Փրկել վարչապետ Փաշինյանին
Հայկական քարոզչամեքենայի «հինգ աստիճանանոց հատուկ օպերացիան»

Վերլուծություն  16 Ապրիլի 2022 - 13:49

Հայ-ադրբեջանական հարաբերությունների կարգավորմանն ուղղված առաջընթաց քայլերը, որոնք հստակորեն ուրվագծվեցին ապրիլի սկզբին կայացած բրյուսելյան հանդիպումից հետո, ծայրահեղ անհանգստություն են առաջացնում «նախկիններից» հանդիսացող երևանյան ռևանշիստների, ինչպես նաև հասարակության այն հատվածի մոտ, որը, չնայած 2020 թվականի աշնան դառը պարտությունը՝ շարունակում է երազել «միացման» մասին: Միևնույն ժամանակ, հաշվի առնելով անցած տարվա արտահերթ խորհրդարանական ընտրություններում Փաշինյանի և նրա կուսակցության հաղթանակը, հայ հասարակության որոշակի հատված հոգու խորքում հասկանում է, որ Երևանն իրականում այլ ճանապարհ չունի, քան Բաքվի և Անկարայի հետ հարաբերությունները կարգավորելը։ Հենց հասարակության այս հատվածի համար էր նախատեսված այս շաբաթ Նիկոլ Փաշինյանի և «Քաղաքացիական պայմանագրի» պատգամավորների ելույթն ԱԺ-ում։ Նրանք, հիշեցնենք, բացատրում էին, որ այլևս մտադիր չեն թույլ տալ այն սխալները, որոնք եղել են մինչև 2020 թվականի սեպտեմբերը։ Մի կողմ թողնելով նրանց մտքերի անկեղծությունը՝ մենք ընդամենը արձանագրում ենք այն, ինչ լսել ենք նրանցից։ Փաշինյանը խոստովանեց, որ չի կարող հասարակ հայերին բացահայտ ասել, թե ինչ է ակնկալում միջազգային հանրությունը Հայաստանից:

«Ես, այո, ուզում եմ խոստովանել՝ հնարավոր է, որ մեղավոր եմ դրանում, մեղավոր եմ, որ 2018-2019 թվականներին մեր հանրության առաջ չեմ կանգնել ու չեմ բարձրաձայնել, որ մեր բոլոր բարեկամները մեզնից ակնկալում են, որ մենք այս կամ այն կոնֆիգուրացիայով Ադրբեջանին հանձնենք յոթ հայտնի շրջանն ու իջեցնենք Ղարաբաղի կարգավիճակի համար մեր սահմանած նշաձողը: Մեղավոր եմ, որ մեր ժողովրդին չեմ ասել, որ միջազգային հանրությունը միանշանակորեն ճանաչում է Ադրբեջանի տարածքային ամբողջականությունը, ակնկալում է, որ մենք էլ ճանաչենք, ակնկալում է, որ Ղարաբաղից հեռացած ադրբեջանցիները լիարժեք ներգրավված լինեն Լեռնային Ղարաբաղի ապագայի որոշման ու կառավարման հարցերում», - հայտարարել է Փաշինյանը՝ հավելելով, որ Բաքվի և Երևանի միջև խաղաղության պայմանագրի կնքման գործընթացը չպետք է հետաձգել: ՀՀ կառավարության ղեկավարի այս ելույթը վրդովվեցրեց անհաշտ ընդդիմությանը՝ ի դեմս «Հայաստան» և «Պատիվ ունեմ» դաշինքների, որոնք ևս մեկ անգամ մեղադրեցին Փաշինյանին կապիտուլյացիայի և «հայ ժողովրդի շահերը զիջելու» մեջ։

Քոչարյանի և Սարգսյանի կողմից վերահսկվող լրատվամիջոցները ցեխ են շպրտում Հայաստանի կառավարության վրա՝ փորձելով սրել հանրային լարվածությունը, ինչը, նրանց կարծիքով, կօգնի տապալել Փաշինյանին և վերադառնալ իշխանություն։

Բայց ներկայիս իշխանությունն էլ չի քնում, և փորձում է իր դիրքորոշումը բացատրել հանրությանը՝ նրան հասանելի լեզվով։ Այսպես, թելեգրամյան փաշինյանամետ «Բաղրամյան 26» ալիքը ներկայացրել է հինգ մասից բաղկացած մի հսկայական հոդված, որտեղ նա արդարացնում է Փաշինյանի ելույթը, և ընդհանրապես նրա գործողությունները։ Չնայած քարոզչական այս ռեսուրսի ոչ միանշանակությանը, կարևոր ենք համարում նշել այս ծավալուն հոդվածից որոշ մեջբերումներ։

Այն սկսվում է հեղինակի (կամ, ինչն ավելի հավանական է, վարչապետի աշխատակազմից հեղինակային խմբի) փորձերով՝ բացատրելու հայ հասարակությանը, որ իբր խորհրդարանում և քաղաքական հարթակներում քննարկվում է ոչ թե Ղարաբաղի «հանձնել-չհանձնելու» հարցը, այլ դրա պահպանման խնդիրը։

«Չի կարելի տրվել մանիպուլյացիաների, շահարկումների և զգացմունքներին: Ղարաբաղի կարգավիճակի հարցը միանշանակորեն չի քննարկվի, որոշվի ու ստորագրվի ոչ հիմա, ոչ էլ առաջիկա տարիներին։ Այդ մասին բազմիցս հայտարարել է Ռուսաստանը։ Այժմ Ռուսաստանը մեկ գերնպատակ ունի՝ նվազագույնի հասցնել հայ-ադրբեջանական հակամարտությունը՝ այն տեղափոխելով վերահսկելի հուն։ Իսկ նման մինիմալիզացիան հնարավոր է միայն հայ-ադրբեջանական կարգավորման կամ գոնե նման գործընթացի երկարաժամկետ իմիտացիայի միջոցով»,- հեղինակների թիմը պատասխանատվությունը տեղափոխում է Մոսկվայի վրա՝ մոռանալով, որ Բաքուն միանշանակ հայտարարել է, որ Ղարաբաղը հատուկ կարգավիճակ չունի և չի էլ ունենալու:

Հոդվածի երկրորդ մասում ալիքի հեղինակը գործնականում կրկնում է նույն մտքերը՝ մի քանի ճշտումներով.

«Փաստորեն, Հայաստանն ու Ադրբեջանը երկկողմ հիմունքներով հայտարարել են, որ պատրաստ են մասնակցել Ռուսաստանի կողմից մշակված կարգավորման գործընթացին և խաղաղության պայմանագրի շուրջ բանակցություններին։ Դրա համար Ադրբեջանն առաջարկեց իր 5 սկզբունքները (նախապայմանները), իսկ Հայաստանը՝ իր 3 սկզբունքները (նախապայմանները)»,- Ռուսաստանի մասին կրկին հիշատակում է փաշինյանամետ քարոզիչը՝ անտեսելով այն փաստը, որ այդ սկզբունքներն իրականում քննարկվել են մեկ այլ հարթակում՝ Բրյուսելում։

Մինչդեռ, «արդարացման» 3-րդ մասը ուշագրավ է նրանով, որ այն խոսում է այն մասին, որ Հայաստանը, և առավել ևս ղարաբաղցի անջատողականների մնացորդները, իրենց օրակարգն առաջ տանելու որևէ շանս չունեն։

Նյութի վերջին երկու «հատորների» էությունը հանգում է նրան, որ Ադրբեջանը հաղթանակած երկիր է, հետևաբար, Հայաստանը՝ որպես պարտվող կողմ, չէր կարող չընդունել Բաքվի պայմանները։ Վերջում Բաղրամյան 26-ը Փաշինյանի որոշումը (5 սկզբունքների վերաբերյալ-Խմբ.) հիմնավորում է նրանով, որ միջազգային հանրությունը, անգամ ի դեմս Հայաստանի վաղեմի դաշնակցի՝ Ռուսաստանի, ճանաչել է Ադրբեջանի տարածքային ամբողջականությունը։

«Կարո՞ղ էր արդյոք Հայաստանը հակադրվել բանակցություններում նշաձողն իջեցնելու Ռուսաստանի և Ադրբեջանի պահանջին (հանուն արդարության պետք է նշել, որ դա պահանջում էր նաև Եվրոպան)»,- ամփոփում է փաշինյանամետ հեռուստաալիքը։

Անշուշտ, Փաշինյանի համար չափազանց կարևոր է հայ հասարակության կարծիքը, քանի որ հենց նրա շնորհիվ կրկին ստանձնեց կառավարության ղեկավարի պաշտոնը։ Բայց նրա համար կարևոր է նաև հասարակությանը առանց ցավի նախապատրաստել Ադրբեջանի և Թուրքիայի հետ խաղաղության՝ Բաքվի պայմաններով։ Բայց թե ինչպես է դա անելու՝ ԱԺ-ում ելույթներով, իշխանամետ լրատվամիջոցների ու թելեգրամյան ալիքների հսկայական տեքստերով, թե նույնիսկ «կարմիր բերետավորների» մակահներով, պետք է մեզ քիչ մտահոգի։

Caliber.Az

Դիտումներ: 1087