Ո՞վ է Ռուբեն Վարդանյանը – պատասխանը՝ «Վերադարձ Ղարաբաղ» միավորման զեկույցում

«Վերադարձ Ղարաբաղ» հասարակական միավորումը՝ Ռուբեն Վարդանյանի խարդախ գործունեության մասին զեկույցը է պատրաստել։

Զեկույցում նշվում է, որ 1968 թվականի մայիսի 25-ին Երևանում ծնված Ռուբեն Վարդանյանը՝ հայկական ծագումով ռուսաստանցի օլիգարխ, միլիարդատեր և աշխարհում ոչ մի տեղ չճանաչված, այսպես կոչված «Լեռնային Ղարաբաղի Հանրապետության» կազմավորման «նախկին պետնախարարն» է։

Վարդանյանը եղել է Մոսկվայի Սկոլկովոյի կառավարման դպրոցի նախաձեռնողը, հիմնադիրներից մեկը և առաջին նախագահը։ Նախագիծ «Սկոլկովո». Դեռ 2009 թվականին Ալեքսեյ Նավալնին ուսումնասիրել է «Սկոլկովո»-ի ֆինանսավորման սխեման և բլոգում նշել, որ, չնայած Վարդանյանի՝ «Սկոլկովո»-ի բարեգործական բնույթի մասին հայտարարություններին, դպրոցի նախագիծը գնահատվել է 500 միլիոն դոլար, ընդ որում այս գումարի կեսը՝ հիմնադիրների նվիրատվություն է, իսկ մնացած 250 մլն դոլարը՝ «Սբերբանկի» վարկն է։

Ժամանակին Վարդանյանը «Տրոյկա Դիալոգ» ներդրումային ընկերության ղեկավարն ու հիմնական գործընկերն էր, որը ստեղծել է Ռուսաստանից փողերի լվացմամբ զբաղվող օֆշորային ընկերությունների լայն ցանց։ 2019 թվականի մարտին Եվրախորհրդարանի պատգամավորները նամակ են գրել ԵՀ-ի նախագահ Ժան-Կլոդ Յունկերին, որում նշել էին՝ «Տրոյկա Դիալոգ»-ի նախկին սեփականատեր Ռուբեն Վարդանյանի և «օֆշորային էկոհամակարգի» հետ կապված այլ անձանց նկատմամբ պատժամիջոցներ կիրառելու անհրաժեշտության մասին։ Նամակը ստորագրել են 22 պատգամավորներ։

Այնուհետև, 2021 թվականի սեպտեմբերին Ռուբեն Վարդանյանը հրաժարվել է Ռուսաստանի քաղաքացիությունից, բայց շարունակել է ակտիվորեն մասնակցել ռուսական բիզնեսին, որտեղ նրա գործընկերն է հանդիսանում «ՌՈՍՏԵԿ»-ի ղեկավար Սերգեյ Չեմեզովը։

Հաշվետվությունում նշվում է, որ իր ակտիվ ռուսամետ դիրքորոշմամբ հայտնի Ռուբեն Վարդանյանը՝ ուկրաինական «Խաղաղարարի» պատժամիջոցային բազա է ընդգրկվել ռուս զինվորականներին օգնելու համար։ Ցուցակում նա նշված է որպես «անհապաղ ձերբակալմանը և Ուկրաինայի ու ՆԱՏՕ-ի երկրների իրավապահ մարմիններին փոխանցման» ենթակա անձ: Բրիտանական խորհրդարանի պահպանողականների կողմից պատգամավոր Բոբ Բլեքմենը հայտարարել է, որ Վարդանյանը հանդիսանում է Ուկրաինայի դեմ ագրեսիայի մեղսակից։

Վարդանյանը նաև կապեր ունի Թեհրանի հետ, որը Մոսկվային օգնում է Ուկրաինայի վրա հարձակումներում։ Նրա կապերը Իրանի հետ կարելի է հետամուտ լինել Ռուսաստանի Գորչակովի հիմնադրամի միջոցով, որը միջոցառումներ է կազմակերպում տարբեր երկրներում, ներառյալ Հայաստանում, Իրանի կառավարության կողմից հաստատված բանախոսների հետ:

Արևմուտքի պատժամիջոցներից խուսափելու համար հրաժարվելով Ռուսաստանի քաղաքացիությունից՝ Վարդանյանը «իշխանության եկավ» Ղարաբաղում և ապօրինի զավթեց՝ պղնձի, մոլիբդենի և ոսկու հանքավայրերը Ադրբեջանին պատկանող տարածաշրջանում։

Ռուս զինվորականների կողմից պաշտպանված ռեսուրսները թալանվել են բնապահպանական կանոնների խախտումով։ Ադրբեջանի իշխանությունները պահանջել են փորձագետներին մուտք տրամադրել դեպի հանքավայրեր, սակայն դա բազմիցս արգելափակվել է։

Զեկույցի հեղինակները նշում են, որ կան բավարար հիմքեր կասկածելու Վարդանյանին՝ Ադրբեջանի Քրեական օրենսգրքի 214-1 (Ահաբեկչության ֆինանսավորում), 279.3 (օրենքով չնախատեսված ռազմականացված կազմավորումների կամ խմբերի ստեղծմանը և գործունեությանը մասնակցություն) և 318.1 (Ադրբեջանի պետական սահմանի ապօրինի հատում) հոդվածներով նախատեսված հանցագործություններ կատարելու մեջ։