հայտնի են Մոսկվայում իրենց ամուր կապերով։ Ռուսաստանի կողմից Հայաստանի կորուստը կլինի Կրեմլի հերթական աշխարհաքաղաքական պարտությունը, և Ուկրաինայում ձգձգվող և անհաջող պատերազմի և դեպի անդունդը գլորվող տնտեսության ֆոնին Կրեմլը չի կարող իրեն նման շքեղություն թույլ տալ։ Որովհետև այստեղ հնարավոր են ցանկացած իրադարձություններ. փողոցում սադրանքներից և սեփական ժողովրդի արյունը թափելու մեջ Փաշինյանի թիմի հետագա մեղադրանքներից, մինչև Ղազախստանի վերջին իրադարձությունների օրինակով ռուսական զորքերի ներգրավումը։ Նրանց կփրկեն քաոսից, առաջին անգամը չէ։ Ընդհանրապես, կանխատեսումները, որոնք վերաբերվում են նրան, թե ինչպես կվարվի Ռուսաստանը այս կամ այն իրավիճակում, չափազանց անշնորհակալ գործ է։ Այստեղ կանխատեսել չի ստացվի, այստեղ կարելի է միայն հավատալ և հուսալ։

Քաոսը, հնարավոր արյունահեղությունը և ռուսական զորքերի Հայաստան ներգրավելու պոտենցիալ վտանգը ինձ չի ուրախացնում։ Սա տագնապալի է, և այս տագնապալիության մեջ ավելի շատ եսասիրություն կա, քան հումանիզմ: Ինչպիսին էլ լինի հարևանդ, ինչքան էլ նրան չհայհոյես, չկռվես, չվիճես, հարևան բնակարանում խառնաշփոթությունը և գժանոցը միշտ վատ են: առնվազն պոտենցիալ վտանգավոր է: Ես ճանաչում եմ հայ ժողովրդի, իր համար իշխանություն ընտրելու անվերապահ իրավունքը, բայց այստեղ հարցեր կան։ Ընդ որում միայն հարևանին: Դու ի՞նչ ես անելու հետո, եթե հանկարծ «նախկինները» վերադառնա։ Նախ՝ հազիվ թե նրանց հաջողվի վերադառնալ խաղաղ ճանապարհով, նրանք կվերադառնան անպայման արյան միջով։ Հետո կսկսեն սեփականության վերաբաշխումը, և սա շատ ու շատ ցավոտ գործընթաց է նրանց համար, ում ունեցվածքը վերաբաշխվվում է (և իրենք, և Ռուսաստանը փողի կարիք շատ ունեն)։ Իսկ հետո՞։ Նորից կգաս մեզ հետ պատերազմելու, մոբիլիզացնելով Ղարաբաղյան երկրորդ պատերազմի ճակատներից փախած այդ տասը հազար մուրացկաններին։ Կճոճես ժանգոտված զենքերը և միանշանակ կփչացնես այն, ինչ ձեզ մոտ կոմպլեմենտար անվանում եք «տնտեսություն»: Չգիտեմ, չգիտեմ, հարևան։ Փորձիր։ Այնուամենայնիվ, կա մեկ ելք։ Դու շատ, շատ ես խոսում քո հնության ու իմաստության մասին։ Լավ, դա քո իրավունքն է, ամեն մեկն իր ժողովրդին է սիրում, վատ է, երբ հակառակն է լինում։ Դու ուղղակի նստիր, գլխարկդ դիր քո առջև և լավ մտածիր. միգուցե բավական է հիմարանալ: Միգուցե՞ փորձես հրաժարվել ռևանշիստական նկրտումներից։ Միգուցե ստորագրե՞նք փոխադարձ տարածքային հավակնությունները բացառող խաղաղ պայմանագիր։ Չե՞ս ուզում։ Չէ, դու ինքդ չէս ուզու՞մ, թե՞ թույլ չեն տալիս քեզ։ Դե-դե...

Չեմ խորամանկելու, ինքս հասկանում եմ, որ մեր ժողովուրդների միջև հաշտության համար շատ տարիներ կպահանջվեն։ Կամ նույնիսկ մի քանի տասնամյակներ։ Բայց ասա ինձ, դու ո՞վ ես ուզում լինել։ Ինչպե՞ս և ինչո՞վ ես հետագայում կառուցելու քո կյանքը։ Որպե՞ս Ռուսաստանի ֆորպոստ, ապրելով նրա ողորմածությամբ, և կախված լինելով նրա տրամադրությունից և սփյուռքի ողորմություններից, թե՞ կմոռանաս տարածքային հավակնությունների մասին և կփորձես ամեն ինչ սկսել մաքուր էջից։ Ադրբեջանը պատրաստ է իրադարձությունների ցանկացած զարգացմանը, լինի դա նոր պատերազմ, լինի խաղաղ, սկզբում, իհարկե, մեր երկրների միջև զգուշավոր և նույնիսկ ոչ զգուշավոր կապերի հաստատմանը։ Իսկ գիտես, հարևան... Մենք չենք ուզում պատերազմել, բայց միշտ պատրաստ ենք դրան։ Ընտրությունը քոնն է։ Եթե, իհարկե, քո փոխարեն չընտրի Ռուսաստանը։

Caliber.Az

Դիտումներ: 147