Ֆրանսիական համբույր
Դե լավ, հաբուրեք

Վերլուծություն  28 Դեկտեմբերի 2022 - 18:12

Ֆրանսիայի տարբեր առանցքային կուսակցությունների քաղաքական առաջնորդները «Le Monde» օրաթերթում հրապարակել են համատեղ բաց նամակ, որտեղ Ֆրանսիայի նախագահին կոչ են անում միջամտել Արցախի և Հայաստանի անվտանգությունն ապահովելու համար։

Նամակը ստացվել է յուղալի և ճնճղանության աստիճանին հնչեղաձայն։ Այնտեղ գործնականորեն ամեն ինչ կա՝ Ադրբեջանին միջազգային իրավունքի (միջացգային իրավու՞նք։ Ոչ, չեմ լսել) խախտումների համար դատապարտելու կոչերից և ԵՄ-ում, ԱՄՆ-ում Ֆրանսիայի գործընկերներին դիմելու առաջարկով, որպեսզի նրանք նույն քայլերը ձեռնարկեն, և նրանց հետ սահմանել տնտեսական և քաղաքական պատժամիջոցներ Ադրբեջանի դեմ, մինչև «ստեփանակերտի» օդանավակայանի բացումը և «արցախի» հետ օդային կապի անվտանգության ապահովումը։ Ինչպես նաև հայց ներկայացնել Միջազգային քրեական դատարան՝ ՄԱԿ-ի Անվտանգության խորհրդի կողմից միջազգային խաղաղապահ ուժեր ուղարկելու հեռանկարով։ Այո, միջազգայնորեն ճանաչված Ադրբեջանի տարածքում։

Բարկանալ պետք չէ, նման գործում էմոցիաները միայն վնասում են։ Բայց տես մտածել, թե մենք ինչպես կարող ենք պատասխանել՝ հենց ժամանակն է: Աբշերոնի գազակոնդենսատային հանքավայրի մասին, որի շահագործող է հանդիսանում «Total»-ը՝ ես արդեն գրել եմ։ «Քեզ, Տիտոկ, ժամանակն է կուլակաթափել»,- ասել է Նագուլնովը թքելով ծխախոտի փշրանքը։ Կարծում եմ, հենց ժամանակն է: Հասկանալի է, որ այս նամակը մեզ վրա ճնշում գործադրելու հերթական գործիք է, և նման գործիքներին մենք կարող ենք հակադրվել միայն մեր ամուր դիրքորոշմամբ և ռազմական ուժով։ Ոչ Ֆրանսիայի դեմ, բնական է՝ ավաղ, մենք փոքր երկիր ենք։ Իսկ ահա պատժել անջատողականներին, ընդ որում դա անել ցուցադրաբար՝ պետք է։ Ոչնչացնել Խանքենդիի մի մասը ավազակախմբերի բազաների հետ միասին (մեզ ինչի՞ է պետք Ադրբեջանում մի քաղաքը, որտեղ ադրբեջանցիներ չեն ապրում) լավ ուղերձ կլիներ անջատողականների հովանավորների համար. որքան շատ և լկտի մենք շատախոսենք՝ այնքան քիչ կմնան նրանք, ում դուք հովանավորում եք: Եվ դա պետք է արվի հնարավորինս արագ։ «Դուք ուզում եք վառե՞լ մեր գոմը։ Մենք կվառենք անջատողականների խրճիթը, եթե պետք լինի, ոչ ոք նեղացած չի գնա»։ Մեր դեսպանին խորհրդակցությունների համար հետ կանչելը՝ նույնպես լավ միտք է, բայց դա « մենք կտեսնենք, թե ինչպես են զարգանում իրադարձությունները»: Բայց տես ԱԳՆ կանչել Ֆրանսիայի դեսպանին՝ դա պետք է անել անպայման: Հնարավոր եմ համարում, որ և՛ դեսպանը, և՛ Ֆրանսիայի նախագահը կփորձեն գործը արգելակել, հերթական անգամ հայտարարելով, որ «սա հանդիսանում է ստորագրողների անձնական կարծիքը և չի արտացոլում Ֆրանսիայի կառավարության պաշտոնական տեսակետը»։ Նույնիսկ շատ էլ հնարավոր է։ Բայց Խանքենդիի ուղղությամբ պետք է հարված հասցնել։ Կրկնում եմ, հատկապես լկտիության համար։ Որպեսզի դաս հանդիսանա. դուք եք նրանց ընտելացրել՝ նրանք էլ ձեր փոխարեն պատասխան կտան։

Մեթոդներ կան, միայն ցանկություն լինի։ Ինչպես ճիշտ նկատել է ընկեր Էրդողանը Գյոլքափի խոսքերով. «Մզկիթները՝ մեր զորանոցներն են, իսկ մինարեթները՝ մեր սվինները», այնպես որ կարելի է մի փոքր խաղալ եվրոպական դաշտում, օգտագործելով բոլոր հնարավորությունները իրավիճակի, թեկուզ մի փոքր, բայց ապակայունացնելու համար, ճիշտ գնահատելով այդ նույն Ֆրանսիայում գտնվող միգրանտներից կազմված կադրային ռեզերվը։ Նրանք այնտեղ շատ են, և «նրանք այնտեղ կան»: Պետք է բարձրաձայն քննարկել Եվրոպայում ոստիկանական կամայականությունների, մարդու իրավունքների ու ազատությունների մասին, թափահարելով հռչակագրերով, Վոլտերի գրքերով ու Նովոդվորսկայայի հոդվածներով։ «Միգրանտները դուրս են եկել փողոց և շուռ են տվել մեքենաները», «ալժիրյան ծագումով ֆրանսիացիները ծեծելով սպանել են ոստիկանության կոմիսարին»։ Նրանց վրա ազդելու փոքր հնարավորություններ մենք այնուամենայնիվ ունենք (Թուրքիայի և Ալժիրի հետ սերտ համագործակցությամբ)։ Որքան շատ խնդիրներ ունենան Եվրոպայում մեր թշնամիները, այնքան քիչ ժամանակ և ռեսուրսներ կունենան մեր տարածաշրջան խղկվելու համար։ Կլինեն, անշուշտ նաև պատասխան քայլեր, ինչ-որ վայնասուններ պատժամիջոցների մասին (կողմնորոշվեք, ձեզ ավելի շատ ինչ է պետք՝ գազը, թե՞ հայերը), թուլացած լիբերալ ընդդիմության ակտիվացում, լինի դա Թուրքիայում, լինի դա Ադրբեջանում, բայց, ինչպես ցույց է տալիս պրակտիկան, պատժամիջոցների մասին ճիչերը մնում են քիչ էական օդային ցնցումներ, քանի որ գազը այնուամենայնիվ պետք է, իսկ լիբերալներին գնումկայի տակ քշելը դժվար գործ չէ, սանձը հանկարծ ավելի խիստ քաշի՝ ինքնուրույն կբարձրանան այնտեղ, «քանի դեռ չի սկսվել»: Եվ իհարկե, ամեն հարմար առիթի դեպքում, ոչ թե մեր խորհրդարանի ամբիոնից, այլ միջազգայինից, վերհիշել Ֆրանսիայի վատ պահվածքը՝ լինի Երկրորդ համաշխարհային պատերազմի ժամանակ, լինի ապագաղութացման գործընթացի ժամանակ։ Ֆրանսիան պատրաստակամորեն համագործակցել է ֆաշիստական զավթիչների հետ, և, մեղմ ասած, նրանից հեռու ոչ բոլորն է կայացել Դիմադրության մեջ։ Պարոն գերմանացի սպաներին, օրինակ, շատ է դուր եկել, թե ինչպես էին իրենց համար երգում Պիաֆն ու Մոնտանը։ Այս հարցում Իսրայելը մեր առաջին դաշնակիցն է, ով հիանալի հիշում է, որ հրեաների հալածանքների ժամանակ ֆրանսիացիները երբեմն գերազանցում էին նացիստներին։ Միայն 1995 թվականին նախագահ Ժակ Շիրակը Ֆրանսիային մեղավոր ճանաչեց ավելի քան 75 հազար հրեաների արտաքսման մեջ՝ նրանց մեծ մասը չվերադարձավ (դավաճանեցին նրանք, ովքեր այս ամբողջ ընթացքում ապրում էին հրեաների հետ կողք կողքի): Եվ միայն 2017 թվականի հուլիսին Մակրոնը վերջապես բացահայտ հայտարարեց. «Հատկապես Ֆրանսիան է արշավներ կազմակերպել, արտաքսելով հրեաներին և, հետևաբար, մեղավոր է նրանց մահվան համար»: Խոստովանեցին։ Բայց փոխհատուցում դեռ չեն վճարվել։ Հիշեցնեմ պատմությունը Կոն-Բենդիտի հետ։ «Ուղարկիր նրան Դահաու», - վանկարկել է գոլիստների ամբոխը 1968 թվականին, իսկ արտաքսման ժամանակ ոստիկանները նրան ասացին. «Պատրաստվիր, փոքրիկս, վճարել քո հաշիվները: Ափսոս, որ դու չսատկեցիր Օսվենցիմում քո ծնողների հետ. դա մեզ կփրկեր ձեզ հետ դա անելու անհրաժեշտությունից, ինչ այսօր մենք անում ենք»։

Այնպես որ՝ ԱԳՆ-ին և համապատասխան կառույցներին՝ հիշողության համար։ Մեզ մոտ նույնպես կան բարեկամներ և կարեկցողներ, արդյո՞ք այդպես չէ։

Caliber.Az

Դիտումներ: 69