Բաբաև. Վերականգնված Ղարաբաղը և Արևելյան Զանգեզուրը՝ զրոյական արտանետումների ապագա գոտիներ են
Ադրբեջանի կառավարության համար ամենակարևոր հարցը 2020 թվականին, շուրջ 30-ամյա օկուպացիայից հետո ազատագրած Ադրբեջանի Ղարաբաղի և արևելյան Զանգեզուրի տնտեսական շրջանների վերականգնումն է։ Սա ներառում է նաև տարածաշրջանի կենսանազանազանության վերականգնումը, և այստեղ զրոյական արտանատեմներին հասնելու պլանները։
Ինչպես փոխանցում է Caliber.Az-ը՝ վկայակոչելով «EUobserver»-ին, այդ մասին ասվում է Ադրբեջանի բնապահպանության և բնական պաշարների նախարար Մուխտար Բաբաևի հետ հարցազրույցում։
«Առաջին հերթին, առաջիկայում տարածքը ականներից և չպայթած զինամթերքից մաքրելն է, իսկ դա քրտնաջան ու աշխատատար աշխատանք է։ Սակայն անցյալ ամիս մեզ հաջողվեց Զանգիլանի «Բեսիթչայ» և «Հաքարի» գետեր բաց թողնել փոքրիկ գետափի իշխան (Salmo trutta fario): Մենք նաև չինարի (սոսիների) տնկիներ ենք տնկել Բեսիթչայ պետական արգելոցում, փորձելով փոխարինել օկուպացիայի ժամանակ կտրված հազվագյուտ արևելյան սոսիներին: Սրանք փոքր քայլեր են, բայց խորհրդանշում են այս զարմանահրաշ տարածաշրջանի կենսազանազանությունը վերականգնելու մեր վճռականությունը»,- հայտարարել է բնապահպանության նախարարության ղեկավարը։
Նրա խոսքով, Ղարաբաղի վերականգնման հետ միասին Ադրբեջանում հայտնվել է կլիմայի փոփոխության հետևանքները մեղմացնելու հնարավորություն։ Ուստի այստեղ կառուցվող բնակավայրերը (իսկ այս տարածքներում բոլոր քաղաքներն ու գյուղերը հիմնովին ավերված են) հիմնվում են «խելացի» սկզբունքի վրա։
Այստեղ, «Ադրբեջան 2030. սոցիալ-տնտեսական զարգացման ազգային առաջնահերթություններ» ծրագրի շրջանակներում ստեղծվում է կանաչ էներգիայի գոտի։ Էլեկտրաէներգիան կարտադրվի արևային, քամու և փոքր հիդրոէլեկտրակայանների միջոցով։ Մեր նպատակն է՝ մինչև 2050 թվականը ազատագրված տարածքներում ստեղծել զուտ զրոյական արտանետումների գոտի»,- հայտարարել է Մ.Բաբաևը։
Անդրադառնալով կլիմայի փոփոխության մեղմացման այլ ջանքերին՝ բնապահպանության նախարարը պատմել է կլիմայի հետ կապված ռիսկերը բացահայտելու համար վաղ ահազանգման տարածաշրջանային համակարգ ստեղծելու պլանների մասին. «Մեր հարևանների հետ տեղեկատվության ավելի արդյունավետ փոխանակումը և համակարգված գործողությունները կբարձրացնեն մեր դիմադրողականությունը կլիմայի փոփոխության որոշ հետևանքների նկատմամբ։ Ոչ մի երկիր միայնակ չի կարող դիմակայել այս մարտահրավերներին»:
Որպես ՄԱԿ-ի Կլիմայի փոփոխության կոնվենցիայի մասնակից՝ Ադրբեջանը վավերացրել է Փարիզի համաձայնագիրը և իր առջև՝ մինչև 2030 թավականը ջերմոցային գազերի արտանետումները մինչև 35 տոկոսով նվազեցնելու հավակնոտ նպատակ է դրել, նշել է բնապահպանության նախարարը։ «Այդ ժամանակից ի վեր մենք ստանձել ենք նոր կամավոր պարտավորություն՝ մինչև 2050 թվականը 40 տոկոսով կրճատել արտանետումները»,- ասել է Մ. Բաբաևը՝ հավելելով, որ Ադրբեջանը ստորագրել է բնապահպանական բոլոր հիմնական միջազգային կոնվենցիաները՝ դրանց թիվը հասնում է մոտ 20-ի, և սերտորեն համագործակցում է դրանց իրականացման համար պատասխանատու ՄԱԿ-ի տարբեր մասնագիտացված բնապահպանական հաստատությունների հետ։
Մուխտար Բաբաևը պատմել է նաև, որ ԵՄ-ն հանդիսանում է Ադրբեջանի համար ևս մեկ առանցքային միջազգային գործընկեր։
«Վերջերս ստորագրվել է Էներգետիկայի ոլորտում ռազմավարական գործընկերության փոխըմբռնման մասին հուշագիրը, որում շարադարված են գազի մատակարարման ողջ շխթայով մեթանի արտանետումների կրճատման ուղղությամբ պարտավորությունները։ Էներգաարդյունավետությունը, կլիմայի փոփոխության դեմ պայքարը և Ադրբեջանի մասնակցությունը ԵՄ-ի «Կանաչ ուղի» նախաձեռնություններին՝ այս ամենը դրված են օրակարգում: Ես Ադրբեջանում ավելի կայուն, ավելի կանաչ տնտեսություն կառուցելու գործում լավատեսությամբ եմ նայում ԵՄ-ի և այլ միջազգային կազմակերպությունների հետ համագործակցության ներուժին»,- հայտարարել է բնապահպանության նախարարության ղեկավարը։