Պորոշենկոն՝ պատերազմի, Ալիևի ռազմավարական մտածողության և Բաքվի հետ բարեկամության մասին Ուկրաինայի հինգերորդ նախագահը պատասխանել է Caliber.Az-ի հարցերին
Caliber.Az-ի հարցազրույցը Ուկրաինայի հինգերորդ նախագահ Պետր Պորոշենկոյի հետ։
– Շնորհակալություն, Պետր Ալեքսեևիչ, որ համաձայնեցիք հարցազրույց տալ մեր պարբերականին: Դուք դարձել եք Նիզամի Գյանջևիի միջազգային կենտրոնի (NGIC) անդամ: Ինչպե՞ս կգնահատեք Կենտրոնի գործունեությունը և ինչպիսի՞ն եք տեսնում Ձեր դերը այս միջազգային կազմակերպության աշխատանքում:
- Ինձ համար մեծ պատիվ է միանալ Նիզամի Գյանջևիի միջազգային կենտրոնի գործունեությանը։ Առաջին հերթին այն պատճառով, որ անվտանգության հարցերը ես համարում եմ ժամանակակից աշխարհի համար հիմնարար։ Կենտրոնը զգալի ավանդ է ներդնում, որպեսզի մեր տարածաշրջանը և ընդհանուր առմամբ, մոլորակը դարձնել ավելի անվտանգ: Այս առումով մեծ նշանակություն ունի Բաքվի ամենամյա ֆորումը, որը արդեն դարձել է ժամանակակից աշխարհի մարտահրավերները քննարկելու ևս մեկ գլոբալ հարթակ։ Չի կարելի չհամաձայնվել Ադրբեջանի նախագահ, իմ լավ բարեկամ և Ուկրաինայի բարեկամ Իլհամ Ալիևի այն պնդման հետ, որ Կենտրոնը իր գործունեության ընթացքում դարձել է գլոբալ անվտանգության խնդիրների ոլորտում առաջատար միջազգային կառույցներից մեկը։ Համոզված եմ, որ Ուկրաինան կիսելու բան ունի Կենտրոնի գործունեության զարգացման շրջանակներում։
- Ինչպե՞ս եք գնահատում ադրբեջանա-ուկրաինական հարաբերությունների մակարդակը։
- Մեր երկրները կարող են հպարտանալ հարաբերությունների բարձր մակարդակով, չէ որ մենք ռազմավարական գործընկերներ ենք։ Իմ քաղաքական գործունեության ողջ ընթացքում ես ամեն կերպ նպաստել եմ մեր բարեկամության զարգացմանը։ Մեր փոխգործակցությունն ունի հսկայական ներուժ։ Այստեղ հնարավորություններ կան և' երկկողմ առևտրի, և' նավաշինության ու ինքնաթիռաշինության, և' դեղագործության, և' գյուղատնտեսության և շատ այլ բաների համար: Մեզ նաև միավորում են մեր պետությունների տարածքային ամբողջականության պաշտպանման մարտահրավերները։
Իր հերթին, Ուկրաինան միշտ աջակցել է Ադրբեջանի Հանրապետությանը տարածքային ամբողջականության վերականգնման հարցերում։ Մենք երախտապարտ ենք, որ Բաքուն նույնպես հաստատակամորեն աջակցում է մեզ այդ հարցում։ Կիևը բարձր է գնահատում Ադրբեջանի աներեր աջակցությունը Ուկրաինայի ինքնիշխանությանն ու տարածքային ամբողջականությանը։
- Դուք մեկ անգամ չէ, որ հանդիպել եք Ադրբեջանի նախագահ Իլհամ Ալիևի հետ։ Ձեր կարծիքով, որո՞նք են նրա գլխավոր քաղաքական արժանիքները։
- Որպես Ուկրաինայի հինգերորդ նախագահ՝ ինձ բախտ է վիճակվել բազմիցս հանդիպել նախագահ Ալիևի հետ։ Արդեն մեր առաջին հանդիպումը բավական էր, որպեսզի հասկանալ՝ նա իր երկիրը խորապես սիրող շատ իմաստուն, պատասխանատու և հաստատակամ առաջնորդ է։ Չափազանց կարևոր է, որ նա կարողանում է հորիզոնից այն կողմ նայել և պետական քաղաքականություն կառուցել այնպես, որ դրա արդյունքները հնարավորինս հաջող լինեն երկրի համար։ Սա ոչ միայն զերծ է պահում սխալներից, այլ նաև հիմք է դնում առաջիկա տարիների ընթացքում վստահ պետականաշինության համար: Հավատացեք, որ նման ռազմավարական մտածողությունը թանկ արժե։
- Դուք եղել եք Ուկրաինայի նախագահը 2014-2019 թվականներին։ Այն ժամանակ կարո՞ղ էիք ենթադրել, որ Ադրբեջանը կհաղթի իր տարածքային ամբողջականության համար պատերազմում և հետ կվերադարձնի Հայաստանի կողմից օկուպացված տարածքները։
-Չեմ կարծում, որ իրավունք ունեմ այս առումով ինչ որ գնահատականներ տալ։ Որպես մի երկրի նախագահ, որն այժմ ապրում է լայնածավալ, նենգ, ստոր պատերազմի բոլոր սարսափներն ու դժվարությունները՝ կարող եմ ասել, որ ցանկացած վեճերի լուծման համար լավագույն միջոցը դիվանագիտությունն է: Մարդկությունը բավական տառապել է, որպեսզի հասկանա պատերազմի հիմարություն և բարբարոսություն լինելը։
Սակայն կան իրավիճակներ, երբ քո հարևանը այլ կերպ է մտածում: Չի ցանկանում խաղաղ հարևանություն։ Ուզում է տափակ միջնադարյան պատերազմ՝ հազարավոր մարդկային զոհերով և խեղված ճակատագրերով։ Նման դեպքում ինքնապաշտպանության և զավթված տարածքների վերադարձման իրավունքը հանդիսանում է միանգամայն արդարացված։ Այդ մասին ասվում է նաև ՄԱԿ-ի կանոնադրության 51-րդ հոդվածում։
Ինչ վերաբերում է Ձեր հարցին՝ պատասխանեմ այսպես. որևէ մեկը կարո՞ղ էր հավատալ, որ Ուկրաինան 2014-2015 թվականներին, դեռ իմ նախագահության օրոք, կկարողանա վերադարձնել Դոնբասում Մոսկվայի կողմից գրավված տարածքների երկու երրորդ մասը։ Դրան դժվար էր հավատալ և՛ այն ժամանակ, և՛ հիմա: Բայց մենք դա արեցինք։ Այստեղ շատ կարևոր են քաջությունը, վստահությունը, վճռականությունը և տոկունությունը:
Քոնը միշտ վերադարձվում է քեզ, իսկ ուրիշինին դու չես հավակնում։ Մենք շատ շնորհակալ ենք և՛ Ադրբեջանին, և՛ Ուկրաինայի բոլոր բարեկամներին, ովքեր այսօր մեզ առավելագույն չափով օգնում են։ Ոմանք զենքով և զինամթերքով։ Ոմանք էլ մարդասիրական օգնությամբ և Ուկրաինայից փախստականների ընդունմամբ։ Այս ամենը շատ կարևոր է, որպեսզի կանգուն մնալ և հաղթել։