«Երևանը ռիսկ է անում դեմ առնել մեծ դժվարությունների»
Փորձագիտական կարծիքներ՝ Caliber.Az-կայքում

Հարցազրույց  07 Հունիսի 2024 - 17:54

Ռուսաստանը նորից միանգամայն միանշանակ զգուշացրել է Հայաստանին։ «Հայաստանի չմտածված քայլերը կարող են անհնարին դարձնել Ռուսաստանի և Հավաքական անվտանգության պայմանագրի կազմակերպության այլ երկրների հետ միասնական պաշտպանական տարածք ստեղծելու համատեղ աշխատանքին վերադառնալը», - ՏԱՍՍ-ին տված հարցազրույցում հայտարարել է՝ Ռուսաստանի Դաշնության արտաքին գործերի փոխնախարար Միխայիլ Գալուզինը։ Նրա խոսքով, հապճեպ որոշումները, որոնք արևմտյանականների համար լիարժեք հասանելիություն կապահովեն ազգային տվյալների բազաներին և երկրի անվտանգությանը զգայուն տեղեկատվությանը՝ վերջնական հաշվով սպառնում են պետության ինքնիշխանությանը: «Որպես Արևմուտքի հիմնական խնդիրներից մեկն է դրվում՝ Եվրասիայում ինտեգրման գործընթացների, նրանց կոկորդում ոսկորի պես մեր ընդհանուր ինտեգրման նախագծերը՝ ՀԱՊԿ-ի, ԱՊՀ-ի, ԵԱՏՄ-ի խաթարումը»,- նշել է Ռուսաստանի ԱԳՆ ղեկավարի տեղակալը։

Ինչպե՞ս պետք է կարդալ և բնութագրել այս նախազգուշացումը: Այն չի խոսում արդյո՞ք նրա մասին, որ Երեւանը հատել է կարմիր գծերը։ Այս հարցերով Caliber.Az-ի թղթակիցը դիմել է ռուս քաղաքական փորձագետներին։

Քաղաքագետ, գրող, հրապարակախոս Կիրիլ Սիտնիկովի կարծիքով՝ Երևանը պետք է մանրամասն դիտարկի Գալուզինի հայտարարությունը։

«Թեև Գալուզինի հայտարարությունը պարունակում է ավելի շատ հանձնարարական, քան, ի տարբերություն, օրինակ, Հայաստանի հասցեին Զախարովայի վերջին որոշ հայտարարությունների մեղադրական նրբերանգներ՝ այդ մեղմությունը նույնպես տագնապալի է։ Այս ամենի հետևում դրված է Մոսկվայի ակնհայտ դժգոհությունը Երևանի պահվածքից, և նույնիսկ նշվել են որոշ կարմիր գծեր։ Կրեմլը միանգամայն հստակ հասկացնել է տալիս, որ ՀԱՊԿ դաշինքի շրջանակներում Հայաստանին չի պաշտպանելու արտաքին սպառնալիքներից, և դա միանգամայն կոնկրետ ուղերձ է։ Դրանով հանդերձ մենք տեսնում ենք, որ Երևանը լիովին թերագնահատում է Մոսկվայի նախազգուշացումները, Երևանի խուլությունը ակնհայտորեն նյարդայնացնում է Կրեմլին, և այնտեղ նույնպես այս հաշվիով ծրագրեր են մշակում։

Հարկ է նշել, որ Իրանի ղեկավարության զոհվելը, իմ կարծիքով, նույնպես իր հետքն է թողել Երևանի արևմտամետ կուրսի վրա։ Հայաստանը որոշ ժամանակ լռել է, քանի որ առայժմ ոչ լիովին է հասկանալի, թե Թեհրանի ապագա ղեկավարությունը ինչպես կվերաբերվի Երևանի այն մանևրներին, որոնք նրանք իրենց համար սպառնալիք կհամարեն։ Այնպես որ, կարծում եմ, Երևանը իր արևմտյան մանևրները որոշ ժամանակ կանցկացնի նախատեսվածից պակաս դինամիկայով։ Սակայն Ռուսաստանի մտահոգությունը դրանից չի թուլացել, այդ իսկ պատճառով էլ հնչել է Գալուզինի հայտարարությունը. Մոսկվային այսպես թե այնպես լրջորեն նյարդայնացնում են Երևանի այն հետկուլիսային խաղերը, որոնք նա չի կարող ամբողջությամբ հետևել: Հայաստանը չպետք է հանգստանա, ավելի լավ է լավ մտածի։ Գալուզինի ուղերձը, հնարավոր է, Երևանի համար ամենավերջինն է Մոսկվայից»,- համարում է Կ. Սիտնիկովը։

Միևնույն ժամանակ, քաղաքագետ Վլադիսլավ Գերդինի կարծիքով, միանգամայն ակնհայտ է, որ Երևանը, ինչպես միշտ, ցուցադրում է իր իսկ կողմից սկսած խաղին մասնակցելու իր լիովին անպատրաստվածությունը։

«Փաշինյանը Շուշայում վստահորեն պարեց ադրբեջանական պարը՝ հրահրելով Բաքվին, բայց ընդամենը մի երկու ամիս հետո նա նմանվեց դողացող անդամալույծի, որն ամբողջությամբ կորցրել էր գործելու և համարժեք որոշումներ կայացնելու ունակությունը։ Հիմա Երևանը գտնվում է գրեթե նույն վիճակում՝ նա վտանգում է հենց հիմա ընկնել մեծ անախորժությունների մեջ, իսկ հետո նորից թափահարում է ձեռքերը և աչքով է անում: Երեւանը լիովին ապակառուցողական է իր գործողություններում եւ աշխատում է «ինչպես լինելու է, այդպես էլ կլինի» օրակարգով։ Եվ եթե Մոսկվան հիմա Երևանի մեջ տեսնի աշխարհաքաղաքական սպառնալիք, ապա ամեն ինչ կարող է շատ տխուր ավարտվել։ Կրեմլը կարող է առաջինը հարվածել, կարող է դավել Հայաստանին, նրան ներքաշել սկանդալի մեջ, որտեղ հարվածի տակ կհայտնվի նրա տարածքային ամբողջականությունը, կամ պարզապես փակել ճանապարհը դեպի ԵԱՏՄ, չեղարկելով բոլոր մաքսային արտոնությունները։ Այս բոլոր կոմբինացիաները Հայաստանը ինքն է իր կամքով սկսել, և նա էլ ստիպված կլինի դրա համար պատասխան տալ։ Եվ ինձ թվում է, որ հենց այդ մասին է ԱԳՆ փոխղեկավար Գալուզինը զգուշացնում տողերի արանքում»,- ամփոփել է Վ. Գերդինը։

Caliber.Az

Դիտումներ: 46