2026 թվականի ընտրություններ. Արդյո՞ք հայ հասարակությունը կհետևի ռազմական հանցագործին Քոչարյանը երազում է իշխանության մասին

2026 թվականի հունիսին նախատեսված խորհրդարանական ընտրությունների մոտենալուն զուգընթաց, Հայաստանում ներքաղաքական պայքարի աստիճանը անշեղ աճում է, ինչը պայմանավորված է վարչապետ Նիկոլ Փաշինյանի վաղեմի քաղաքական հակառակորդների ակտիվությամբ, որոնց շարունակում են առաջնորդել ղարաբաղցի կլանի առաջնորդներ՝ ռազմական հանցագործներ Սերժ Սարգսյանն ու Ռոբերտ Քոչարյանը, ինչպես նաև Հայ եկեղեցին ի դեմս Գարեգին II կաթողիկոսի։
 
Այսպիսով, անցյալ շաբաթ այս մրցահրապարակում «ամենաաղմկոտը» Հայաստանի երկրորդ նախագահ Ռոբերտ Քոչարյանն էր, ով իր կողմնակիցների հետ հանդիպման ժամանակ ներկայացրեց իր սեփական ռազմավարությունը, որն ուղղված  է նրան, որպեսզի թույլ չտա՝ առաջիկա խորհրդարանական ընտրություններում «Քաղաքացիական պայմանագիր» կուսակցության հաղթանակը։
 
«Եթե մենք ճիշտ աշխատենք, «Քաղաքացիական պայմանագիր» կուսակցությունը վերընտրվելու հնարավորություն չի ունենա։ Այսօր բոլոր հարցումները ցույց են տալիս, որ ՔՊ-ն միայնակ չի կարողանա ապահովել անհրաժեշտ քանակությամբ ձայներ, հետևաբար մենք չպետք է մտածենք այդ մասին,  մենք պետք է վճռականորեն գործենք: Իմ կենսական մոտեցումը միշտ եղել է այսպիսին. երբ մտնում ես պայքարի մեջ, նույնիսկ մի նայիր, թե արդյոք ինչ-որ մեկը կա քո ետևում, գնա առաջ: Հենց որ դու առաջ գնաս, նրանք կհետևեն քեզ», - ասել է նա:
 
Ենթադրում ենք, որ նախկին նախագահի այս մեծախոսությունը՝ պատասխան է՝ Փաշինյանի վերջերս Ազգային ժողովի նիստում իր հակառակորդներին ուղղված բավականին կծու դիտողություններին։ Հիշեցնենք, որ Հայաստանի ղեկավարը հայտարարել է, որ Քոչարյանն ու Սարգսյանը արդեն վաղուց դադարել են լինել իր մրցակիցները և կոչ է արել դադարեցնել նախորդ իշխանությունների գործունեության վերաբերյալ քննարկումները։
 
«Ես իրոք համարում եմ, որ մենք պետք է դադարենք խոսել նախորդ իշխանությունների մասին, քանի որ խոսելու բան չկա։ Ի՞նչ չենք ասել դեռ։ Ղարաբաղյան հարցի վերաբերյալ մեր հրապարակած փաթեթը հենց և խոսում է այն մասին, որ ընդհանրապես խոսելու բան չկա։ Մենք գալիս և ժամերով խոսում ենք. Ռոբերտ Քոչարյան, Սերժ Սարգսյան։ Իմ կարծիքով, նրանք այլևս մրցակիցներ չեն։ Նրանք վաղուց արդեն մեր մրցակիցները չեն», - ասել է Փաշինյանը։
 
Բացարձակապես թափանցիկ է, որ վարչապետի այս խոսքերը հաշվարկված են ներքին լսարանի համար, և դրանք կարելի է բնութագրել որպես հասարակությանը ուղղված հստակ կոչ այն մասին, որ չարժե տրվել նախկին նախագահների դատարկ խոստումներին։
 
Մյուս կողմից, իշխանությունների համար ակնհայտ է, որ քաղաքացիների մեծամասնությունը չի ցանկանում հետևել ընդդիմության օրինակին և անտեսում է հակակառավարական բնույթի փողոցային ցույցերի կոչերը, ինչը զգալիորեն թուլացնում է տարածաշրջանում խաղաղությանը դեմ հանդես եկողների դիրքերը: Սա հստակորեն ցույց է տալիս Նիկոլ Փաշինյանի հետևյալ հայտարարությունը, որը նա արել է խորհրդարանում՝ «Հայաստանի Հանրապետության 2026 թվականի պետական բյուջեի մասին» օրենքի նախագծի քննարկման ժամանակ:
 
«Մենք Հայաստանը դուրս բերեցինք աշխարհաքաղաքական թակարդից։ Մենք այն հասցրել ենք այնտեղ, որտեղ Հայաստանի առջև բացվել են հեռանկարներ բոլոր ուղղություններով, և Հայաստանի ժողովուրդը կարող է իր ինքնիշխան կամքով որոշել, թե զարգացման որ տեսլականն ընդունել։ Հայաստանի ժողովուրդը պետք է պաշտպանի խաղաղությունը ընտրություններում։ Ես մի վարկյան անգամ չեմ կասկածում, որ նա հանդես կգան խաղաղության օգտին, քանի որ դա նրա խաղաղությունն է, նրա երեխաների, ընտանիքի, թոռների, ծոռների խաղաղություն է, և սա մեծագույն հարգանքի տուրքն է բոլոր նահատակների և նրանց ամբողջ անցյալի հիշատակին», - ասել է Փաշինյանը՝ նշելով, որ Հայաստանի և Ադրբեջանի միջև հաստատվել է խաղաղություն, և այժմ խնդիրը կայանում է այն պահպանելու, ամրապնդելու ու ինստիտուցիոնալացնելու մեջ։
 
Ինչ վերաբերում է Ռոբերտ Քոչարյանների ձգտումներին, ապա այստեղ ակնհայտ է, որ այս ամբողջ քաղաքական մրցավազքում նա հետապնդում է բացառապես իր սեփական շահերը։ Ինչպես վերջերս հաղորդել է «Հրապարակ» թերթը, Հայաստանի նախկին նախագահը մտադիր է իր որդուն՝ «Հայաստան» խմբակցության պատգամավոր Լևոն Քոչարյանին, առաջադրել որպես 2026 թվականի խորհրդարանական ընտրությունների ցուցակի առաջին թեկնածու։ Հրատարակության համաձայն՝ վերջին ամիսներին Լևոն Քոչարյանը անընդհատ շրջագայում է մարզերով և հանդիպումներ է ունենում քաղաքացիների հետ, իսկ նախկին նախագահն ինքը հայտարարել է, որ իր թիմը կմասնակցի առաջիկա խորհրդարանական ընտրություններին։ Ուշագրավն այն է, որ Ռոբերտ Քոչարյանը չունի մի մշտական կուսակցություն, բայց ղեկավարում է «Հայաստան» դաշինքը, որի մեջ են մտնում «Դաշնակցություն» և «Վերածնվող Հայաստան» կուսակցությունները։
 
Ի դեպ, իրեն հավատարիմ լրատվամիջոցների մասնակցությամբ իր վերջին ասուլիսի ժամանակ նա կոշտ քննադատության ենթարկեց՝ օգոստոսի 8-ին Սպիտակ տանը ձեռք բերված համաձայնագրերը, ինչպես նաև հերթական հարձակումներ թափեց վարչապետ Նիկոլ Փաշինյանի վրա։ Դրանով հանդերձ նա Վաշինգտոնի համաձայնագրերը համեմատեց 2020 թվականի նոյեմբերի 10-ի եռակողմ հայտարարության հետ, որը ստորագրվել էր Ռուսաստանի մասնակցությամբ, որը նա անվանեց «երազանքի փաստաթուղթ»։ Վարչապետին մեղադրելով նրանում, որ նա «ԱՄՆ-ին է փոխանցել Զանգեզուրի միջանցքի վերահսկողությունը», Քոչարյանը Իրանին տարածաշրջանային գործընթացներում ակտիվորեն ներգրավվելու կոչ է արել՝ ակնարկելով այլընտրանքային դաշինք ստեղծելու անհրաժեշտության մասին։ Միանգամայն հատկանշական է, որ մամուլի ասուլիսը համընկել է՝ Ռոբերտ Քոչարյանի Մոսկվա կատարած վերջին այցի հետ։ Այդ ժամանակ նախկին նախագահը, չնայած չհերքեց, որ վերջին օրերին գտնվել  է Ռուսաստանի մայրաքաղաքում, բայց վստահեցրեց, որ այդ ուղևորությունը զուտ անձնական բնույթի էր և չի ներառել քաղաքական շփումներ։ Սակայն «Հրապարակ» թերթը, հղում անելով իր սեփական աղբյուրներին, հաղորդել է Ռոբերտ Քոչարյանի և Ռուսաստանի նախագահի աշխատակազմի ղեկավարի տեղակալ Սերգեյ Կիրիենկոյի հանդիպման մասին, ով վերահսկում է Հայաստանը, նշելով, որ քննարկման թեմա են եղել երկրի ներքաղաքական գործընթացները, ներառյալ 2026 թվականի խորհրդարանական ընտրությունների նախապատրաստական աշխատանքները։ Պարբերականի աղբյուրների փոխանցմամբ՝ Սերգեյ Կիրիենկոն իր վրա որևէ պարտավորություն չի վերցրել և Ռոբերտ Քոչարյանին հասկացրել է, որ Կրեմլը հեռացել է Հայաստանում ստեղծված իրավիճակից։
 
Սակայն չի կարելի չնշել այն փաստը, որ այս տարվա փետրվարին Ռոբերտ Քոչարյանը նախորդ մամուլի ասուլիսը նույնպես կազմակերպել էր անմիջապես Մոսկվայից Երևան վերադառնալուց հետո։ Արդյո՞ք սա պարզապես պատահականություն է։ Հազիվ թե, քանի որ այնտեղ, որտեղ կան քաղաքական շահեր՝ պատահականությունները բացառվում են։ Հայաստանում առկա իրողությունները ցույց են տալիս, որ Հարավային Կովկասում խաղաղության հակառակորդները պատրաստվում են իրենց վճռական մարտին առաջիկա ընտրություններում։ Հարցը միայն նրանում է, թե արդյոք հայ հասարակությունը կհետևի նրանց։