«Դե լավ ոչ, դե», կամ, Փարիզի խաղադրույքը Էմին Գալալիի մտորումները

Խորամուղ եղեք «դե լավ, ոչ, դե» արտահայտության մեջ: Սովորական տրամաբանությունը դա կսահմանի որպես աբսուրդի գագաթնակետ։ Խրախուսանք, հաստատում, ժխտում և նորից խրախուսում` գործողությանը մղելու տեսքով:

Բայց հենց այսպիսի անտպելի բառապաշարից դուրս գրեթե անարտահայտելի հույզեր առաջացրեցին ինձ մոտ՝ Ֆրանսիայի ներքին գործերի նախարար պարոն Ժերար Դարմոյի վերջերս արած հայտարարությունը... պարդոն, Դարմոնենի՝ Նոր Կալեդոնիայի հարցերում Ադրբեջանի միջամտության առնչությամբ:

21-րդ դարի սկիզբը, հավանաբար, պատմության մեջ կմտնի որպես հայտնության ժամանակաշրջան: Եվ միջազգային հարաբերություններում «նոլեն-վոլեն» (nolens-volens) սկզբունքի հաղթանակը։ Հնչում է ֆրանսերենի նման, թեև ծագում է լատիներենից։ Իսկ նշանակում է «ուզես-չուզես»: Այսինքն, ինձ համար մեկ է, թե դու ինչ ես մտածում, ինչ ես ուզում, և ինչից ես ուզում խուսափել: Միևնույն է կլինի այնպես, ինչպես ես եմ ասել։ «Ես»-ը համաշխարհային «ամեն ինչ թույլատրվածների» խումբն է, որոնց շուրջ բոլորը պտտվում են՝ ինչպես աթոռները կարուսելի վրա:

Բայց եկեք առանց էմոցիաաների. Ֆրանսիայի ներքին (շեշտենք «ներքինություն», այլ ոչ «արտաքինություն») գործերի նախարարը Ադրբեջանին մեղադրել է՝ Նոր Կալեդոնիայի ժողովրդի իրավունքների հարցերում չափազանց ակտիվության մեջ։ Իբր, Բաքուն փորձում է Փարիզին անախորժություն պատճառել Ղարաբաղի հայ բնակչության իրավունքները պաշտպանելու համար։ Նախարար Դարմոնենը որոշել է դիվերսիֆիկացնել իր դերը: Նրա գերատեսչությունը, հավանաբար վերափոխելու են ներքին և արտաքին գործերի նախարարության։ Բայց սա արդեն իսկապես Փարիզի ներքին գործն է։ Զվարճալի է մեկ այլ բանը: Երբ Փարիզը չափազանց բացահայտ և ցինիկորեն խցկվել ու խցկվում է Ադրբեջանի ներքին գործերին, առանց վարանելու, խրախուսելով և ամեն կերպ հովանավորելով անջատողականներին՝ դա սովորական բան է։ Երբ Ադրբեջանն է իր ձայնը բարձրացնում ի պաշտպանություն նեոգաղութատիրության զոհերի, դա, ինչպես պարզվում է, կոպտություն է և բոլոր օրենքների խախտում։ Ո՞ր օրենքների, կուզենայի իմանալ: Որտե՞ղ է թույլատրելիի սահմանը, որը «խիստ մակրոմաժորների» աշխարհը առանձնացնում է թշվառներից, ես նույնիսկ ադրբեջանա-ռուսական ժարգոնով կասեի՝ «պիյադինական» ընկերներից, որոնք պետք է, Ֆրանսիայի կարծիքով, պետք է, լուռ կանգնեն պարաշայի մոտ։

Փարիզի մեր գործընկերներն աշխարհին տեսնում են այսպես. ամեն առավոտ 90% երկրների պետությունների և կառավարությունների ղեկավարները, արթնանալուն պես, առաջին հերթին պահանջում են ճեպազրույց իրենց հուզող ցանկությունների մասին, որոնք հնչել են Ելիսեյան Դաշտերում։ Նման բաների առկայության դեպքում, առանց լվացվելու, գլխիվայր շտապում են դրանք կատարելուն։ Եվ միայն դրանից հետո նրանք կարող են զբաղվել ինչ որ այլ բանով։ Շատ չէի ցանկանա հիասթափեցնել, բայց Ֆրանսիայի ղեկավարությունն ակնհայտորեն տեղյակ չէ. դա այդպես չի աշխատում:

Դուք անցել եք բոլոր երևակայելի ու աներևակայելի կարմիր և նույնիսկ սև գծերը։ Դուք ընտրել եք դասախոսական-ագրեսիվ երանգ, մեզ հայտարարել եք հիբրիդային պատերազմ՝ որոշելով ֆրանսիացի ընտրողներին իր կողմը գրավել՝ ադրբեջանական հողերի օկուպացումը պահպանելու գնով։ Դուք մեզ արդարության մեջ մերժեցիք հանուն նրանց իրավունքների պաշտպանության, ովքեր ոտնահարեցին մեր իրավունքները և մեր ժողովրդի ցավը վերածել են՝ իրենց հպարտության՝ արժանիորեն պղծված և ցեխի մեջ տրորված լկտի օկուպանտի հպարտության։

Ձեր այդ գործունեությունը ոչ ադեկվատ ռեւանշիստներին օգնում է հալածել հայ հասարակությանը՝ փակելով հարաբերությունները կարգավորելու պատրաստների բերանները և ավելի ու ավելի շատ զոհեր պահանջելով ատելության զոհասեղանին, որին սպասարկում են ոմն Բագրատ Սրբազանի նմանները՝ Հայ առաքելական եկեղեցու հերթական գորիչ, ով կոչ է արել չմտածել թունավոր խաղաղության մասին, այլ իրենց պահել որպես իսկական հայրենասերների։ Վա՜յ ։Այնուամենայնիվ, խելացիորեն շրջեց: Ի դեպ, ո՞վ է հիշում հայտնի «Միմինոյի» շան անունը։ Կարծում եմ՝ Զարբազանն է։ Հետաքրքիր զուգադիպություն։ Թեև պետք է ներողություն խնդրեմ այս զուգահեռի համար։ Ներողություն խնդրել գեղեցիկ շան հիշատակի առաջ՝, իսկ դուք ո՞ւմ մասին էիք մտածում:

Ֆրանսիան (նրա ներկայիս ղեկավարները) փորձում է Ադրբեջանը վերածել պարիատիկ երկրի, բայց տեղյակ չէ, որ ինքն է վերածվել նման բանի։ Այդ դերը նա կամավոր է ստանձել իր վրա: Մեզ համար, անշուշտ, եվրոպական երկրներից մեկի հետ նման լարված հարաբերությունները ձեռնատու չեն։ Ֆրանսիացիները մեզ պարտադրեցին այս «նոլեն-վոլեն» դասավորությունը։ Սակայն դրանով Ադրբեջանի նկատմամբ այդ արտահայտության կիրառումը «նորաբոնապարտների» կողմից ավարտվում է։ Ժամանակն է, որ նրանք վերադառնան դպրոց, գրասասեղանների շուրջ, որտեղ նրանց, թերևս, կարող են լուսավորել՝ հակազդեցություն առաջացնող ցանկացած գործողության օրենքների մասին: Դեռ վերջերս մեծ պետության երբեմնի մեծ տիրակալների ողորմելի կերպարանքնքով մեզ ստիպել ինչ-որ բան անել «ես ասացի» սկզբունքով, ի վիճակի չեք։ Մեն մեր կողմից չենք հավակնում մեծության, բայց ժողովրդականորեն բացատրել իրողությունները նրանց, ովքեր մեզ աննշան են համարում, մենք ի վիճակի ենք։ Բոլոր լեզուներով և բոլոր միջոցներով:

Այո, մեզ անկեղծորեն անտարբեր չենք Նոր Կալեդոնիայի ժողովրդի ձգտումների նկատմամբ: Որևէ մեկը կասկածո՞ւմ է: Թող հիմնավորի։