Պարոն դե Վարեն. ցանկացած քմահաճույք հայկական փողի դիմաց Իսկ նյութական մասը...

Այն մասին, որ դեկտեմբերի 12-13-ը Երևանում անցկացվել է «Ընդդեմ ցեղասպանության հանցագործությունների» V գլոբալ ֆորումը, մենք արդեն գրել ենք։ Ինչպես նաև այն մասին, որ այս միջոցառման անցկացումը մի երկրում, որը մեղավոր է մարդկության դեմ հսկայական թվով հանցագործությունների, ներառյալ Խոջալուի էթնիկ զտումների և ցեղասպանությունների մեջ՝ հանդիսանում է իրոք  զայրացուցիչ և անբարոյական քայլ։
 
Գրել էինք նաև այն մասին, որ ունենք օրինակ, թե ինչպես է իրեն իսկապես հիմար վիճակում դրել Հայաստանի ԱԳՆ ղեկավար Արարատ Միրզոյանը, ով նախկինում փորձել էր բոլորին վստահեցնել, որ այսպես կոչված «հայոց ցեղասպանության» միջազգային ճանաչման հարցը առաջնահերթային չի հանդիսանում պաշտոնական Երեւանի արտաքին քաղաքական օրակարգում։ Սա ես նկատի ունեմ այն, որ վերոհիշյալ երևանյան ֆորումում շատ հայտարարություններ են հնչել այս առասպելի աջակցության։ Իսկ այս ֆորումի կազմակերպիչը հենց Հայաստանի արտաքին գործերի նախարարությունն է։ Նրանից՝ համապատասխանաբար, պետք է հարցնել նաև ՄԱԿ-ի ազգային փոքրամասնությունների հարցերով նախկին հատուկ զեկուցող Ֆերնան դե Վարենի ելույթների համար։ Այո, այս միջոցառման կազմակերպումից մի քանի օր անց հայկական լրատվամիջոցները շարունակում են վազել նրա մասնակիցների մեկնաբանությունների ետևից։ Նրանք հասել են նաև ֆրանսիացուն՝ նրան միանգամայն սպասելի հարց տալով այն մասին, թե անցյալ տարվա սեպտեմբերին Ադրբեջանի Ղարաբաղի տարածաշրջանում իրականացված հակաահաբեկչական գործողության արդյունքները կարելի է արդյոք «ցեղասպանություն» անվանել։
 
«Ես տեղյակ չեմ Լեռնային Ղարաբաղում տեղի ունեցածի բոլոր մանրամասներին, որպեսզի հնարավորություն ունենամ դա որակել, բայց ավելացնեմ, որ անհրաժեշտ է հիշել, որ ցեղասպանության հանցագործությունը իրականում հանդիսանում է այն հանցագործությունը, որը շատ դժվար է որակել միջազգային իրավունքում, որովհետև դա պահանջում է հատուկ մտադրություններ»,- փորձել է ընդհանուր արտահայտություններով դրանից ազատվել պարոն դը Վարենը։ Ում վաղուց պետք էր պարզաբանել, որ Ադրբեջանում ոչ մի «լեռնային Ղարաբաղ» չկա, այլ կա Ղարաբաղի տարածաշրջան։
 
Համենայնդեպս, նա խոստովանել է  իրեն տրված հարցի էության մասին անբավարար տեղյակ լինելու մեջ։ Թվում է, թե նման խոստովանումից հետո նա պետք է դադարեցներ՝ հայկական կողմի հույսերը բավարարելու փորձերը։ Բայց իրականում մենք տեսանք բոլորովին այլ բան։ Ֆրանսիացին ասել է, որ «ոչ ոք չի կարող չհամաձայնվել նրա հետ, որ Լեռնային Ղարաբաղում եղել են էթնիկ զտումներ»։ Ովքե՞ր են այդ «ոչ ոք», ու՞մ անունից է այս պարոնը վայելել խոսել: Ըստ էության, նա պետք է հայտարարեր ամբողջ ցուցակը։
 
«Դա որպես այդպիսի ցեղասպանություն չէ, բայց դա այնուամենայնիվ կարելի է համարել ռազմական հանցագործություն կամ մարդկության դեմ հանցագործություն: Հետևաբար, միջազգային իրավունքի տեսակետից, ես կարծում եմ, այն, ինչ տեղի է ունեցել Լեռնային Ղարաբաղում, շատ հեշտությամբ կարելի է նույնացնել որպես էթնիկ զտում»,- շարունակել է ֆրանսիացին։
 
Կա հայտնի ասացվածք այն մասին, թե որքան դժվար է և՛ ձուկ ուտել, և՛ ոչ մի բանի վրա չնստել։ Այսպես ուրեմն, այս պարոնը Երևանում, ըստ երեւույթին, ձուկ կերել է։ Չխուսափելով ասացվածքում նշված մնացած ամեն ինչից։ Նա չէ որ հասկանում է, որ «ցեղասպանություն» բառը ունի հստակ իրավաբանական դասակարգում, և, հետևաբար, Ադրբեջանի ժամանակավոր օկուպացված տարածքներում անօրինական կերպով բնակվող հայերի՝ Խանքենդիից և շրջակայքից կամավոր հեռանալուն այդպիսի անուն տալը՝ անհեթեթություն է։ Այդ իսկ պատճառով էլ նա սկսել է փնտրել հայի ականջի համար առավել ընդունելի այլ ձևակերպումներ։ Դրանով հանդերձ, այս պարոնը նույնպես բացահայտվել է ամենադաժան լույսի ներքո։ Նա չէ որ օգտագործված ռետինե արտադրանք հավաքողների խմբակի ղեկավարը չէ, այլ ժամանակին եղել է ՄԱԿ-ի հատուկ զեկուցող ազգային փոքրամասնությունների հարցերով։ Համապատասխանաբար, պետք է իմանար, որ հայ-ադրբեջանական երկու պատերազմներն էլ տեղի են ունեցել մեր երկրի տարածքում։ Որի 20%-ի օկուպացիան ճանաչել են աշխարհի բոլոր երկրները, այդ թվում նաև Ֆրանսիան։
 
Առավել ևս, ՄԱԿ-ի Անվտանգության խորհուրդը ընդունել է չորս բանաձեւ, որոնցում սեւով սպիտակի վրա գրված է՝ մեր երկրի օկուպացված տարածքներից հայկական բոլոր անօրինական զինված խմբավորումների դուրսբերման պահանջը։ Եվ Հայաստանը դրանք անտեսել է։ Նա շարունակել է մեր երկրի բնական պաշարների թալանը, ապօրինի շինարարությունը մեր հողերի վրա։ Որտեղից ադրբեջանցիները վտարվել են էթնիկ զտումների արդյունքում։
 
Ադրբեջանը հայերին վտարե՞լ է Հայաստանից։ Ոչ։ Իսկ  ահա ադրբեջանցիները այդ նույն էթնիկ զտումների արդյունքում վտարվեցին նաև Հայաստանից։ Բայց այդ մասին Ֆերնան դը Վարենը լռում է, կարծես բերանում հայկական բրենդի է լցրել։ Փոխարենը նա ընդգծել է, որ այնպիսի համաժողովների անցկացումը, ինչպիսին Երևանում էր՝ հանդիսանում է հատկապես կարևոր մեր ժամանակներում։ Հասկանալի է, որ ֆրանսիացին դատել է իր այցելության տեսանկյունից։ Չէ որ նա հիմա, ըստ էության, «պաշտոնաթող այծի թմբկահար է»։ Իսկ նա շատ է ուզում իրեն կարևոր մարդ զգա՜լ: Ում կվճարեին թռիչքների և հյուրանոցներում ապրելու, առատ կերակրման և մամուլի նույն առատ ուշադրության համար: Ահա և հանուն իր «հինգ րոպե փառք» ստանալուն նա, և ոչ միայն նա, ուրախ են ընդունող կողմին բավարարող անհեթեթություններ դուրս տալ: Բայց նրանց նկատմամբ, ովքեր բավարարում են պատվիրատուների ցանկությունները՝ կանչով գնալով նրանց մոտ՝ միշտ և ամենուր եղել է համապատասխան վերաբերմունք։