Ինքնիշխանության նկատմամբ հարգանք, սահմանների անձեռնմխելիության և քաղաքական անկախություն Բաքվի և Երևանի միջև համաձայնագրի մանրամասները/ԼՈՒՍԱՆԿԱՐ

Ինչպես ավելի վաղ հաղորդվել էր, օգոստոսի 8-ին Վաշինգտոնում, Ադրբեջանի նախագահ Իլհամ Ալիևի, ՀՀ վարչապետ Նիկոլ Փաշինյանի և ԱՄՆ նախագահ Դոնալդ Թրամփի մասնակցությամբ, Ադրբեջանի և Հայաստանի արտաքին գործերի նախարարներ Ջեյհուն Բայրամովը և արարատ Միրզոյանը նախաստորագրեցին «Ադրբեջանի Հանրապետության և Հայաստանի Հանրապետության միջև խաղաղության և միջպետական հարաբերությունների հաստատման մասին համաձայնագրի» նախագիծը։

Ինչպես Caliber.Az-ին տեղեկացրել են արտաքին գործերի նախարարությունից, փաստաթղթում կողմերը՝ Ադրբեջանը և Հայաստանը, հաստատում են, որ նախկին ԽՍՀՄ հանրապետությունների միջև սահմանները դարձել են համապատասխան անկախ պետությունների սահմաններ և ճանաչվել են որպես այդպիսին միջազգային հանրության կողմից, պարտավորվում են հարգել միմյանց ինքնիշխանությունը, տարածքային ամբողջականությունը, սահմանների անձեռնմխելիությունը և քաղաքական անկախությունը։

Կողմերը հաստատում են, որ միմյանց նկատմամբ տարածքային պահանջներ չունեն, ապագայում նման պահանջներ չեն ներկայացնի և թույլ չեն տա որևէ գործողություն, որն ուղղված լինի մյուս կողմի տարածքային ամբողջականության կամ քաղաքական միասնության լիակատար կամ մասնակի խախտմանը։

Բացի այդ, Ադրբեջանը և Հայաստանը պարտավորվում են իրենց հարաբերություններում զերծ մնալ ուժի կիրառումից, ուժի կիրառման սպառնալիքից կամ ՄԱԿ-ի կանոնադրությանը հակասող ցանկացած այլ գործողությունից, թույլ չտալ իրենց տարածքների օգտագործումը երրորդ կողմի կողմից ՄԱԿ-ի կանոնադրության խախտմամբ ուժի կիրառման համար և զերծ մնալ միմյանց ներքին գործերին միջամտելուց: Այս համաձայնագրի համաձայն՝ վավերացված փաստաթղթերի փոխանակումից հետո կողմերը որոշակի ժամկետում պետք է հաստատեն դիվանագիտական հարաբերություններ՝ համաձայն Վիեննայի դիվանագիտական և հյուպատոսական հարաբերությունների մասին կոնվենցիաների (համապատասխանաբար՝ 1961 և 1963 թվականներ) դրույթների:

Համաձայնագիրը նաև նախատեսում է, որ ստորագրող կողմերը սահմանին չեն տեղակայի որևէ երրորդ կողմի ուժեր, մինչև սահմանագծման և հետագա սահմանազատման աշխատանքների ավարտը կիրականացնեն համաձայնեցված միջոցառումներ՝ սահմանային գոտիներում անվտանգությունն ապահովելու և վստահության ամրապնդման համար։

Կողմերը նաև հայտարարում են, որ դատապարտում են անհանդուրժողականության, ռասայական ատելության և խտրականության, անջատողականության, բռնի ծայրահեղականության և ահաբեկչության բոլոր դրսևորումները, կպայքարեն այդ երևույթների դեմ իրենց իրավասության շրջանակներում և կկատարեն իրենց միջազգային պարտավորությունները այս ոլորտում։

Փաստաթուղթը ենթադրում է միջոցառումների ձեռնարկում՝ երկու կողմերի մասնակցությամբ զինված հակամարտության ընթացքում անհետ կորած անձանց ճակատագիրը պարզելու համար։ Այս միջոցառումները ներառում են անհետ կորած անձանց վերաբերյալ տեղեկատվության փոխանակում՝ անմիջական փոխգործակցության կամ միջազգային կազմակերպությունների միջոցով։