Հայաստանը կհասցնի արդյո՞ք ցատկել հնարավորությունների գնացքի վերջին վագոնի մեջ
Խոսքից գործ
Վերլուծություն 05 Մարտի 2022 - 17:15
Բահրամ Բատիև Caliber.Az |
Աշխարհը չհասցրեց խորը շունչ քաշել ծանրագույն սոցիալ-տնտեսական հետևանքներ բերած COVID-19 համավարակի ավելի քան երկու տարվա տիրակալությունից, երբ որոտաց ռուս-ուկրաինական պատերազմը, որը սպառնում է ոչ միայն տասնյակ երկրներին առճակատման հորձանուտի մեջ քաշելուն, այլ նաև ավարտվել նրանով, որ երկրագունդը վերածվի ռադիոակտիվ մոխրակույտի։ Ռուսաստանի և Ուկրաինայի միջև պատերազմի պատճառով աշխարհում իրավիճակն փոխվում է կալեիդոսկոպիկ արագությամբ, և ոչ ոք չի կարող վաղվա օրվա համար նույնիսկ մոտավոր կանխատեսում տալ։ Այդ թվում նաև մեր տարածաշրջանում իրադարձությունների զարգացման հետ կապված, որը ցանկացած պահի նորից կարող է վերածվել վառոդի տակառի։
Այո, ավելի քան 32 տարի տևած ղարաբաղյան հակամարտությունը 2020 թվականի նոյեմբերի 10-ի գիշերը ավարտվեց Ադրբեջանի կողմից իր տարածքների ազատագրմամբ և հրադադարի մասին եռակողմ հայտարարության ստորագրմամբ։ Սակայն, չնայած Ադրբեջանի, Ռուսաստանի և Հայաստանի ղեկավարների կողմից հայտարարության ստորագրամանը, չնայած Բաքվի կողմից հայկական կողմին պատերազմի «կացինը թաղելու» կոչերին՝ ո՛չ հայ-ադրբեջանական սահմաների սահմանազատում/սահմանագծումը, ո՛չ Ադրբեջանի և Հայաստանի միջև խաղաղ պայմանագիրը, ո՛չ ադրբեջանական տարածքներից ավազակախմբերի մնացորդների դուրս բերումը, և՛ տարածաշրջանային հաղորդակցությունների ապաշրջափակումը կես տարի անց այդպես էլ տեղի չունեցավ։ Իսկ դա, առանց չափազանցության բիքֆորդյան քուղ է Հարավային Կովկասի անվտանգության, խաղաղության և կայունության վրա, որին, չնչին անհրառեշտության դեպքում լուցկու մոտեցնելը առանձնահատուկ դժվարություն չի ներկայացնում։ Եվ մեր շուրթերից այս խոսքերը , որքան էլ ոմանց տարօրինակ թվան, բայց այսօր տարածաշրջանային կայունություն մասամբ կախված է նաև Հայաստանից։ Ավելի ճիշտ՝ խաղաղության մեջ ապրելու, իր երկու հարևանների՝ Ադրբեջանի և Թուրքիայի հետ հարաբերությունների նորմալացման նրա ցանկությունից։ Համաշխարհայինի վերաճելուն սպառնացող պատերազմը փոթորկում է բոլորովին մեր կողքին, և արդեն այժմ Հայաստանի համար անհրաժեշտ է որոշում ընդունել։ Որոշում, որից կախված կլինի անձամբ նրա հետագա զարգացումը։ Երևանում պետք է գիտակցեն աշխարհում և տարածաշրջանում տեղի ունեցող իրադարձությունները, հարկավոր է դեն նետել ռևանշի մասին նույնիսկ միտքը, որը նրան կբերի ծայրահեղ ողբալի հետևանքների։ Եվ առավել ևս Երևանին հարկավոր է որքան կարելի է արագ հրաժարվել Ռուսաստանի կողմից աջակցությունների հույսերից։ Մենք բոլորս տեսնում ենք, թե այսօր ինչ վիճակում է հայտնվել Մոսկվան։ Պատերազմ, պատժամիջոցներ, անխուսափելի տնտեսական խնդիրներ։ Ռուսաստանը այսօր ունի շատ խնդիրներ և հոգսեր, և ակնհայտ է, որ մոտ հեռանկարում նա Հայաստանին աջակցելու ժամանակ չի ունենա։ Ինչպես ռազմական, այնպես էլ ֆինանսական պլանով։ Եվ նշանակում է, որ Հայաստանը պետք է ինքնուրույն որոշում կայացնի այն մասին, թե ինչպես դրսևորել իրեն։
Մենք արդեն վերն ասել ենք, թե ինչ է հարկավոր մեր տարածաշրջանում խաղաղության համար՝ հայ-ադրբեջանական սահմանների արագ սահմանազատում/ սահմանագծում, Ղարաբաղում հայկական զորքերի մնացորդների դուրս բերում, տարածաշրջանային տրանսպորտային հաղորդակցությունների ապաշրջափակում և, ամենագլխավորը, համապարփակ խաղաղ պայմանագիր՝ նրա ստորագրող պետությունների տարածքային ամբողջականության ճանաչմամբ։ Կարելի է նույնիսկ ասել, որ Հայաստանի կառավարությունում ցանկացած ողջամիտ մարդ պարտավոր է հասկանալ, որ հենց ռուս-ուկրաինական պատերազմն ու դրա կործանարար հետևանքներն են, որ պետք է Երևանին մղեն դեպի Ադրբեջանի հետ շուտուփույթ խաղաղության։ Հիմա հենց այդ պահն է։ Հետո կարող է ուշ լինել, ուստի չպետք է բաց թողնել պատմական շանսը։
Ի դեպ, վերջերս Երևանից որոշակի դրական ազդակներ գալիս են։ Այսպես, Հայաստանի նախագահ ընտրվելու նախօրեին՝ Ազգային ժողովի պատգամավորների առջև ելույթ ունենալով՝ Վահագն Խաչատրյանը հայտարարել է այն մասին, որ «հարևանների հետ հարկավոր է ապրել խաղաղ»։ Նրա կարծիքով, պետք է ձգտել տարածաշրջանում կայունության հաստատման։ «Աշխարհում իրադարարձությունները ցուցադրում են, որ խաղաղությանը այլընտրանք չկա։ Հայաստանը չպետք է լինի մեկուսացման մեջ։ Ղարաբաղում 44-օրյա պատերազմը դրա լավագույն հաստատումն է»,- նշել է Խաչատրյանը, հավելելով, որ նա լիովին աջակցում է Հայաստանի կառավարության խաղաղ օրակարգին, քանզի երկրի համար զարգացման ուրիշ ճանապարհ չի տեսնում։
Հայաստանի Հանրապետության վարչապետ Նիկոլ Փաշինյանը ելույթ ունենալով Դիվանագիտության օրվան և ՄԱԿ-ում Հայաստանի անդամակցության 30-ամյակին նվիրաված միջոցառմանը՝ նույնպես հայտարարել է. «Կառավարությունը ղեկավարվում է այն տրամաբանությամբ, որ անվտանգության ամենագործունակ երաշխիքը խաղաղությունն է։ Մեկնարկել են հատուկ ներկայացուցիչների մակարդակով հայ-թուրքական բանակցությունները, օրակարգում դրված է տարածաշրջանային հաղորդակցությունների բացման, հայ-ադրբեջանական սահմանների սահմանազատման և սահմանագծման հարցերը, Ադրբեջանի հետ խաղաղ համաձայնագրի շուրջ բանակցություններ սկսելու մասին հարցը։
Երևանից այս հուսադրող մեսիջները աննկատելի չմնացին։ Ցանկանում ես հավատալ, որ սրանք դատարկախոսություններ և ժամանակ ձգձգելու փորձեր չեն, որ վերջապես Հայաստանում սկսել են գիտակցել, թե ինչպիսի վտանգավոր սահմանագծին է մոտեցել աշխարհը, և մասնավորապես մեր տարածաշրջանը։ Հատկապես հիմա է տարածաշրջանի առջև բացվում հնարավորությունների պատուհանը, որով հայերը պետք է օգտվեն հանուն ապագա սերունդների։ Կարելի է նույնիսկ ասել, սա հնարավորությունների գնացքի պոչի վագոնն է, որի մեջ նրանք դեռևս կարող են ցատկել։ Հատկապես դրա համար էլ, վերջին օրերին Երևանից դրական ազդակները չպետք է մնան նկատառումներ դատարկ հռչակագրման մակարդակին, այլ պետք է անցնեն գործնական և շոշափելի հարթակ։ Արդյունքում դրանից կշահի այդ թվում նաև հենց Հայաստանը։
Caliber.Az
Դիտումներ: 229
1
|
Ալիև. Պոտենցիալ կերպով Հայաստանը կարող է լինել ադրբեջանական գազի ստացող
25 Ապրիլի 2024 - 16:3588 Դիտումներ
|
2
|
Նախագահ Ալիևի կարևոր ուղերձները՝ ՈՒՂԻՂ
23 Ապրիլի 2024 - 18:2061 Դիտումներ
|
3
|
Պատմական պահ. Ադրբեջանի և Հայաստանի միջև տեղադրվել է առաջին սահմանային սյունը
23 Ապրիլի 2024 - 18:3050 Դիտումներ
|
4
|
Ալիև. Մենք ավելի մոտ ենք խաղաղության համաձայնագրի ստորագրմանը, քան երբևէ
23 Ապրիլի 2024 - 16:4145 Դիտումներ
|
5
|
Մեծ պատմություն փոքր գետի վրա Լրանում է «Լաչին» սահմանային անցակետի տեղադրման մեկ տարին
24 Ապրիլի 2024 - 16:3638 Դիտումներ
|
Ազգային գաղափարի առանձնահատկությունները
«Հին աշխարհի հիստերիկները»26 Ապրիլի 2024 - 14:30
COP29-ի անցկացումը Բաքվում՝ կանաչ էներգիայի ոլորտում մեր գործունեության ճանաչումն է
Ալիևը՝ Պետերսբերգում26 Ապրիլի 2024 - 13:57
Խոջավենդում պայթուցիկ սարքեր են հայտնաբերվել
ԼՈՒՍԱՆԿԱՐ26 Ապրիլի 2024 - 12:57
Ալիևը՝ COP29-ի ակտիվ նախապատրաստման գործընթացի մասին
26 Ապրիլի 2024 - 12:55
Իլհամ Ալիևը մասնակցում է «Պետերսբերգի 15-րդ կլիմայական երկխոսության» բարձր մակարդակի հատվածին
ՏԵՍԱՆՅՈՒԹ26 Ապրիլի 2024 - 12:28
Ավարտվել են «Ալիք-2024» համատեղ մարտավարական զորավարժությունները
ՖՈՏՈ/ՏԵՍԱՆՅՈՒԹ26 Ապրիլի 2024 - 12:28
Խանքենդիի զենքից մաքրումը շարունակվում է
Նոր թվեր26 Ապրիլի 2024 - 12:07
Մենք հայրենիք ենք վերադառնում գլուխներս բարձր, որպես հաղթանակած ժողովուրդ. Մաթանաթ Մամեդովա
26 Ապրիլի 2024 - 11:42
Ֆիզուլիի բնակիչ. Հայրենիք եմ վերադառնում որդուս, հարսիս և թոռներիս հետ
26 Ապրիլի 2024 - 11:01
Գերմանիան պատրաստակամություն է հայտնել աջակցել Ադրբեջանին COP29-ում
26 Ապրիլի 2024 - 10:56
Միլլի Մեջլիսը Եվրախորհրդարանի բանաձևը որակել է կանխակալ և ոչ օբյեկտիվ
26 Ապրիլի 2024 - 10:27
Ադրբեջանում ՌԴ դեսպանը Բաշկորտոստանի փոխվարչապետի հետ քննարկել է միջտարածաշրջանային համագործակցությունը
26 Ապրիլի 2024 - 10:02
Ֆիզուլիի ևս 140 բնակիչներ վերադառնում են տուն
ԼՈՒՍԱՆԿԱՐ26 Ապրիլի 2024 - 09:46
Նախագահ Իլհամ Ալիևն աշխատանքային այցով ժամանել է Գերմանիա
26 Ապրիլի 2024 - 09:05
Ադրբեջանի նախագահի ինքնաթիռն առաջին անգամ չվերթ է իրականացրել Ֆիզուլիի օդանավակայանից Բեռլին
26 Ապրիլի 2024 - 08:53
Սիմոնյան. Լեգիտիմ սահմանը խաղաղության երաշխիք է
25 Ապրիլի 2024 - 23:02
Ավարտվել է Ժապարովի այցն Ադրբեջան
ԼՈՒՍԱՆԿԱՐ25 Ապրիլի 2024 - 22:49
Փաշինյանի աշխատակազմը՝ բողոքի ցույցերի մասին. Հայաստանի դեմ հիբրիդային պատերազմ է գնում
25 Ապրիլի 2024 - 22:47
Մուխթար Բաբաև. Ադրբեջանը հասկանում է, որ պետք է օրինակ ծառայի կլիմայի փոփոխության դեմ պայքարում
25 Ապրիլի 2024 - 22:34
Զախարովա. Հայկական ԶԼՄ-ներն անամոթաբար խեղաթյուրում են Ռուսաստանի ղեկավարության խոսքերը
25 Ապրիլի 2024 - 17:42
Ալիևը՝ «Մեկ Չինաստանի» քաղաքականության և Միջին միջանցքի ապագայի մասին
25 Ապրիլի 2024 - 17:23
Ալիևը Միշելին հրավիրել է COP29
25 Ապրիլի 2024 - 17:17
Սիյարտո. Հունգարիան միշտ աջակցել է Ադրբեջանի տարածքային ամբողջականությանը
25 Ապրիլի 2024 - 17:15
Ալիև. Պոտենցիալ կերպով Հայաստանը կարող է լինել ադրբեջանական գազի ստացող
25 Ապրիլի 2024 - 16:35
Ալեն Սիմոնյան. Երևանը պատրաստ է Բաքվի հետ քննարկել գազի գնման հարցը
25 Ապրիլի 2024 - 16:11
Ադրբեջանա-հունգարական միջկառավարական հանձնաժողովի նիստի արդունքներով արձանագրություն է ստորագրվել
25 Ապրիլի 2024 - 15:58
Խոջալիում նոր գերեզման է հայտնաբերվել
ԼՈՒՍԱՆԿԱՐ25 Ապրիլի 2024 - 15:42
Արամ Ա-ի հիմարության նոր սահմանները
Կրքեր առասպելի վերաբերյալ25 Ապրիլի 2024 - 15:38
Հունգարիայի ԱԳՆ-ն՝ Ադրբեջանի և Հայաստանի միջև սահմանազատման մեկնարկի մասին
25 Ապրիլի 2024 - 15:34
Ադրբեջանում COP29-ը` խաղաղ ճանապարհին առաջընթացի արդյունք է
Նախագահ Ալիևի ելույթից25 Ապրիլի 2024 - 15:29
Համայնք. ԱՄՆ Պետդեպարտամենտի տարեկան զեկույցները՝ քաղաքական ճնշման գործիք
25 Ապրիլի 2024 - 15:01
Ադրբեջանն ու ԱՄՆ-ը քննարկել են ֆինանսական ոլորտում նորարարական ծառայությունների կարգավորման հարցը
ԼՈՒՍԱՆԿԱՐ25 Ապրիլի 2024 - 14:48
Սիյարտո. Ադրբեջանի հետ համագործակցությունը նպաստում է Հունգարիայի էներգետիկ անվտանգությանը
25 Ապրիլի 2024 - 14:24
Միքայիլ Ջաբբարովը շնորհավորել է ձեռներեցներին
25 Ապրիլի 2024 - 14:22
Խանքենդիի զենքից մաքրման գործընթացը շարունակվում է
Նոր ցուցակ25 Ապրիլի 2024 - 13:54
Հիքմեթ Հաջիև. Ֆիզուլին վերածնվում է 30 տարվա օկուպացիայից հետո մնացած ավերակներից
25 Ապրիլի 2024 - 13:25
Ալիևն ու Ժապարովը ծանոթացել են Աղդամի Փանահալի խանի պալատում իրականացվող աշխատանքներին
25 Ապրիլի 2024 - 13:12
Ադրբեջանական բանակը ոտքի է հանվել «տագնապ» ազդանշանով, նախարարը ժամանել է հրամանատարական կետ
Զորավարժությունների ԼՈՒՍԱՆԿԱՐ/ՏԵՍԱՆՅՈՒԹ25 Ապրիլի 2024 - 12:50
Քաղաքագետ Քոչինյան. Թուրքիայի հետ լավ հարաբերությունները բխում են Հայաստանի շահերից
25 Ապրիլի 2024 - 12:36
ՄԱԿ է ներկայացվել է Ադրբեջանի զեկույցը Խոշտանգումների դեմ կոնվենցիայի վերաբերյալ
25 Ապրիլի 2024 - 11:33