«Փաշինյանը ԵՄ-ի առաքելությունը դիտարկում է որպես Մոսկվայից կտրվելուն տանող օգուտ» Պոլոսկովան և Գերդինը Caliber.Az-կայքում
Հայաստանը շարունակում է ցուցադրել իր դժգոհությունը Ռուսաստանի և ՀԱՊԿ-ի նկատմամբ։ Նախօրեին հայտնի է դարձել այն մասին, որ վարչապետ Փաշինյանը հրաժարվել է մեկնել Մինսկ՝ ՀԱՊԿ-ի գագաթնաժողովին։ Իսկ մի քանի օր առաջ Հայաստանի Անվտանգության խորհրդի քարտուղար Արմեն Գրիգորյանը հրաժարվել է գնալ՝ ԱՊՀ երկրների անվտանգության խորհուրդների քարտուղարների հանդիպմանը։
Հետագայում էլ ի՞նչ սպասել Երևանից։ Հնարավոր է արդյո՞ք ՀԱՊԿ-ից, ԵԱՏՄ-ից, ԱՊՀ-ից Հայաստանի դուրս գալը։ Caliber.Az-ի խմբագրությունը այս հարցերով դիմել է ռուսաստանցի քաղաքագետներին։
Քաղաքական գիտությունների դոկտոր, Ռուսաստանի Դաշնության առաջին դասի պետական խորհրդական Տատյանա Պոլոսկովայի խոսքով, միջազգային կարևոր միջոցառմանը, ինչպիսին նրա կարծիքով հանդիսանում է ՀԱՊԿ-ն՝ մասնակցելուց հրաժարվելու հանգամանքները, հավասարապես նաև պատճառները պետության ղեկավարի մոտ կարող են տարբեր լինել։
«Փաշինյանը մեկ անգամ չէ, որ իրեն թույլ է տվել հրապարակային կոշտ հայտարարություններ ՀԱՊԿ-ի հասցեին՝ այդ կազմակերպությունը անվանելով անպետք և անօգուտ։ Նա չեղյալ հայտարարեց ՀԱՊԿ-ի զորավարժությունները Հայաստանի տարածքում, հրաժարվեց ստորագրել Երևանում գագաթնաժողովի վերջնական բանաձեւը։ Կարճ ասած, Փաշինյանին պարզապես հետապնդում են ինչ-որ հանգամանքների շղթա, որոնք խանգարում են նրան կատարել նախկինում ՀԱՊԿ-ի գծով ստանձնած պարտավորությունները։ Իսկ եթե լուրջ, ապա Փաշինյանը անցկացնում է սովորական խաղ, որը կոչվում է «քաղաքական անձի կողմից առևտուր»։ Նա Արևմուտքին ջանասիրաբար ցույց է տալիս իր հավատարմությունը և այն, թե իր համար որքան տհաճ է Ռուսաստանի հետ ցանկացած դաշինքները։ Սակայն դուռը նա առայժմ չի շրխկացնում, օրինակ, այդ նույն ՀԱՊԿ-ում։ Բայց դրանով հանդերձ Հայաստանի պաշտպանության նախարարության ներկայացուցիչները ակտիվ բանակցություններ են անցկացնում ոչ միայն արևմտյան երկրների, այլ նաև Մերձավոր Արևելքի գործընկերների հետ։ Այդ թվում նաև ռազմական տեխնոլոգիաների և սպառազինության մատակարարման շուրջ»,- նշել է Տ. Պոլոսկովան։
Նրա կարծիքով, Հայաստանի իշխանությունը տենչում է ռևանշ, բայց վախենում է հետեւանքներից։
«Նման խաղերը կարող են բորբոքել ծանր ռազմական հակամարտություն։ Ուստի Փաշինյանը փորձում է ըստ սովորության սարդոստայն հյուսել։ Բայց ամեն ինչ տանում է նրան, որ նա, վերջիվերջո, ինքը կխճճվի դրա մեջ։
Ինչ վերաբերում է Մոսկվային, ապա նրան հայտնի են ՀԱՊԿ-ի գագաթնաժողովում Փաշինյանի հրաժարվելու իրական պատճառները։ Փաշինյանի պահվածքը և մի քանի աթոռներին նստելու փորձը միայն կարագացնի նրա, որպես քաղաքական գործչի վախճանը։ Հայաստանին էլ կարելի է միայն կարեկցել»,- ասել է Տ. Պոլոսկովան։
Իր հերթին, ռուսաստանցի քաղաքագետ Վլադիսլավ Գերդինը ենթադրում է, որ Երևանի հիմնական նպատակը՝ Մոսկվային ինչ-որ ագրեսիվ հայտարարությունների կամ նույնիսկ գործողությունների դրդելն է։ Այս միտքը Փաշինյանին գաղտնի նետվում է Արևմուտքի կողմից, իբր, հենց նման կերպով Հայաստանը կստեղծի՝ ՆԱՏՕ-ի զորքերն իր տարածքում տեղակայելու և Ռուսաստանին տարածաշրջանից դուրս մղելու համար բոլոր նախադրյալները։
«Հայաստանում ԵՄ-ի հետախուզական առաքելության հերթական ընդլայնումը ցույց է տալիս, որ Փաշինյանը նրանում չի տեսնում անմիջական սպառնալիք երկրի համար։ Ընդհակառակը, նա դա դիտարկում է որպես Մոսկվայից շուտուփույթ կտրվելուն տանող ինչ-որ բարիք։ Սա մշտապես ինչ-որ ուժային կենտրոնի հովանավորությունը փնտրող հայկական քաղաքականության շատ մեծ հիմարություն է։ Բայց մի՞թե Հայաստանին չի սովորեցնում Ուկրաինայի հետ պատմությունը։ Պատերազմը տեղի կունենա Հայաստանի տարածքում, իսկ Արևմուտքը կմնա մի կողմ, քանի որ նրա համար գլխավորը ոչ թե Հայաստանում ժողովրդավարության զարգացումն է, այլ Ռուսաստանի շուրջ անկայունության և ռազմական հակամարտությունների գոտիների ստեղծումը։
Հայաստանը դաշնակցային ու դաշինքային պարտավորություններից իր լիակատար վերացարկումով, Մոսկվայի շահերը անտեսելով, ձգտում է առաջացնել Ռուսաստանի առավելագույն զայրույթը։ Այսինքն, այստեղ հաշվարկը նրա վրա է, որ կծագի լարվածություն, Ռուսաստանը չափազանց նյարդային կարձագանքի Երևանի հաջորդ անակնկալությանը, և այստեղ Հայաստանը կարող է նետվել արևմտյան գործընկերների գիրկը՝ նրանց կոչ անելով փրկել իրեն «ագրեսիվ ռուսական արջից»։ Այս ամբողջ սխեման տեսանելի է անզեն աչքով, Մոսկվայում այս խաղը նույնպես տեսնում են և բոլորը հասկանում են՝ ձգտելով չխաբվել հայկական չարաճճիություններից, արձագանքելով զուսպ, բացի երբեմն-երբեմն Երևանին հասկացնելով, որ ամեն ինչ այդպես հեշտ ու հասարակ չէ»,- ամփոփել է Վ. Գերդինը։