Դատապարտված մրցավազք Հայաստանը ավելացնում է ռազմական բյուջեն
Հայաստանի վարչապետ Նիկոլ Փաշինյանը շարունակում է զարմացնել իր պերճախոսությամբ և կազիուսիստական խորամանկություներով, ընդ որում նույնիսկ, կարծես թե, այն թեմաների քննարկումների դեպքում, որոնք նման տեխնիկա չեն պահանջում։
Այսպես, խորհրդարանում երկրի 2025 թվականի պետական բյուջեի քննարկման ժամանակ իր ելույթի ընթացքում նա անվանել է այն հայեցակարգերը, որոնց վրա է հիմնված երկրի հիմնական ֆինանսական փաստաթուղթը։ Դա «Հայաստանը՝ իմ օջախն է; ժողովուրդը՝ իմ ընտանիքը; Հարստացիր և հարստացրու; Հայաստանի ապագան կախված է մեկ մարդուց, և այն դու ես; Հայրենիքը՝ երկիր է, սիրում ես հայրենիքը՝ ամրացրու երկիրը; Այստեղ է Հայրենիքը, այստեղ է հացը, այստեղ է կյանքը»։ Նշված թեզերը, նրա խոսքով, ոչ միայն դրվել են հաջորդ տարվա բյուջեի հիմքում, այլեւ պետք է դրվեն ընդհանրապես բյուջեի պլանավորման հիմքում։
Եթե դուք ինչ-որ բան հասկացել եք, ապա խնդրում ենք կիսվեք ձեր կռահումներով: Ոչ, իհարկե, եթե ուշադիր նայել, ապա կարելի է նկատել ձեռնարկատիրության առավելագույն ազատության որոշակի ակնարկ, հավասարապես, ինչպես նաև ավելի շատ հարկեր վճարելու մի փոքր հակառակ իմաստով կոչ։ Այնուամենայնիվ, եկեք այս թեման թողնենք տնտեսագետներին։ Մեզ ավելի շատ այլ բան է հետաքրքրում, ավելի ճիշտ՝ Հայաստանի բյուջեի մի որոշակի հատված, որը չես թաքցնի, այո և ոչ ոք չի էլ փորձում թաքցնել Հայաստանի վարչապետի խճճված գեղեցկության ֆասադի հետևում։
Այսպես, հանրապետության ֆինանսների նախարար Վահե Հովհաննիսյանը արդեն վերը նշված քննարկմանը հայտարարել է, որ Հայաստանում 2025 թվականին պաշտպանության ծախսերը կավելանան 20%-ով, կազմելով 664 միլիարդ դրամ (1,71 միլիարդ ԱՄՆ դոլար)։ Նա նաև հավելել է, որ «2025 թվականին ռազմական ծախսերը կկազմեն ՀՆԱ-ի 6%-ը, ինչը 0,7%-ով ավելի է 2024 թվականի ցուցանիշից»։ Նախարարը տեղեկացրել է նաև, որ պաշտպանության մասնաբաժինը կկազմի բյուջեի կապիտալ ծախսերի 55,8%-ը։
Լուրը հետաքրքիր է, սակայն ոչ զարմանալի՝ հաշվի առնելով ԱՄՆ-ի, Ֆրանսիայի և Հնդկաստանի հետ Հայաստանի ընդլայնվող ռազմատեխնիկական համագործակցությունը։ Այդ համագործակցության շրջանակներում տարբեր նրբությունների ու քայլերի մասին տվյալները բազմիցս հրապարակվել են մեր կայքում։
Ադրբեջանում քչերն են հույսեր կապում «քարերի երկրի» գաղափարական վեկտորի փոփոխության հետ։ Այս մասին խոսել է նաեւ Ադրբեջանի նախագահ Իլհամ Ալիեւը։
«Հայաստանում գլուխ են բարձրացնում ռեւանշիստական ուժերը։ Սրանք ոչ միայն մարգինալ քաղաքական տարրեր են, այլ նաև Հայաստանի ներկայիս իշխանությունները, որոնք ապրում են այդ գաղափարներով ու զառանցանքներով։ Նրանք չեն ուզում հաշտվել Երկրորդ ղարաբաղյան պատերազմի և հակաահաբեկչական գործողության արդյունքների հետ։ Այո, նրանք հրապարակայնորեն հաստատում են դրանք, բայց նրանց ողջ գործունեությունը, քաղաքականությունն ու քայլերը ստեղծում են բացարձակապես հակառակ պատկեր»,- ընդգծել է Ի.Ալիևը Միլլի Մեջլիսի VII գումարման պատգամավորներին ուղղված վերջերս ունեցած ելույթում։
Իրոք, կազմավորվում է ամենևին էլ ոչ խաղաղասեր պատկեր։ Սկսենք նրանից, որ Հայաստանը չի համաձայնվում ԵԱՀԿ Մինսկի խմբի գործունեության դե յուրե դադարեցման հետ։ Այս փաստը վկայում է այն մասին, որ Երևանում դեռևս ղարաբաղյան հակամարտությունը համարում է չլուծված և հույսը են դնում այդ խմբի վերակենդանացման վրա՝ Ղարաբաղի նկատմամբ պահանջները վերսկսելու նպատակով, նախ՝ «Լեռնային Ղարաբաղի հայերի վերադարձի և իրավունքների ապահովման» անվան տակ, այնուհետև նրանց համար «հատուկ կարգավիճակի» ամրագրմամբ, որպեսզի հետագայում նորից բարձրացնեն անջատման հարցը՝ Ադրբեջանի դեմ ապագա ագրեսիան արդարացնելու համար։
Այնուհետև, Հայաստանը հրաժարվում է անցկացնել սահմանադրական բարեփոխումներ, այսինքն՝ երկրի հիմնական օրենքի տեքստը մաքրել Ադրբեջանի նկատմամբ տարածքային պահանջներ պարունակող դրույթներից։
Դե և վերջապես, ինչի մասին մենք նշել ենք մեր նյութի սկզբում, Հայաստանը շարունակում է ավելացնել իր ռազմական բյուջեն։
Այս գործողությունների ֆոնին շատ քիչ հույս է մնում, որ Երևանն իրականում ձգտում է խաղաղության։ Ամեն ինչ մատնանշում է ոչ միայն օրենսդրությամբ, այլ նաև գործնականորեն Ադրբեջանի նկատմամբ տարածքային պահանջների վերականգնման ուղղությամբ աստիճանաբար և պլանաչափ շարժի վրա։
Չգիտես ինչու, Երևանում չեն ուզում տեսնել, որ ռազմական կարիքների վրա ծախսվող յուրաքանչյուր դոլարի դիմաց Ադրբեջանը կծախսի առնվազն երկուսը, և այս պայմաններում մեր երկրին ռազմական առումով հասնելու, առավել ևս հաղթելու ոչ մի շանս Հայաստանը չունի։
Միգուցե Երևանում հույս են տածում միջազգային քաղաքական իրադրության այնպիսի ջարդվածքի վրա, որի դեպքում Ադրբեջանի նկատմամբ հաղթանակը հեշտ խնդի՞ր կդառնա։ Բայց այստեղ էլ հայկական կողմը մոռանում է այն մասին, որ մեր երկիրն ուժեղ է ոչ միայն ռազմական գործում, այլ նաեւ միջազգային քաղաքականության ու դիվանագիտության մեջ։ Հատկապես ռազմավարական մտածողության որակի առաջընթացն ի վերջո կանխորոշեց Ադրբեջանի հաղթանակը ղարաբաղյան հակամարտությունում։ Այդ հաղթանակը ցույց տվեց, որ Ադրբեջանի դեմ Հայաստանի ցանկացած հաջողություն իրավիճակային է և պահային, իսկ Ադրբեջանի հաղթանակն անխուսափելի է ու ենթակա է մեր պետականության զարգացման ներքին տրամաբանությանը։