ԱԱՀ-ի ղեկավար. Իրավանին Ադրբեջանում ռեալիստական ​​հաստոցային գեղանկարչության հիմնադիրներից մեկն է

Միրզա Գադիմ Իրավանին Արևմտյան Ադրբեջանում ծնված մեծագույն անհատականություններից մեկն է։ Նա ծնվել է 1825 թվականի դեկտեմբերի 4-ին և ապրել է ընդամենը 50 տարի՝ կես դարում ստեղծելով գեղարվեստական հարուստ ​​ժառանգություն: Հատկապես նշանակալից է, որ Միրզա Գադիմ Իրավանին իրավամբ համարվում է՝ ադրբեջանական կերպարվեստի պատմության մեջ ռեալիստական ​​հաստոցային գեղանկարչության հիմնադիրներից մեկը: Միջնադարում գեղանկարչական ստեղծագործությունները ամենից հաճախ նկարվում էին պալատների և տաճարների պատերին, և երբ այդ շենքերը ավերվում էին, նկարները անհետանում էին դրանց հետ միասին: Սակայն հաստոցային գեղանկարչությունը տարբեր է. կտավի կամ փայտի վրա նկարված կտավները կարող են տեղափոխվել, պահպանվել և այդպիսով դարերով երկարացնել նրանց կյանքը:
 
Այս մասին AZERTAC-ին տված հարցազրույցում նշել է՝ Արևմտյան Ադրբեջանի համայնքի խորհրդի նախագահ, Միլլի Մեջլիսի պատգամավոր Ազիզ Ալեքբերլին:
 
Նրա խոսքով՝ հենց դրա շնորհիվ էր, որ երբ Իրավանի պատմական Սարդարի պալատը ավերվեց հայ վանդալների կողմից, Միրզա Գադիմ Իրավանիի կողմից դրա պատերին նկարված ՝ Ֆաթալի շահի, Հուսեյնգուլու խանի, նրա եղբոր՝ Հասան խանի և  մյուս պատմական անձնավորությունների դիմանկարները հանվեցին պատերից, փրկվեցին ոչնչացումից և պահպանվեցին։
 
«Հետագայում պարզվեց, որ այս աշխատանքները տարվել էին Թիֆլիս, որն այդ ժամանակ Կովկասի փոխարքայության կենտրոնն էր։ Տարիներ անց նկարները հայտնաբերվեցին տեղական թանգարանների նկուղներում։ Մի քանի տարի առաջ, Ադրբեջանի առաջին փոխնախագահ Մեհրիբան Ալիևայի նախաձեռնությամբ, դրանք բերվեցին Բաքու, վերականգնվեցին Արվեստի ազգային թանգարանի վերականգնման բաժնում՝ վերադարձվեցին իրենց նախնական տեսքին», - նշել է պատգամավորը։
 
Նա ընդգծել է, որ այս նկարները երկար ժամանակ ցուցադրվել են Բաքվի ցուցահանդեսում և այսօր իրավամբ իրենց տեղն են զբաղեցնում՝ ադրբեջանական արվեստի և մշակույթի պատմության մեջ՝ դառնալով ազգային ժառանգության անբաժանելի մասը և, ըստ էության, վերահայտնաբերված արժեքներ։
 
Ա. Ալեքբերլին նշել է, որ Միրզա Գադիմ Իրավանիի 200-ամյակի հետ կապված՝ նախագահ Իլհամ Ալիևի  կարգադրության շրջանակներում անցկացվող միջոցառումները՝ լայն հնարավորություններ են ընձեռում նրա ստեղծագործական ​​ժառանգությունը հանրամատչելի դարձնելու համար։
 
«Այս ցուցահանդեսները, գիրքը, որի շնորհանդեսն անցկացվոււմ է  այսօր և  մյուս նախագծերը հանդիսանում են՝ մեր պատմական հողեր վերադառնալու պայքարի անբաժանելի մասը՝  քայլ առ քայլ մեր ժողովրդին մոտեցնելով իրենց նախնիների հարազատ վայրերին», - ընդգծել է համայնքի ղեկավարը։
 
Նրա խոսքով՝ նման միջոցառումների թիվը պետք է ավելացնել, և դրանք պետք է ավելի ակտիվորեն անցկացվեն կրթական հաստատություններում և տարածաշրջաններում։