AZAL-ի ինքնաթիռի տագնապալի գիշերը Սանկտ Պետերբուրգի երկնքում Լարված ժամեր և ծափահարություններ պրոֆեսիոնալիզմին

Հոկտեմբերի 20-ին, Սանկտ Պետերբուրգում արտակարգ վայրէջք կատարած «Ադրբեջանական ավիաուղիներ»-ի (AZAL) Airbus A320-ը առաջին անգամ օդ է բարձրացել 2006 թվականի դեկտեմբերի 21-ին՝ գործարանային փորձարկումների ժամանակ, իսկ  շահագործման է հանձնվել 2007 թվականին:  2011 թվականից ինքնաթիռը գտնվում է «Ադրբեջանական ավիաուղիներ»-ի նավատորմում: Ավիացիոն չափանիշներով այս ինքնաթիռը հին չի համարվում. նման ինքնաթիռները կանոնավոր սպասարկման դեպքում հաջողությամբ շահագործվում են մինչև 30 տարի և աչքի են ընկնում բարձր հուսալիությամբ:
 
Սանկտ Պետերբուրգից Բաքու թռչող AZAL J2-20 չվերթի հետ կապված միջադեպը գրավել է Caliber.Az-ի ուշադրությունը ինքնաթիռի նկատմամբ: Խոսքը 4K-AZ84 գրանցման համարով, ազգային ավիափոխադրողի ստուգված և հուսալի ինքնաթիռներից մեկի՝ Airbus A320-214 ինքնաթիռի մասին է (ինքնաթիռը կրում է «Քյուրդամիր» անունը՝ ի պատիվ ադրբեջանական համանուն քաղաքի)։
 

                            Լուսանկար. Jetphotos, Քայրա Դ., 14.Օ8.2024թ. 

Ինքնաթիռի սերիական համարը 3006 է: Ավիաընկերության առաջին շահագործողը գերմանական Air Berlin ավիաընկերությունն էր (բորտ D-ABDM), այուհետև, 2009 թվականին այն փոխանցվել է Belair Airlines-ին (գրանցում HB-IOU)։
 
                                  Լուսանկար. Պիտեր Լոյ, 26. 05. 2007թ.

2011 թվականի հունիսի 14-ին ինքնաթիռը պաշտոնապես շահագործման է ընդունվել AZAL-ի կողմից և ստացել է 4K-AZ84 ադրբեջանական գրանցումը, որի  ներքո շահագործվում է մինչ օրս։
 
Վերջին օրերին ինքնաթիռը ակտիվորեն թռիչքներ է իրականացրել Բաքու-Մոսկվա, Բաքու-Ստամբուլ, Բաքու-Թբիլիսի և Բաքու-Սանկտ Պետերբուրգ երթուղիներով։ Մասնավորապես, հոկտեմբերի 15-ից 19-ը այն կատարել է առնվազն յոթ կանոնավոր  թռիչք, ներառյալ J2-275/276 (Բաքու-Ստամբուլ-Բաքու) և J2-219 (Բաքու-Սանկտ Պետերբուրգ)։ Հենց այդ նույն 4K-AZ84 ինքնաթիռով իրականացվող Սանկտ Պետերբուրգ-Բաքու J2-20 վերադարձի չվերթն էր, որն ավարտվեց Պուլկովո օդանավակայանում արտակարգ վայրէջքով։
 
Սրահի կոնֆիգուրացիան հաշվարկված է 156 ուղևորի համար. 12 տեղ բիզնես դասի է և 144-ը՝ էկոնոմ դասի։ Մոդելը հագեցած է  Airbus A320 ընտանիքի համար աշխարհում ամենահուսալի և լայնորեն օգտագործվող շարքերից մեկի՝ ֆրանս-ամերիկյան CFM International արտադրության երկու CFM56-5B4/P տուրբոռեակտիվ շարժիչներով։ Միջադեպի պահին ինքնաթիռի տարիքը կազմել է 18 տարի և 9 ամիս, ինչը համապատասխանում է այս տեսակի ինքնաթիռների միջին ծառայության ժամկետին։ Կանոնավոր սպասարկման դեպքում (A-check, C-check) այս ինքնաթիռները պահպանում են լիովին թռիչքային պիտանիություն և շարունակում են օգտագործվել աշխարհի տասնյակ ավիաընկերությունների կողմից։
 
Բաց աղբյուրների տվյալների համաձայն, հոկտեմբերի 20-ի գիշերը՝ անձնակազմը ինքնաթիռի շասսիի աշխատանքում անսարքության պատճառով բարձրանալը դադարեցրել է FL060 էշելոնում (մոտավորապես 1800 մետր) և որոշ ժամանակ մնացել է սպասման ռեժիմում, սպառելով վառելիքը։ Ինքնաթիռը մի քանի ցածր անցումներ է կատարել 28R թռիչքուղու վրայով, որից հետո անվտանգ վայրէջք է կատարել, մոտ 100 մետր դուրս գալով դրա սահմաններից։ Բոլոր 155 ուղևորները արագ տարհանվել են, և տուժողներ չեն եղել։
 
Տեխնիկական պատմության, շարժիչների և կանոնավոր սպասարկման չափանիշների համադրության հիման վրա՝ Airbus A320 «Քյուրդեմիր»-ը պատկանում է քաղաքացիական ավիացիայում ակտիվորեն շահագործվող միջին տարիքի հուսալի օդանավերի թվին։
 
AZAL-ի օդաչուները ցուցաբերել են բարձր պրոֆեսիոնալիզմ՝ անելով հնարավոր ամեն ինչ, որպեսզի խուսափել լուրջ հետևանքներից։ Անձնակազմը գործել է հստակ և ներդաշնակ՝ պահպանելով ինքնաթիռի վերահսկողությունը մինչև նրա լիակատար կանգառը։ Բացի այդ, փորձագիտական շրջանակներում քննարկվում է թռիչքա-վայրէջքային գոտու սահմաներից ինքնաթիռի փոքր-ինչ դուրս գալը բացատրող տարբերակ։ Օդաչուները, հավանաբար  գիտակցելով շասսիի հետ կապված խնդիրները՝ դիտավորյալ կատարել են փափուկ վայրէջք (որքանով դա հնարավոր է նման հանգամանքներում) գոտուն ավելի ուշ շփվելով՝ հենակների վրա հարվածային ծանրաբեռնվածությունը  նվազագույնի հասցնելու և հրդեհի վտանգը վերացնելու համար։ Այս որոշումը ապահովել է անվտանգ վայրէջք և կրճատել է հասանելի արգելակման հեռավորությունը: Մասնագետների կարծիքով, անձնակազմի հենց այս գործողություններն են օգնել խուսափել ծանր հետևանքներից և կանխել հնարավոր ողբերգությունը։
 
Caliber.Az-ին հայտնի է ուղևորների կյանքը փրկած օդաչուների անունները: Մենք չենք բացահայտում դրանք, ենթադրելով, որ ազգային ավիափոխադրողն ինքը կհայտարարի անձնակազմի մասին, որի գործողությունները այդ գիշերը դարձան պրոֆեսիոնալիզմի, զսպվածության և քաջության օրինակ: