Թեհրանը նորից խփում է Զանգեզուրին
Caliber.Az-ի արձագանքը՝ Իրանի դեսպանի սադրանքին
Վերլուծություն 11 Փետրվարի 2023 - 10:53
Սամիր Վելիև Caliber.Az |
Իրանը շարունակում է սրել իրավիճակը տարածաշրջանում և լկտիաբար բլեֆ է անում՝ չունենալով բավարար ռեսուրսներ իր աշխարհաքաղաքական հակառակորդներին դիմակայելու համար։ Այնպես էլ չվերականգնվելով Ադրբեջանի առջև իր նախկին գործողությունների համար (օրինակ՝ ադրբեջանական տարածքների օկուպացմանը աջակցելու, 44-օրյա պատերազմի ժամանակ Ադրբեջան ներխուժելու, Թեհրանում Ադրբեջանի Հանրապետության դեսպանատան վրա կատարված ահաբեկչության համար և այլն), մոլլաները ռեժիմը հնչեցրել է հերթական հակաադրբեջանական անակնկալություններ։ Խոսքը Հայաստանում Իրանի դեսպան Աբբաս Բադաշխան Զոհուրիի՝ երեկ Երեւանում կայացած հայ-իրանական հարաբերություններին նվիրված համաժողովում սադրանքի մասին է։
Թվում է, թե դուք քննարկում եք ձեր հարաբերությունները ձեր ուզածով: Բայց ոչ, Իրանի դեսպանը, իրեն պատկերացնելով համաշխարհային գերտերության բանագնաց, սկսել է սպառնալիքներ հնչեցնել մի շարք երկրների՝ Ադրբեջանի, Թուրքիայի, Ռուսաստանի հասցեին։ Ուրեմն, Զոհուրիի խոսքով, «Իրանն ու Հայաստանը թույլ չեն տա որեւէ միջանցքի ստեղծում»։
«Իրանն ու Հայաստանը եղել են և կլինեն հարևաններ։ Իհարկե, կարելի է նկատել որոշ խորամանկություններ, խոսում են ինչ որ այսպես կոչված միջանցքների մասին։ Սակայն Իրանն ու Հայաստանը թույլ չեն տա, որ նման միջանցք ստեղծվի։ Դրանով հանդերձ, մենք չպետք է սպասենք, որ ինչ-որ մեկը հանդես գա, օրինակ, միջանցք ստեղծելու գաղափարով, որպեսզի հետո որոշենք, թե ինչ դիրքորոշում դրսևորել։ Մենք սա չպետք է թույլ տանք։ Երկու երկրները պետք է նախաձեռնություն դրսևորեն, պարզեն, թե ինչ նոր գործողություններ և քայլեր պետք է ձեռնարկվեն»,- ասել է դեսպանը։
Մաինգամայն ակնհայտ է, որ, առանց բացահայտ խոսելու, կղերական ռեժիմի բանագնացը, այնուամենայնիվ, նկատի ուներ հենց Զանգեզուրի միջանցքը՝ տրանսպորտային հաղորդակցություն, որը կվերականգնի հայկական ագրեսիայի և ադրբեջանական տարածքների օկուպացիայի ընթացքում ընդհատված ուղիղ ցամաքային հաղորդակցությունը Ադրբեջանի արևմտյան շրջանների և Նախչըվանի Ինքնավար Հանրապետության միջև։ Այս պահը հստակ գրված է Ադրբեջանի, Ռուսաստանի և Հայաստանի ղեկավարների 2020 թվականի նոյեմբերի 10-ի Եռակողմ հայտարարության 9-րդ կետում։ Այս կետի համաձայն՝ «ապաշրջափակվում են բոլոր տնտեսական և տրանսպորտային կապերը տարածաշրջանում։ Հայաստանի Հանրապետությունը երաշխավորում է Ադրբեջանի Հանրապետության արևմտյան շրջանների և Նախչըվանի Ինքնավար Հանրապետության միջև տրանսպորտային հաղորդակցության անվտանգությունը՝ երկու ուղղություններով քաղաքացիների, տրանսպորտային միջոցների և ապրանքների անարգել տեղաշարժը կազմակերպելու նպատակով։ Տրանսպորտային հաղորդակցությունների վերահսկողությունն իրականացնում է Ռուսաստանի ԱԴԾ սահմանապահ ծառայության մարմինները։ Կողմերի համաձայնությամբ կապահովվի Նախչըվանի Ինքնավար Հանրապետությունը Ադրբեջանի արեւմտյան շրջանների հետ կապող նոր տրանսպորտային հաղորդակցությունների կառուցումը։
Կողմերի, այսինքն՝ Ադրբեջանի, Հայաստանի և Ռուսաստանի համաձայնությամբ։ Այստեղ Իրանի հոտ չկա։ Նրա կարծիքը ոչ ոք չի հարցնում, քանի որ նա ոչ մեկին, բացի ռեւանշիստ հայերից, չի հետաքրքրում։ Բայց նա նախանձելի համառությամբ իր խոզի մռութով խցկվում է Հացթուխների շարքը՝ փորձելով խոչընդոտել Ադրբեջանի երկու մասերի միջև տրանսպորտային կապի վերականգնմանը։ Սկզբունքորեն, սա մեզ համար նորություն չէ։ Ինչպես նորություն չէ նաև այն, որ վտարանդի պետությունը ցավագին է ընկալել Ադրբեջանի կողմից իր հողերի ազատագրումը հայկական օկուպացիայից՝ դրանով իսկ իրանցիներին զրկելով զենքի և թմրանյութերի մաքսանենգության միջոցով հարստացման անօրինական աղբյուրից։ Իրանը վաղուց և հստակ ուրվագծել է իր մտադրությունները դեռևս 90-ականների սկզբին, երբ Հայաստանին բառացիորեն փրկեց կոլապսից և դրանով իսկ տասնամյակներով երկարաձգեց ադրբեջանական տարածքների օկուպացիան։ Եվ 44-օրյա պատերազմից հետո, երբ Թեհրանում սկսվում է հերթական քորը, Ադրբեջանի հետ սահմանին անցկացվում են Բաքվին վախեցնելուն կոչված ցուցադրական զորավարժություններ։ Սակայն, ադրբեջանա-թուրքական համատեղ պատասխան զորավարժությունները արագ սառեցրեցրել են մոլլաների ռեժիմի բոցը։
Վերադառնալով Հայաստանում ԻԻՀ-ի դեսպանին։ Թեհրանում կանոնավոր կերպով, վերջին երկուսուկես տարիների ընթացքում հայտարարում են «Իրանի և Հայաստանի միջև պատմական սահմանների, տարածաշրջանային աշխարհաքաղաքականության և տարանցիկ երթուղիների ցանկացած փոփոխության» անընդունելիության մասին։ Եվ չնայած Բաքվում բազմիցս հայտարարել են, որ Զանգեզուրի միջանցքի հարցում իրենք չեն հավակնում Հայաստանի տարածքին, և որ այս տրանսպորտային զարկերակը ուղղված չէ Իրանի դեմ, այլ ընդհակառակը, ծառայելու է տարածաշրջանի բոլոր երկրների շահերին՝ այնուամենայնիվ, իրանա-հայկական տանդեմը շարունակում է դեմ արտահայտվել այս նախագծին։ Հայաստանը բացահայտորեն, հույս ունի Իրանի օգնությամբ վերանայել Եռակողմ հայտարարության որոշ կետեր, մասնավորապես՝ տարածաշրջանային տրանսպորտային հաղորդակցությունների ապաշրջափակման վերաբերյալ՝ դրանով իսկ հրաժարվելով Բաքվի և Մոսկվայի հանդեպ ստանձնած պարտավորություններից։ Սակայն սա խաղ է կրակի հետ։ Ինչպես բոլորովին վերջերս ասել է Ադրբեջանի նախագահ Իլհամ Ալիևը, «Հայաստանը ուզի, թե չուզի՝ Զանգեզուրի միջանցքն անպայման կբացվի։ Մենք պետք է և կունենանք կապ Ադրբեջանի հիմնական մասի և նրա անբաժանելի տարածք Նախչըվանի Ինքնավար Հանրապետության միջև»։
Այսինքն՝ Զանգեզուրի միջանցքի բացումը արգելափակելու բոլոր փորձերը դատապարտված են ձախողման, քանի որ չափազանց շատ երկրներ՝ Իրանից ու Հայաստանից ավելի ուժեղ և հեղինակավոր՝ շահագրգռված են այս տրանսպորտային երթուղու հարցում։ Դրանք են և՛Ադրբեջանը, և՛ Թուրքիան, և՛ Ռուսաստանը, և՛ Եվրոպան, և՛ Կենտրոնական Ասիան: Բոլորը լուրջ են տրամադրված, և ոչ ոք չի պատրաստվում դայակություն անել Իրանի աշխարհաքաղաքական ցանկությունների ու Երևանի հիմարության հետ։
Caliber.Az
Դիտումներ: 219
1
|
Գնդակը իր տուգանային հրապարակում Ֆրանսիացիները պաշտպանական դիրքում են
03 Մայիսի 2024 - 15:4353 Դիտումներ
|
2
|
«Դե լավ ոչ, դե», կամ, Փարիզի խաղադրույքը Էմին Գալալիի մտորումները
03 Մայիսի 2024 - 10:4646 Դիտումներ
|
3
|
Հաջիև. ՅՈՒՆԵՍԿՕ-ն չի կարող վերածվել գործիքի մեկ մարդու ձեռքում
03 Մայիսի 2024 - 09:5440 Դիտումներ
|
4
|
Ադրբեջանում շահագործման է հանձնվել «Խալաֆլի» սահմանային ուղեկալը ՖՈՏՈ/ՏԵՍԱՆՅՈՒԹ
03 Մայիսի 2024 - 12:0836 Դիտումներ
|
5
|
300 հայցիներ «Հին աշխարհի հիստերիկները»
03 Մայիսի 2024 - 17:3233 Դիտումներ
|
ԱՄՆ դեսպան. Ուրախ եմ, որ այսօր Շուշայում եմ
ԼՈՒՍԱՆԿԱՐ06 Մայիսի 2024 - 17:47
Ադրբեջանում շարունակվում են ուսումնական հավաքները զինապարտների հետ
ՖՈՏՈ/ՏԵՍԱՆՅՈՒԹ06 Մայիսի 2024 - 17:26
«Հայաստանը լրջորեն գերագնահատում է իր հնարավորությունները»
Գերդինն ու Սիտնիկովը՝ Caliber.Az-կայքում06 Մայիսի 2024 - 17:20
ԱՄՆ դեսպանը Շուշայում քննարկել է նախկին հարկադիր վերաբնակների վերադարձը
ԼՈՒՍԱՆԿԱՐ06 Մայիսի 2024 - 16:48
Աղդերեում մարդկային մնացորդներ են հայտնաբերվել
06 Մայիսի 2024 - 16:29
ԱՄՆ դեսպանը, այնուամենայնիվ, այցելել է Շուշա
06 Մայիսի 2024 - 16:25
Թեյլոր. ԱԶԲ-ն առաջարկում է Ադրբեջանում օգտագործել «կանաչ» ցեմենտ
06 Մայիսի 2024 - 15:37
Փարաջայով ռեւանշիստներ
Հայ առաքելական եկեղեցին սադրանքների ավանգարդում06 Մայիսի 2024 - 15:20
Ղարաբաղյան նժույգները հաջող հանդես են եկել Բրիտանիայում
ՏԵՍԱՆՅՈՒԹ06 Մայիսի 2024 - 14:50
Ադրբեջանում կընդունվի «Կենդանիների նկատմամբ պատասխանատու վերաբերմունքի մասին» օրենք
06 Մայիսի 2024 - 14:25
Փաշինյանը չի մասնակցի Պուտինի երդմնակալության արարողությանը
06 Մայիսի 2024 - 13:26
Իլհամ Ալիևը հավանություն է տվել Ալբանիայի հետ առանց վիզայի ռեժիմին
06 Մայիսի 2024 - 13:20
Հայտնի է դարձել Ալմաթիում Ադրբեջանի և Հայաստանի ԱԳՆ ղեկավարների միջև բանակցությունների օրը
06 Մայիսի 2024 - 12:53
Հայ սակրավորը պայթել է ականի վրա
06 Մայիսի 2024 - 12:33
Իլհամ Ալիևն ընդունել է Աստրախանի մարզի նահանգապետին
06 Մայիսի 2024 - 12:24
Ադրբեջանի ներկայացուցիչները «Եվրատեսիլ 2024» մրցույթի բացմանը
ԼՈՒՍԱՆԿԱՐ06 Մայիսի 2024 - 12:04
Նորվեգացի ճանապարհորդ. ականներով աղտոտվածությունը վտանգավոր է Ղարաբաղի բնակիչների համար
06 Մայիսի 2024 - 11:50
Ադրբեջանում ձյուն է տեղացել
Իրական եղանակ06 Մայիսի 2024 - 11:27
Ֆուաթ Օքթայը Վաշինգտոնում քննարկել է Բաքվի և Երևանի հարաբերությունների կարգավորման հարցը
06 Մայիսի 2024 - 10:58
COP29-ի ժամանակ աշխարհում կարող է զինադադար հայտարարվել
06 Մայիսի 2024 - 10:40
ԻԿԿ-ն Հայաստանին կոչ է արել կատարել իր պարտավորությունները
06 Մայիսի 2024 - 10:19
ԱԱՀ-ն կոչ է արել միջազգային հանրությանը դատապարտել հայկական եկեղեցու գործողությունները
06 Մայիսի 2024 - 09:55
Սամիր Շարիֆովը՝ Զանգեզուրի միջանցքի առավելությունների մասին
06 Մայիսի 2024 - 09:26
ՄԱԿ-ի գլխավոր քարտուղարի օգնականը կայցելի Ադրբեջանի հետ Հայաստանի սահման
06 Մայիսի 2024 - 09:15
Ադրբեջանն ու ԵՄ-ն քննարկել են Միջին միջանցքի զարգացումը
04 Մայիսի 2024 - 14:18
Խանքենդին մաքրվում է հայկական զենքից
Նոր թվեր/ԼՈՒՍԱՆԿԱՐ04 Մայիսի 2024 - 13:38
Աուգեստադ. Ղարաբաղում մենք կարողացանք ավելի մոտիկից ծանոթանալ Ադրբեջանի պատմությանը
04 Մայիսի 2024 - 12:50
Թոմփսոն. COP29-ը Ադրբեջանի հետ արդյունավետ համագործակցության հնարավորություն է
04 Մայիսի 2024 - 12:05
Իլհամ Ալիևի անունից COP29-ին մասնակցելու հրավերներ է փոխանցվել ՄԱԿ-ի մշտական ներկայացուցիչներին
04 Մայիսի 2024 - 11:42
Ադիլ Քերիմլի. Ադրբեջանը շահագրգռված է կինոյի ոլորտում Իտալիայի հետ համագործակցությամբ
04 Մայիսի 2024 - 10:58
ՀՀ գլխավոր դատախազը պահանջել է քրեական գործ հարուցել Փաշինյանի դեմ
04 Մայիսի 2024 - 09:56
ԵՀ գլխավոր տնօրենը քննարկել է COP29-ի և ականազերծման հարցերը ԱՀ բնապահպանության և տրանսպորտի նախարարների հետ
ԼՈՒՍԱՆԿԱՐ04 Մայիսի 2024 - 09:33
Քելլի Գալահեր. Ադրբեջանը շատ կարևոր դեր ունի որպես հյուրընկալող երկիր
04 Մայիսի 2024 - 09:21
Հաջիզադեն՝ Օլդին. Ձեր պնդումներում արդարություն և անաչառություն չկա
03 Մայիսի 2024 - 18:40
Ադրբեջանական գրոհային ինքնաթիռները Anatolian Phoenix-2024 զորավարժություններում
03 Մայիսի 2024 - 18:33
Հայտնի է դարձել Միլլի Մեջլիսի հերթական լիագումար նիստի օրը
03 Մայիսի 2024 - 18:13
Փաշինյանի դաշնակից. ճանապարհ փակելը հարց լուծելու ձև չէ
03 Մայիսի 2024 - 18:11
300 հայցիներ
«Հին աշխարհի հիստերիկները»03 Մայիսի 2024 - 17:32
Ադրբեջանով տարանցիկ փոխադրումներն աճել են 3 անգամ
03 Մայիսի 2024 - 17:12
Սուլեյմանով. Ադրբեջանը ականներով ամենաաղտոտված երկրներից մեկն է աշխարհում
03 Մայիսի 2024 - 17:06