Հայաստանի տանկային խայտառակություն, կամ Ինչպես սովորել տանկ վարել Սա ձեզ համար «ԵրԱզ»-ով ծիրան տանել չէ
Հայ զինվորականների տանկային բիաթլոնում ելույթը վերածվել է խայտառակ ձախողման՝ հայկական տանկը քիչ էր մնում շրջվեր, իսկ մյուս անձնակազմը ընդհանրապես խոյահարել է հակառակորդի տանկը։
Հայաստանի վայ-մարտիկներիը ցանկալին չստացան՝ Հայաստանում պարզապես պատռում ու նետում են՝ քննարկելով իրենց տանկիստների նոր «սխրանքները»։ Թամբելով այն մի քանի զրահամեքենաները, որը Հայաստանում մնացել են 44-օրյա պատերազմից հետո, հայ զինվորականները մասնակցել են 2022 թվականի ռուսական բանակային խաղերի «ԱրՄԻ-22» տանկային բիաթլոնին։ Բայց, ինչպես հայերն իրենք են գրում սոցցանցերում, լավ կլիներ, որ սա չանեին։ Հայաստանի տանկիստների ելույթը խայտառակ ձախողում ստացավ, պարզվեց, որ ոչ թե նրանցից մեկն էր, այլ կոնկրետ ամենավատը։ Ուրիշների համար զվարճալի և հայերի համար իրենց բանակի կյանքից այդ տխուր դրվագը մինջդեռ կարող է ցուցադրական դաս դառնալ ռևանշիստների այն կույտի համար, ովքեր պաշտոնական Երևանին կոչ են անում կրկին պայքարել «միացումի» համար։
Ռուսաստանում հայկական տանկիստների մրցույթային ելույթները վերածվել են իսկական վոդևիլի։ Եվ երկրի բոլոր լրատվամիջոցները սկսեցին Հայաստանի Պնախարարությանը մեղադրել նրանում, որ ռուսական տանկային բիաթլոնում նրա զինվորների մասնակցության մասին միտումնավոր լռում են, քանի որ մրցույթը աղետալի ձախողում է եղել Հայաստանի հավաքականի համար։ Այնպես որ, լավ հասկանալի է, թե ինչու է Պնախարարությունը լռում. նա ամաչում է իր զինվորականների համար և ակնհայտորեն չի ցանկանում զեկուցել սեփական սխալների ու անհաջողությունների մասին։
«Հայաստանի պաշտպանության նախարարության պաշտոնական կայքը շարունակում է Արծրուն Հովհաննիսյանի լավագույն ավանդույթներով թաքցնել իշխանությունների համար անցանկալի տեղեկությունը»,- իրավիճակը նկարագրում են հայրենական ձախորդ տանկիսաների «վարպետությամբ» ակնհայտորեն նյարդացած տեղի լրագրողները։
Ինչպես պնդում են Երևանի և այլ հրապարակումները։ Հայաստանից ժամանած անձնակազմը հանդես է եկել չափազանց թույլ՝ իրենց խմբում զբաղեցնելով վերջին տեղը, իսկ ընդհանուր վարկանիշում՝ համեստ 9-րդը։
Եվ հետո ամեն ինչ բոլորովին վատ ընթացավ. մրցումներից մեկի ժամանակ հայկական տանկը քիչ էր մնում շրջվեր, իսկ մյուս անձնակազմը ընդհանրապես խփեց հակառակորդի մեքենային։ Ինչպես գրում են ռուսական լրատվամիջոցները, հայ զինվորականների ղեկավարության տակ գտնվող տանկը ամբողջ արագությամբ բախվել է Լաոսից ժամանած անձնակազմի մարտական մեքենային։ Դրանով հանդերձ տանկիստները չեն տուժել։ Կադրերում երեւում է, որ հարվածն դիպել է լաոսական անձնակազմի կապույտ տանկի հետևի մասին։
Իսկ այնուհետև, ակնհայտորեն ափսոսալով, ոչ առանց թունոտ նկատողության ճշտում են. «Հայաստանի տանկիստները հինգից միայն մեկ թիրախ են խոցել, դուրս են եկել մրցատարածությունից և տապալել են մի քանի ցանկապատային հենասյուներ՝ մի խոսքով խախտել են ամեն ինչ, ինչ հնարավոր էր՝ ցուցադրելով չափազանց թույլ մարտական պատրաստվածություն»։
Դրանով հանդերձ, հարկ է նշել, որ հայկական տանկիստները երբեք աչքի չեն ընկել իրենց մարտական մեքենաները վարելու հատուկ ունակությամբ, առավել ևս դրանցիցհրաձգություն իրականացնելով, որպես կանոն, պարզապես «հրաշքներ» ցուցադրելով այս ահռելի մեքենան վարելիս։ Այսպիսով, 2014-ին տանկային բիաթլոնի ուղու կտրուկ շրջադարձի ժամանակ հայ անձնակազմը ոչ միայն չի տեղավորվել դրա մեջ. մեքենան սահել և շպրտվել է եզրամասից շատ հեռու, առավել ևս՝ արդյունքում շրջվել է։ Այս դեպքը մտավ տանկային զորավարժությունների պատմության մեջ՝ դառնալով «հայկական շրջադարձ» ասելիքը։
Փաստորեն, հայ տանկիստների իրական «վարպետությունը» առավել ցայտուն դրսևորվեց 44-օրյա պատերազմի իրադարձություններում, երևի այդ պատճառով է, որ հիմա նրանց հիմնավորապես ջարդ կերած «ռազմական ձիերը» մեծ քանակությամբ կարելի է տեսնել Բաքվի Ռազմական ավարի զբոսայգում։
Հարցն այստեղ այլ է՝ ինչո՞ւ են Հայաստանում այսքան տարիների ընթացքում այդքան շատ խոսում իրենց «քաջարի» բանակի և Առաջին ղարաբաղյան պատերազմի «հերոսների» մասին, բայց, կռվել մինչդեռ, իրականում այդպես էլ չեն սովորել։ Միգուցե պարզապես այն պատճառով, որ Հայաստանը Առաջին ղարաբաղյանում էլ կռվել է ոչ թե իր, այլ ուրիշի ձեռքերով, և դրա համար շատ ապացույցներ կան։ Ընդհանրապես, Երևանը միշտ հույսը դնում է դրսի օգնության վրա, նույնիսկ նոր պատերազմի դեպքում։ Սակայն սա հենց այն դեպքն է, երբ բոլոր հարցերը ստացել են իրենց պատասխանները։
Ամենահետաքրքիրն այն է, որ ադրբեջանական տանկիստները, որոնք նույնպես մասնակցել են ռուսական զորախաղերին, հզոր կերպով գերազանցել են հայերին։ Մեր զինվորները լավագույններից են Բարձրագույն լիգայում, միևնույն ժամանակ, հայ տանկիստները չկարողացան հասան այնտեղ։ Այսինքն՝ վարպետությունում ճեղքվածքը հսկայական է՝ ամեն ինչ, ինչպես ասում են, աչքի առաջ է։ Ճիշտ է, հայերն ունեն որոշակի համեստ արդարացում, ասում են, իբր իրենց տանկիստները 44-օրյա պատերազմից հետո առաջին անգամ են մասնակցում միջազգային զորավարժություններին։
«Հայկական տանկիստների երկամյա բացակայությունը չէր կարող բացասական ազդեցություն չունենալ ներկայիս ցուցանիշների վրա։ Մասնավորապես, Հայաստանը 21 երկրների շարքում այսօր ստիպված է հանդես գալ երկրորդ՝ ավելի թույլ դիվիզիոնում։ Միաժամանակ, Ադրբեջանը առաջին դիվիզիոնում մրցում է ամենաուժեղ անձնակազմերով»,- դառնությամբ գրում են հայկական լրատվամիջոցները։
Բայց այստեղ էլ հայ լրագրողները քննադատական կրակ տեղալով իրենց տանկիստների ու Պնախարարության հասցեին, այնուամենայնիվ, գործում են «հայկական ձևով»։ Քանի որ հարցը գլոբալ մակարդակով չեն բարձրացնում, այլ, իբր թե, իջեցնում են տեղական մակարդակի։ Հիշեցին, որ ինչ որ մեկը ինչ որ ժամանակ ասել է, որ Հայաստանում տանկային վարժանքները դժվար են, ասել են, որ սա լեռնային երկիր է։ Իսկ հիմա դրանով են արդարացնում իրենց անհաջողությունները։ Բայց եթե լուրջ ասենք, առանց հիմարությունների, միանգամայն ակնհայտ է, որ նման եզակի տանկային «արվեստը» հանդիսանում է հայկական բանակում տոտալ կոռուպցիայի ակնառու ցուցանիշ, որը շարունակվել է գրեթե բոլոր երեսուն տարիներին, հատկապես նախագահներ Քոչարյանի և Սարգսյանի օրոք, և որտեղ են զորավարժությունների համար հատկացված գումարները, պարզապես կերել է գեներալիտետը։ Մոտավորապես այն պահից, երբ հայկական բանակը սկսեց կոչվել «անպարտելի»։
Եվ հասկանալի է, թե ինչու է հայ գեներալիտետը՝ իրենց երկրի ամենահարուստ խավերից մեկը։ Այնուամենայնիվ, այս ամբողջ փտած «գեներալական միջնախավը» հիանալի կերպով, որպես թեստ, բացահայտեց 44-օրյա պատերազմը և իդեալականորեն ամեն ինչ դրեց իր տեղը։
Ադրբեջանը շատ չխոսեց, այլ գումարներ ծախսեց ինչպես զորավարժություններ անցկացնելու, այնպես էլ արտերկրում մեր զինվորականներին պատրաստելու վրա, և հաստատ շատ ավելի հաճախ էր մասնակցում միջազգային տարբեր զորավարժություններին, քան հայկական «անպարտելի» բանակի ներկայացուցիչները։ Իսկ այժմ հանդես է գալիս, որպես միջազգային ռազմական զորավարժությունների կենտրոն։ Այս ամենը, իհարկե, չէր կարող իր պտուղները չտալ։ Այնպես որ տանկը՝ սա քո համար «ԵրԱԶ» չի, հայ տանկիստներ, դրանք վարեք, խնամքով և զգույշ։