Փաշինյանը պատերազմ է հայտարարում Ադրբեջանին
Երևանը ստանձնել է նախկին պայմանավորվածություններից հրաժարվելու ուղին

Վերլուծություն  04 Սեպտեմբերի 2023 - 15:10

1991 թվականի սեպտեմբերի սկիզբը։ Մինչ ոչ վաղուցվա միութենական կենտրոնը՝ Մոսկվան ուշքի է գալիս Արտակարգ իրավիճակների պետական կոմիտեի պուտչի ձախողումից հետո, մեր աչքի առաջ փլուզվող ԽՍՀՄ-ի ողջ տարածքում ինքնիշխանությունների իսկական շքերթ է անցկացվում։ Միութենական հանրապետությունները մեկը մյուսի հետևից հռչակում են իրենց անկախությունը։ Այսպես, օգոստոսի 24-ին այդ մասին հայտարարել է Ուկրաինան, իսկ օգոստոսի 30-ին Ադրբեջանի Գերագույն խորհուրդը Պետական անկախության մասին հռչակագիր ընդունեց։

Աղմուկի տակ իրավիճակից որոշեցին օգտվել նաև ղարաբաղցի անջատականները, որոնք Հայաստանի օգնությամբ և զանգվածային բռնությունների ու էթնիկ զտումների կիրառմամբ արդեն երեք տարուց ավելի փորձում էին Ադրբեջանից պոկել այն ժամանակվա ԼՂԻՄ-ը։ 1991 թվականի սեպտեմբերի 2-ին անջատողական վարչակարգի վերնախավը այսպես կոչված «լղհ»-ի հռչակման մասին «հռչակագիր» է ընդունում: «Միացում»-ը թեւակոխում է, ինչպես այն ժամանակ հայերին թվում էր՝ նոր փուլ։ Դրանով հանդերձ, «հռչակագրի» հեղինակները հապճեպ մոռացել են, որ ի սկզբանե այս ամբողջ աղմուկը մտահղացվել է ադրբեջանական այս տարածքը Հայաստանին միացնելու սոուսի տակ։ Եվ հանկարծ՝ մի ամբողջ «հանրապետության» հռչակում։ Սակայն, աշխարհի ոչ մի պետություն, չնայած հայկական սփյուռքի և հայամետ լոբբիի բոլոր ջանքերին, այս բոլոր տարիների ընթացքում Ղարաբաղը չճանաչեց ոչ անկախ, ոչ հայկական: Միացումային խելագարության մեջ վերջակետը 2020 թվականի աշնանը դրեց ադրբեջանական բանակը` ջախջախելով օկուպանտներին և ազատագրելով Ադրբեջանի տարածքների մեծ մասը։

Կարծես թե, ինքնին ողջախոհության տրամաբանությունը Հայաստանի իշխանություններին հուշում է մոռանալ Ղարաբաղի մասին, խաղաղության պայմանագիր կնքել Ադրբեջանի հետ և ապրել ապագայի մասին մտքերով։ Եվ կարծես թե Փաշինյանի որոշ գործողությունները մատնանշում էին դրան։ Մասնավորապես, նա հրապարակավ ճանաչեց Ադրբեջանի տարածքային ամբողջականությունը Ղարաբաղի հետ մեկտեղ (այդ նույն 86,6 հազար օրինական քառակուսի կիլոմետրը): Սակայն, խոսքից այն կողմ գործը այդպես էլ չհասավ՝ Փաշինյանը իր մեջ՝ Բաքվի հետ խաղաղության պայմանագիր կնքելու համարձակություն չգտավ։ Առավել ևս, վերջին ամիսներին նկատվում է Երևանի կողմից սահմանային գոտում իրավիճակի սրացում՝արդեն կանոնավոր են դարձել ադրբեջանական տարածքների գնդակոծումներն ու դիվերսիոն ներթափանցման փորձերը։ Այսինքն, Երևանը նախկին պայմանավորվածություններից հրաժարվելու կուրս է վերցրել։

Եվ ահա այսօր մենք տեսնում ենք, թե ինչպես է, ակնհայտորեն, արտաքին և ներքին գործոններից համարձակված Փաշինյանը գնում վա բանկ և թաղում է առանց այդ էլ ճռռոցով առաջ գնացող խաղաղ գործընթացը։ Ուրեմն, այսօր, անջատողականների կողմից այդ նույն «հռչակագրի» ընդունման 32-րդ տարելիցին, Փաշինյանը մի շարք սադրիչ հայտարարություններ է արել։ Նա, մասնավորապես, նշել է, որ «Լեռնային Ղարաբաղի՝ որպես տարածքային միավորի գոյություն չունենալու և ղարաբաղյան խնդրի կարգավորման մասին բոլոր հայտարարությունները հիմնազուրկ են»։ Դրանով հանդերձ նա հավելել է՝ «էթնիկական զտումների սպառնալիքի» և Լաչինի ճանապարհի «ապօրինի շրջափակման» մասին արմագիտպրոպի ձանձրալի թեզը։ Կարծես թե մոռանալով այն մասին, որ դեռ վերջերս նա Ղարաբաղը ճանաչել է որպես Ադրբեջանի տարածք, իր հաջորդ հայտրարությամբ նա հերքել է ինքն իրեն. «Հայաստանի Հանրապետությունը շարունակում է Լեռնային Ղարաբաղում նորմալ կենսագործունեության, անվտանգության և իրավունքների պահպանման ուղղությամբ իր ջանքերը, և այսօր մենք շնորհակալություն ենք հայտնում Լեռնային ղարաբաղի մեր բոլոր հայրենակիցներին»։

Առանց որևէ կասկածի, Փաշինյանի նման հարձակումները նման են Ջըդըր դյուզուի վրա նրա հարբած պարերին և հայտարարությանը այն մասին, որ «Ղարաբաղը Հայաստան է և վերջակետ»։ Թե դրանց ինչ է հաջորդել՝ բոլորին հայտնի է։

Ասում են, որ խելացին սովորում է սեփական սխալների վրա, իմաստունը սովորում է ուրիշների, իսկ հիմարը երբեք չի սովորում։ Երևաում է, ոչ վաղուցվա պատմությունը Փաշինյանին ոչինչ չի սովորեցրել։ Նա մեկը մյուսի հետևից կրկնում է նույն սխալները, որոնք վերջնական հաշվով կարող են բերել ոչ միայն նրա, որպես քաղաքական գործչի, այլ նաև «մայր Հայաստանի» պետականության կործանմանը, որն այնքան շատ էր ուզում մեծանալ Ղարաբաղով։

Caliber.Az

Դիտումներ: 222