Ադրբեջանը ուշադրության կենտրոնում. Բաքու՝ առանցքային դերակատար Իսրայելի և ԱՄՆ-ի համար Ավի Մոնակովի հոդվածը՝ «i24News»-ում

Իսրայելի «i24News» հեռուստաալիքի կայքում հրապարակվել է Ավի Մոնակովի՝ ադրբեջանա-իսրայելական հարաբերություններին նվիրված հոդվածը։ Caliber.Az-ի ընթերցողների ուշադրությանն ենք ներկայացնում այդ հոդվածի թարգմանությունը:
 
«Երեկ Ադրբեջանի նախագահ Իլհամ Ալիևը ընդունել է՝ Իսրայելի տնտեսական ֆորումի (IEF) համահիմնադիր և վարչության անդամ Ջոնաթան Միսներին։ Միայն հրավերով գործող այս կազմակերպությունը իր մեջ անդամակցությունը թույլ է տալիս որոշակի չափանիշների հիման վրա, ներառյալ ղեկավարող դերերը և բիզնեսում ձեռքբերումները: IEF-ը սերտորեն համագործակցում է ամերիկյան իսրայելամետ խմբերի հետ՝ Իսրայելի տնտեսական նախաձեռնություններին աջակցելու նպատակով: Միսները հանդիսանում է Վաշինգտոնում գտնվող «Stein Mitchell Beato & Missner LLP» հայտնի իրավաբանական ընկերության կառավարիչ գործընկեր: IEF-ի խորհրդատվական խորհրդի անդամներից են՝ ԱՄՆ-ում Իսրայելի նախկին դեսպան Մայքլ Օրենը և Թել Ավիվի ֆոնդային բորսայի վարչության նախագահ Յուջին Կանդելը:
 
Հունվարի 24-ին Ադրբեջանի նորարարության և թվային զարգացման գործակալությունը և Իսրայելի «Israel Aerospace Industries» (IAI) ընկերությունը՝ նորարարության ոլորտում տնտեսական, արդյունաբերական, գիտական և տեխնոլոգիական համագործակցության ընդլայնում նախատեսող փոխըմբռնման մասին հուշագիր են ստորագրել։ Իսրայելի խոշորագույն կորպորացիան՝ IAI-ը Ադրբեջանին կօժանդակի՝ մարդկային կապիտալի զարգացման, ինչպես նաև տարբեր տեխնոլոգիական ոլորտներում լավագույն փորձի ուսումնասիրման նախաձեռնություններին ուղղված ծրագրերի իրականացման մեջ: Բացի այդ, հուշագիրը ընդգրկում է բարելավման կենտրոնի ստեղծում: Չորս ամիս առաջ IAI-ն բացել է իր առաջին ինովացիոն կենտրոնը ԱՄՆ-ում։
 
Հունվարի 21-ին՝ Թրամփի երդմնակալության հաջորդ օրը՝ Դավոսում հանդիպել են Իսրայելի և Ադրբեջանի ղեկավարները։ Նախագահ Իցխակ Հերցոգը այս հանդիպումը նախաձեռնել է, որպեսզի մի շարք հարցեր քննարկի Ադրբեջանի ղեկավար Իլհամ Ալիևի հետ, ում հետ նա վաղուց ունի բարեկամական հարաբերություններ։ Պաշտոնական տվյալների համաձայն, կողմերն ընդգծել են առևտրատնտեսական ոլորտում համագործակցության լավ մակարդակը՝ բարձր գնահատելով միջկառավարական համատեղ հանձնաժողովի աշխատանքը։
 
Այս իրադարձությունները չեն վրիպել մի շարք ամերիկացի վերլուծաբանների ուշադրությունից, որոնք սկսեցին վերանայել Ադրբեջանի նշանակությունը ոչ միայն «տարածաշրջանային անվտանգության համակարգում Իսրայելի հենարանի» համատեքստում, ինչպես դա նշվել էր Բեգին-Սադաթի ռազմավարական հետազոտությունների կենտրոնի վերջին նյութում (https://caliber.az/post/azerbajdzhan-odin-iz-stolpov-sistemy-regionalnoj-bezopasnosti-izrailya )։
 
«Հաշվի առնելով Թել Ավիվի հետ Վաշինգտոնի ամուր հարաբերությունները և Բաքվի աճող տարածաշրջանային ազդեցությունը՝ ԱՄՆ-ը պետք է աջակցի այս գործընկերությունը և զարգացնի համագործակցությունը երկու երկրների հետ, որպեսզի օգնի կայունացնել իրավիճակը Մերձավոր Արևելքում և Հարավային Կովկասում», - նշել է  ռուսական և եվրոպական ռազմական և արտաքին քաղաքականության բնագավառում ամերիկացի առաջատար վերլուծաբաններից մեկը՝ Սթիվեն Ջ. Բլանքը։
 
Նրա խոսքով, իսրայելա-ադրբեջանական հարաբերությունների հիմքում դրված է Իրանի կողմից ընդհանուր սպառնալիքը։
 
«Forbes»-ի փորձագետ Ուեսլի Հիլլը, իր հերթին, ասել է. «ԱՄՆ-ը պետք է օգտագործի այլ հարաբերություններ Մերձավոր Արևելքում, որպեսզի ապահովի էներգոռեսուրսների մատակարարման շղթաների կայունությունը»: Նրա խոսքով, Ամերիկայի շահերից է բխում ապահովել մշտական աջակցությունը ինչպես Ադրբեջանին, այնպես  էլ Իսրայելին։ Հիլլի կարծիքով, ընդունելով տարածաշրջանում Բաքվի ջանքերը և հրեական պետության հետ նրա վաղուցվա բարեկամությունը՝ Թրամփի աշխատակազմը պետք է այն ներառի Աբրահամի համաձայնագրում»,- նշել է Հիլը»,- ասվում է հոդվածում։
 
Թարգմանությունը՝ Ֆարահ Մամեդլիի