Օկամպո. «կռահում», թե՞ խաղադրույքների բարձրացում: Փողը հոտ չունի
Արկածախնդրի և շառլատանի անմահ համբավով իր անունը պսակած Միջազգային քրեական դատարանի նախկին դատախազ Լուիս Մորենո Օկամպոն, անսպասելիորեն հրապարակայնորեն հայտարարել է, որ Հայաստանն իսկապես օկուպացրել էր ադրբեջանական տարածքները։ Նախօրեին գերմանացի լրագրող Բիանկա Շմոլցեի (ի դեպ, նույնպես հայտնի է իր հայամետ դիրքորոշմամբ) հարցազրույցում, այսպես կոչված «արցախի հանրապետության» օրինականության մասին հարցին ի պատասխան՝ Օկամպոն ասել է. «Հայաստանի վերահսկողության տակ կար մի տարածք, որը ադրբեջանական էր, սա ճշմարտություն է, և Հայաստանը օկուպացրել էր այն տարածքը, որը պատկանում էր Ադրբեջանին։ Սա է ճշմարտությունը»:
Դե ինչ, հետաքրքիր շրջադարձ: Համաձայնվեք, հայկական լոբբիին ամբողջությամբ ծախված նախկին դատախազի նման «խոստովանությունը» չէին ակնկալում ոչ միայն Ադրբեջանում, այլև, կարծում եմ, և ինքնին Հայաստանում։ Չէ որ հայ-ադրբեջանական հակամարտության պատճառների մասին քաջատեղյակ Օկամպոն վերջին տարիներին ճշտությամբ կատարում էր Ադրբեջանին նսեմացնելու իր հայ հովանավորների պատվերը՝ ակտիվորեն հանդես գալով ի պաշտպանություն ղարաբաղյան խունտայի։ Իր վրա ուշադրություն է գրավում այն փաստը, որ նախօրեին «աչքաբաց եղած» Օկամպոն մի քանի ամիս բառացիորեն կաշվից դուրս էր գալիս՝ կոչ անելով բոյկոտել COP29-ը՝ դրանով հանդերձ ուռճացնելով «հայ ռազմագերիների» թեման։ Այսպես, օրինակ, սեպտեմբերի 13-ին Երեւանում կայացած մամուլի ասուլիսում նա հայտարարեց, որ Բաքվի դատավարությանը սպասող Ղարաբաղի անջատողական միավորման նախկին ղեկավարների ազատ արձակման հարցը պետք է լինի COP29-ի գագաթնաժողովի օրակարգում ։
«Մեր ուղերձը շատ հստակ է. ազատ արձակել հայ պատանդներին, դադարեցնել ցեղասպանությունը, պաշտպանել Լեռնային Ղարաբաղը և Հայաստանը», - վանկարկել է Օկամպոն:
Բաքվի կլիմայական կոնֆերանսի շուրջ նմանակերպ բովանդակությամբ սադրիչ կոչերը արգենտինացի սադրիչի նախաձեռնությամբ հնչեցին նաև այս ամռանը՝ այս տարվա հուլիսին։
Ընդհանուր առմամբ, Օկամպոի ծառայողական ցուցակում կա հակաադրբեջանական ուղվածությամբ հսկայական ցանկ: Օրինակ, նա քարոզել է կեղծիք «Ղարաբաղում հայերի ցեղասպանության» մասին։ Այսպիսով, 2023 թվականի ամռանը Օկամպոն ներկայացրեց «զեկույց» այսպես կոչված «Ղարաբաղում ցեղասպանության» մասին, որ կազվել էր ռազմական հանցագործ Արայիկ Հարությունյանի խնդրանքով։ Ավելի ուշ՝ նույն թվականի դեկտեմբերին, նա հրապարակեց արդեն երկրորդ զեկույցը «Լեռնային Ղարաբաղի ժողովրդի ցեղասպանության մասին»։ Ավելորդ է նշել, որ պատվիրված «զեկույցներում» հավաքվել էին կեղծ տեղեկություններ Ղարաբաղում «մարդասիրական աղետի» մասին, ինչպես նաև չէին արտացոլում հարձակումներ Ադրբեջանի դեմ։ Այնուամենայնիվ, չնայած Օկամպոյի և հայկական լոբբիի ճիգերին, այս երկու անգրագետ կազմված փաստաթղթերը չառաջացրին սպասված հաջողությունը և ջարդուփշուր արվեցին առաջատար իրավաբան և միջազգային իրավունքի փորձագետ, «Temple Garden Chambers» իրավաբանական ընկերության խորհրդական Ռոդնի Դիքսոնի կողմից: Հիշեցնենք, որ Դիքսոնը ապացուցեց Օկամպոյի պնդումների սխալականությունը: Ինչպես նշվում է Դիքսոնի եզրակացությունում, Մորենո Օկամպոյի կողմից առաջադրված պահանջները հիմնավորված չեն, թերի են և հղի են անճշտությամբ։ Այսպիսով, պնդումներն այն մասին, որ «Ադրբեջանի Ղարաբաղի տարածաշրջանում ցեղասպանություն է իրականացվում», լիովին հիմնազուրկ են։ Դիքսոնը նշել է, որ Օկամպոյի եզրակացությունը կիրառվում է փաստերի նկատմամբ բացահայտ ընտրողական մոտեցում, մասնավորապես, եզրակացության ընտրողական բնույթը ավելորդ անգամ ապացուցվում է նրանով, որ դրանում չի նշվում՝ Հայաստանի կողմից էթնիկ հայ բնակիչներին ապահովելու այլընտրանքային ուղիներ օգտագործելու Ադրբեջանի առաջարկը։ .
Այնուամենայնիվ, Օկամպոն շարունակում էր մնալ հայկական լոբբիի վարձատրության վրա՝ մերթ այստեղ, մերթ այնտեղ հանդես գալով հակաադրբեջանական ելույթներով։ Առավել ևս, ինչպես ավելի վաղ հայտնել է Caliber.Az-ը, որպես՝ COP29-ի նախօրեին հակաադրբեջանական քարոզչական թեզեր տարածելու համար համաշխարհային հայերի կողմից վարձված լրատվամիջոցների հիմնական խոսափող է դարձել հենց Օկամպոն։ Այս ցանցում քարոզարշավը սկսվել է այս տարվա հունիսին և համակարգված կերպով համաշխարհային հանրությանը քաղաքական նկատառումներով կոչ է անում բոյկոտել COP29-ը: Քարոզարշավի հիմնական նպատակներն են. խաթարել մեր երկրի հեղինակությունը; կանխել COP29-ի անցկացումը Բաքվում; համաժողովը օգտագործել որպես Ադրբեջանի վրա քաղաքական ճնշում գործադրելու միջոց, մասնավորապես, հետաքննության տակ գտնվող հայազգի ռազմական հանցագործների ազատ արձակմանը հասնելու համար։
Եվ հանկարծ, Օկամպոյի այդչափ անսպասելի կռահումն այն մասին, որ Հայաստանը օկուպացրել է Ադրբեջանի տարածքները։ Բայց, «ա» ասելով, Օկամպոն իր մեջ չգտավ համարձակություն ասել «բ»-ն, այն է, որ առաջինը, իր անցյալ տարվա զեկույցները շինծու էին և վճարված, իսկ երկրորդը, նրանք, ում նա «զոհեր» էր անվանում, ըստ էության օկուպանտներ էին։ Այնուամենայնիվ, մենք չպետք է պատրանքներ ունենանք Օկամպոյի «խորաթափանցության» առնչությամբ։ Նրանք, ովքեր վաճառվում են փողի դիմաց, պատրաստ են հրաժարվել իրենց նախկին խոսքերից ու համոզմունքներից՝ հանուն էլ ավելի մեծ գումարի։ Իսկ ահա, Ադրբեջանում ո՞ւմ է պետք հայերի կողմից օգտագործված ՄՔԴ նախկին դատախազի կերպարանքով այդ իրը։