Լրտեսը վերածվում է «մոլորված ալպինիստի» Չեխիայի քաղաքացու կալանավորման հետքերով/Caliber.Az-ի ԲԱՑԱՌԻԿԸ

Ինչպես արդեն տեղեկացրել էր Caliber.Az-ը, փետրվարի 3-ին Հայաստանի հետ պայմանական սահմանին ձերբակալվել է Չեխիայի քաղաքացի, ով փորձում էր անցնել Ադրբեջանի տարածք։ Հատկանշական է, որ նրան հաջողվել է անվնաս հատել պայմանական սահմանի ականապատ դաշտը։ Դեռ այն ժամանակ կասկածներ առաջացան, որ ձերբակալվածը կարող է լինել արևմտյան հետախուզական ծառայություններից մեկի ներկայացուցիչ, ով Ադրբեջանի տարածք փորձել է մտնել լրտեսության նպատակով։ Մանավանդ, որ պայմանական սահմանի հայկական կողմում արդեն գործում է ԵՄ հետախուզական-դիտորդական առաքելությունը՝ լրտեսելով տարածաշրջանի երկրներին։

Փետրվարի 5-ին Չեխիայի ԱԳՆ-ն հաստատել է իր քաղաքացու կալանավորումը և հայտնել, որ Բաքվում Չեխիայի դեսպանատան ներկայացուցիչները ցանկանում են հանդիպել նրա հետ։

Մինչդեռ, ինչպես Caliber.Az-ին հայտնել են իրազեկ աղբյուրները, Չեխիայի քաղաքացի Դ.Բ.-ն (անունը դեռ պարզ պատճառներով չենք նշում) ձերբակալվել է Լաչին շրջանի ուղղությամբ։ Նախաքննության ընթացքում պարզվել է, որ Դ.Բ. – ն ուժեղ կազմվածքով, միջին տարիքի տղամարդ է՝ ռուսախոս, նա ներկայացել է որպես լեռնագնաց։ Նա հայտնել է, որ շարժվել է Գարաքիլիսա (Սիսիան) բնակավայրի ուղղությունից, հետո կորցրել է կողմնորոշումը և մոլորվել։

Սակայն Չեխիայի քաղաքացու ձերբակալման վայրից Գարաքիլիսա բնակավայր հեռավորությունը 13-15 կիլոմետր է։ Բացի այդ, այս ուղղությամբ տեղակայված են Հայաստանի զինված ուժերի մի քանի դիրքեր, իսկ երկու ուղղություններով դիրքերի միջև տարածքները ականապատված են:

Դ.Բ.-ի խոսքով՝ ինքը 37 տարեկան է, ամուսնացած չէ, զբաղվում է ալպինիզմով։ Նրա պնդմամբ՝ այդ նպատակով այցելել է Մեքսիկա, Թաիլանդ, Ինդոնեզիա, Թուրքիա, Իտալիա, Ֆրանսիա և Կոլումբիա։ Տղամարդը Երևան է ժամանել ինքնաթիռով, իսկ երկու օր անց գնացել է Գաֆանի շրջան։ Հետո, ըստ նրա, որոշել է վերադառնալ Հայաստանի մայրաքաղաք։ Բայց ավտոմեքենայից կամ տրանսպորտի այլ տեսակներից օգտվելու փոխարեն, Դ.Բ.-ն, չգիտես ինչու, որոշել է ոտքով գնալ Գարաքիլիսա, որը տասնյակ կիլոմետրեր հեռու է։ Եվ շուտով նա հայտնվել է... ադրբեջանական դիրքերում։

Նրան նկատել է մարտական հերթապահություն իրականացնող զինծառայողը և զեկուցել դիրքում գտնվող ավագ սպային։ Հայտնաբերվելուց հետո Դ.Բ.-ն, ձեռքերը վեր բարձրացնելով, մոտեցել է մեր դիրքին։ Ադրբեջանցի զինծառայողները ստուգել են նրա հագուստը և ուսապարկի պարունակությունը, որում հայտնաբերել են երկու անձնագիր, բջջային հեռախոս, լիցքավորիչ, սեղմակ, մագլցելու պարան, արևային ակնոցներ, բժշկական ակնոցներ և իհարկե... պրոֆեսիոնալ տեսախցիկ։

Դ.Բ.-ի վերսիայի մեջ կան որոշակի անհամապատասխանություններ, որոնք լրացուցիչ հարցեր են առաջացնում։ Նախ՝ նոր երկիր այցելելուց և առավել ևս սահմանամերձ շրջաններում գտնվող տարածքներ գնալուց առաջ տրամաբանական է գոնե նախապես ծանոթանալ իրավիճակին և սահմանային անվտանգության խնդիրներին։ Մանավանդ, որ Հայաստանում եվրոպական շատ դեսպանատներ բազմիցս հրապարակել են համապատասխան հրահանգներ՝ կոչ անելով չայցելել հայ-ադրբեջանական պայմանական սահման։ Իսկ ահա Դ.Բ.-ն Հայաստան ժամանելուն պես հայտնվել է սահմանամերձո՞ւմ:

Երկրորդ՝ ինչպե՞ս է «ալպինիստը» աննկատ անցել այսքան շատ հայկական դիրքերի մոտով։ Համաձայնեք, որ դուք կարող եք աննկատ անցնել մեկ, լավ, երկու մարտական դիրքի մոտով: Բայց միանգամից մի քանիսի մոտով, այն էլ առանց հատուկ պատրաստվելու, անհնար է։ Մի պահ ենթադրենք, հաշվի առնելով հայկական բանակի քայքայման գործոնը, որ հայ դիրքապահները պարզապես «չեն նկատել» չեխին։ Բայց այդ դեպքում ինչպե՞ս է նրան հաջողվել անվնաս հաղթահարել ականապատ դաշտերը։ Այդ նույն դաշտերը, որոնց նույնիսկ այդ կողմերում ապրող հովիվներն են վախենում մոտենալ։

Երրորդ՝ եթե նույնիսկ ենթադրենք, որ Դ.Բ.-ի բջջային կամ արբանյակային հեռախոսի մարտկոցը լիցքաթափվել է, մի՞թե «փորձառու ալպինիստը» իր մոտ կողմնացույց չուներ։ Թե՞ նա ի վիճակի չէր կողմնորոշվել լեռնային տեղանքում։ Ամենաուժեղ արդարացումը չէ մեկի համար, ով երկար տարիներ զբաղվել է «լեռնագնացությամբ» և այդ նպատակով այցելել բազմաթիվ երկրներ:

Եվ ևս մեկ պահ, որը կասկածի ստվեր է գցում Դ.Բ.-ի «լեռնագնացության» վարկածի վրա: Նա այցելել է Գաֆանի շրջան։ Հենց այն շրջան, որտեղ անցած տարվա օգոստոսից գործում է ԵՄ հետախուզական-դիտորդական առաքելության գրասենյակներից մեկը...