Ֆարհադ Մամեդով. Հայաստանը կորցրել է իր սուբյեկտայնությունը համաշխարհային ասպարեզում

Ադրբեջանցի քաղաքական վերլուծաբան, Հարավային Կովկասի հետազոտական կենտրոնի տնօրեն Ֆարհադ Մամեդովը Telegram-ի իր ալիքում մատնանշել է Հայաստանի սուբյեկտայնության բացակայությունը։

«Վերջին երկու շաբաթները նշանակալից են դարձել պատերազմի ավարտից ավելի քան մեկուկես տարվա ընթացքում։ Երևանի` իր զինված ուժերը Ղարաբաղից դուրս բերելու որոշումը Հայաստանում գործնականում չի քննարկվում, և դա ունի իր պատճառները։

Ադրբեջանի նախագահ Իլհամ Ալիևի՝ ռուսական խաղաղապահ զորախմբի հասցեին հնչեցրած կշտամբանքից հետո, Թբիլիսիում տեղի ունեցավ արտգործնախարարների մակարդակով հանդիպում, և հայտարարվեց Հայաստանի զինված ուժերը Ղարաբաղից դուրս բերելու որոշման մասին։ Ադրբեջանն իր ակնկալիքներն ուղղեց ռուսական կողմին, իսկ որոշումը կայացրեց Հայաստանի կառավարությունը։ Խորհրդարանական ռուսամետ ընդդիմությունը ծպտուն անգամ չհանեց, Փաշինյանին դավաճանության մեջ չմեղադրեց. Նմանատիպ դիրքորոշում որդեգրեց նաև արտախորհրդարանական արևմտամետ ընդդիմությունը։

Այսինքն՝ այս հարցում կա կոնսենսուս Արևմուտքի և Ռուսաստանի միջև, ինչը թույլ է տալիս Փաշինյանին նման գործողություններ կատարել։ Ուշադրություն դարձրեք ոչ թե նրա լեգիտիմությանը, այլ այն հանգամանքին, որ Հայաստանի գլխավոր հովանավորների դիրքորոշումները համընկնում են։

Խոստովանում եմ՝ վստահ էի, որ Հայաստանի սուբյեկտայնության բարձրացումն ու Փաշինյանի լեգիտիմության ամրապնդումն էր, որ պետք է պայմաններ ստեղծեին կարգավորման գործընթացում առաջընթացի համար։ Սակայն պրակտիկան ցույց տվեց, որ որոշումների հասնելու համար ստիպված ենք լինում ճնշում գործադրել ոչ թե Հայաստանի, այլ նրա հովանավորների վրա:

Սա այս երկրում սուբյեկտայնության բացակայության ցուցիչ է։ Ինչպես և նախկինում, այն երկրները, որոնք ցանկանում են ազդել Ադրբեջանի վրա, դա անում են Հայաստանի միջոցով։

Իսկ ադրբեջանական հասարակության ներքին համախմբումը, նախագահ Իլհամ Ալիևի լեգիտիմությունը և տարածաշրջանի հիմնական արտաքին դերակատարների շահերը իր վրա գրավելու ունակությունը թույլ են տալիս Ադրբեջանին առաջ տանել սեփական օրակարգը հայ-ադրբեջանական հարաբերությունների գործընթացում։

Այսօր նույնիսկ Իրանն է օգտագործում Հայաստանի շահերն իր նպատակների համար։ Իրանը ցույց է տալիս, որ պաշտպանում է Հայաստանը (իր շահերը) առանց Հայաստանի... Ինքը՝ Փաշինյանն ու իր համախոհները, Իրանին սատարող հայտարարություններ չեն անում, և դա ցույց է տալիս, որ Հայաստանի ղեկավարությունը հասկանում է, որ այս գործընթացում իրենցից քիչ բան է կախված։ Արդյունքում՝ տարածաշրջանում որոշումներ են կայացվում Հայաստանի բանակցային դիրքերի թուլացման հաշվին:

Կարծես թե այդ միտումը կշարունակվի, և հայ-ադրբեջանական հարաբերություններում առաջընթաց կգրանցվի Հայաստանի հովանավորների հետ բանակցությունների միջոցով»,- գրել է Ֆարհադ Մամեդովը: