«Դեսպանուկների» լռությունը Զգացմունքներ մեկ հայտարարության հետևանքով

Անցած շաբաթավերջը երկրի քաղաքական կյանքում հիշվեց նախագահի օգնական Հիքմեթ Հաջիևի համարձակ հայտարարությամբ՝ կապված Ադրբեջանում ԱՄՆ-ի և Ֆրանսիայի դեսպանների գործունեության (ավելի ճիշտ՝ անգործության) հետ։ Շուշայում կայացած համաժողովում, որին մասնակցում էին Ադրբեջանում ներկայացված հարյուրից ավելի դեսպանատների և միջազգային կազմակերպությունների ներկայացուցիչներ, «ԱՄՆ» և «Ֆրանսիա» սյունակները դատարկ էին։ Եվ պատճառն այն է, որ այդ երկրների դեսպանները (ԱՄՆ-ի դեպքում ժամանակավոր հավատարմատարը), ինչպես նշեց Հիքմեթ Հաջիևը, «բացահայտ արհամարհանք են ցուցաբերել Ադրբեջանի կառավարության հրավերի նկատմամբ»։

Նախագահի օգնականն ասել է. «Մենք դա ընդունում ենք որպես մեր տարածքային ամբողջականության նկատմամբ ոչ հարգալից վերաբերմունք։ Ֆրանսիան և ԱՄՆ-ն՝ որպես Մինսկի խմբի համանախագահ երկրներ, ավանդ չեն ունեցել հակամարտության կարգավորման մեջ։ Նրանք վատնել են մեր ժամանակի 30 տարին։ Չմասնակցելով այս ուղևորությանը՝ նրանք հերթական անգամ արհամարհանք են ցուցաբերել»:

Այսինքն՝ դատարկությունն էր ոչ միայն ԱՄՆ-ի և Ֆրանսիայի դիվանագիտական ներկայացուցչությունների ղեկավարների անունների առջև, այլև ղարաբաղյան հակամարտության կարգավորման հարցում նրանց ներկայացրած երկրների զրոյական գործունեության։ Իսկ ամերիկյան դեսպանատան անմիջական արձագանքը, որը հանդես է եկել կոչով, որում ասվում է, թե դեսպանատան աշխատակիցները այցելել և շարունակում են այցելել հայկական օկուպացիայից ազատագրված Ադրբեջանի տարածքներ, միայն յուղ լցրեց կրակի վրա, քանի որ թվարկված շրջանների շարքում Շուշայի անունը չկար:

Բայց, անկեղծ ասած, 44-օրյա պատերազմից և հատկապես այն բանից հետո, երբ նոյեմբերի 26-ին Լաչինում բարձրացվեց Ադրբեջանի դրոշը, ինձ բացարձակապես չի հետաքրքրում՝ ԱՄՆ-ի և Ֆրանսիայի դեսպանատների աշխատակիցները եկան Շուշա, թե՝ ոչ: Ինչպես ասում են, ինձ համար «դո լամպոչկի» է, որ դրանից հետո Ղարաբաղում հայկական ավազակախմբերի մնացորդները աշխուժացան, որոնցից մեկը՝ ոմն Արթուր Թովմասյան, հայտարարեց, որ «ողջունում է ԵԱՀԿ Մինսկի խմբի համանախագահ երկրների դեսպանների Շուշա չայցելելը. «ևս մեկ անգամ համոզվում ենք, որ հակամարտությունը ավարտված չէ և բացառապես քաղաքական լուծում է պահանջում ԵԱՀԿ Մինսկի խմբի հովանու ներքո»:

Թքած ունեմ, որ որոշ գուբադներ և բախտիյարներ փորձում են ինչ-որ կերպ խայթել այս կապակցությամբ, և իրենց հայրենիքում աջակցություն չգտնելով՝ դառնում են օրվա դեմք «հինավուրցների» լրատվամիջոցներում: Ճիշտն ասած, նման դեմք ունեցողների տեղը հենց այնտեղ է։ Ինձ համար կարևոր է, որ իմ հայրենիքի նախագահի օգնականն արձանագրեց փաստեր, որոնցից չեն կարող փախչել այն գերտերությունները, ում ներկայացվել են այդ փաստերը։ ԵԱՀԿ Մինսկի խմբի 30-ամյա տուրիստական առաքելությունը հաջողությամբ ուղարկվեց այնտեղ, ուր ավելի վաղ մեր նախագահն ուղարկել էր այսպես կոչված «ԼՂՀ-ի» «կարգավիճակը»։ Այլ կերպ ասած՝ մեզ համար այս թեման ՓԱԿՎԱԾ է:

Իսկ ով մոռացել է, հիշեցնեմ, որ ԱՄՆ-ն ու Ֆրանսիան իրենք են հրաժարվել Մինսկի խմբին մասնակցությունից ռուս-ուկրաինական զինված դիմակայության սկսվելուց անմիջապես հետո և հայտարարել Ռուսաստանի հետ համատեղ աշխատելու անհնարինության մասին։ Այնպես որ, ոչ Ֆրանսիայի դեսպան Զաքարի Գրոսը, ոչ էլ ԱՄՆ դեսպանատան գործերի ժամանակավոր հավատարմատար Ուգո Գևարան իրենց դեսպանական հնարքներով ոչինչ չեն կարող փոխել։

Ինձ համար կարևոր է, որ ոչ ԱՄՆ-ն իր երկակի ստանդարտների քաղաքականությամբ և հիշողության կորստից տառապող նախագահով, ոչ էլ Ֆրանսիան իր նախագահով, որը պարբերաբար ապտակներ է ստանում ինչպես ուղղակի, այնպես էլ փոխաբերական իմաստներով, այլևս ի զորու չեն մեզնից խլել այն, ինչ չունեն ու մոտ ապագայում չեն ունենա: Այն է՝ խարիզմատիկ, ինքնավստահ նախագահ, որը հիանալի գիտի, թե ինչ, երբ և ինչպես անել, որպեսզի իր երկիրը փրկի իր դեմքը համաշխարհային քաղաքականության մեջ և աշխարհի քարտեզի վրա չվերածվի սև կետի, (ինչպես մեր հնագույն հարևանները):

Այդ իսկ պատճառով մենք չենք վախենում Իրանից, որը փաստորեն միշտ բացահայտ պաշտպանել է մեր թշնամու շահերը։ Եվ ի՞նչ ստացվեց արդյունքում: Արդյունքում, հարավից դեռ պարբերաբար հաչոցներ ենք լսում Ադրբեջան կոչվող քարավանի հետևից, որը վստահորեն առաջ է շարժվում և ամրացնում իր սահմանները։

Այդ իսկ պատճառով մենք Ռուսաստանի հետ շփվում ենք ինչպես հավասարը հավասարի հետ և ռուս-ուկրաինական հակամարտությունում բացահայտորեն պաշտպանում ենք Ուկրաինայի տարածքային ամբողջականությունը, քանի որ սրբորեն հարգում ենք սահմանների անձեռնմխելիության սկզբունքը։

Եվ դա է պատճառը, որ որոշ «դեսպանուկների» լռությունը, ավելի ճիշտ՝ Ադրբեջանի համար կարևոր միջոցառումներում նրանց բացակայությունը մեզ հուզում է նույնքան քիչ, որքան բիթքոյնների առկայությունը համաշխարհային ֆինանսական համակարգում։ Եվ, ճիշտն ասած, թքած ունեմ, թե վաղը ուր կգնան կամ չեն գնա ամերիկյան կամ ֆրանսիական դեսպանատների աշխատակիցները։ Ինձ համար կարևոր է, որ մենք արդեն ԵԿԵԼ ԵՆՔ այնտեղ, ուր պետք էր և վստահ քայլերով ՇԱՐԺՎՈՒՄ ԵՆՔ առաջ։ Որովհետև մենք գիտենք, թե ուր, երբ և ում հետ գնալ: