«Հայաստանում ԵՄ-ի առաքելության ընդլայնումը ռիսկեր է պարունակում տարածաշրջանի համար»
Սերգեյ Բորովիկովը՝ Caliber.Az-կայքում

Հարցազրույց  25 Դեկտեմբերի 2023 - 16:56

Caliber.Az-ի հարցազրույցը ռուս փորձագետ, Միջսահմանային համագործակցության ասոցիացիայի առաջատար վերլուծաբան Սերգեյ Բորովիկովի հետ։

- Ինչպիսի՞ն էր, Ձեր կրծիքով, Ռուսաստանի համար անցնող տարին:

- Անցնող 2023 թվականը Ռուսաստանի համար եղել է ոչ հասարակ և բավական լարված տարի։ Առաջին հերթին, այն նշանավորվել է տնտեսական պատժամիջոցների դեմ պայքարով, տնտեսության վերակառուցումով և նոր աշխարհաքաղաքական միջավայրում էլիտաների համախմբմամբ։ Բայց ընդհանուր առմամբ այս բոլոր բազմաթիվ դժվարությունները հաղթահարվում են բավականին արժանապատվորեն։ Անկեղծ ասած, ես այս տարի ավելի վատ բան էի սպասում, հետևաբար դրա արդյունքներն ինձ չափավոր լավատեսություն են ներշնչում։ Աստիճանաբար շարունակվում է՝ երկիրը արտաքին և հիմնականում արևմտյան տիրապետությունից դուրս բերելու գործընթացը, թեև Պրիգոժինի հետ պատմությունը բոլորովին խելահեղ էր, այն անհնար է վերլուծել կամ մեկնաբանել: Բայց անակնկալներ միշտ լինում են և, ամենայն հավանականությամբ դեռ կլինեն:

- Իսկ ինչպե՞ս կբնութագրեիք 2023 թվականի արդյունքները ռուս-ադրբեջանական և ռուս-հայկական հարաբերությունների տեսանկյունից։

- Այստեղ, ինչպես ինձ է թվում, պարծենալու բան չկա։ Հնարավոր է, որ որոշակի չափով դա պայմանավորված է նրանով, որ ներկա ժամանակ Հարավային Կովկասը չի հանդիսանում Ռուսաստանի արտաքին քաղաքական շահերի հիմնական գոտին, և, համապատասխանաբար, ցավոք, դրա վրա աշխատանքը անցկացվում է մնացորդային հատկանիշով։

- Փոխվել է արդյոք Ադրբեջանի և Հայաստանի միջև հարաբերությունների նորմալացման առնչությամբ Ձեր նախկին կանխատեսումը։

- Հայ-ադրբեջանական հարաբերությունների կարգավորման առնչությամբ ես առաջվա պես թերահավատորեն եմ տրամադրված, քանի որ հակամարտությունը լիովին սպառված չէ, իսկ խաղաղությունը գտնվում է ծայրահեղ փխրուն և անկայուն փուլում, որը հրահրում է ինչպես թաքնված, այնպես էլ դրսևորվող հակամարտությունների հետագա ծավալում։ Վախենում եմ, որ տարածաշրջանում կայուն խաղաղությունը դեռ շատ հեռու է։

- Հայաստանում ԵՄ-ի առաքելության ընդլայնում։ Այս գործոնը տեսանելի ապագայում ինչպե՞ս կազդի տարածաշրջանային կլիմայի վրա։

- Անկասկած, ԵՄ-ն հիմա փորձում է Ռուսաստանի ցանկացած թույլ դիրքերը օգտագործել՝ նրան ինչ-որ կերպ վնասելու մոլագար նպատակով։ Կարծում եմ, որ ԵՄ-ն հատկապես նման ձևով կօգտագործի իր ռեզերվները Հարավային Կովկասում ազդեցությունը ընդլայնելու համար, իսկ ինչպիսին կլինի այս ամենի արժեքը Հայաստանի և Ադրբեջանի համար՝ նրանց բոլորովին չի անհանգստացնում։

Իհարկե, ԵՄ-ի առաքելության ընդլայնումը լրացուցիչ ռիսկեր կառաջացնի տարածաշրջանի համար՝ լրտեսության ավելացման և Եվրոպային լոյալ քաղաքական ուժերին ակտիվ աջակցության տեսքով։

- Դուք ինչպե՞ս եք գնահատում Հարավային Կովկասում առաջնորդության, ինչպես նաև հայ-ադրբեջանական կարգավորաման մեջ միջնորդների համար Ռուսաստանի Դաշնության, ԱՄՆ-ի և ԵՄ-ի միջև մրցակցության մակարդակը։

- Անշուշտ, Հարավային Կովկասի տարածաշրջանում՝ Ռուսաստանի, ԱՄՆ-ի և ԵՄ-ի միջև մրցակցություն կա, և այն բավականին բարձր է։ Ուրիշ բան է, որ Ռուսաստանը և մյուս արտաքին խաղացողները բոլորովին այլ մոտեցումներ ունեն հայ-ադրբեջանական հարաբերությունների կարգավորման հարցում, նույնիսկ նրանով հանդերձ, որ տարածաշրջանում ստեղծված իրավիճակը նրանցից յուրաքանչյուրի համար երկրորդական նշանակություն ունի։

Ռուսաստանը հիմնականում զբաղված է ուկրաինական ուղղությամբ, իսկ ԱՄՆ-ը ակտիվորեն ներգրավված է պաղեստինա-իսրայելական հակամարտության մեջ։ Բայց Աֆրիկայում, Ուկրաինայում և Սիրիայում Ռուսաստանի որոշակի հաջողությունների ֆոնին՝ Արևմուտքը չի հրաժարվում Ռուսաստանին վնաս հասցնելու փորձերից, և դրա համար ամենահարմար առիթ է հանդիսանում հարավկովկասյան տարածաշրջանը, որն ավանդաբար գտնվում է ռուսական շահերի ուղեծրում։ Այնպես որ այս տարածաշրջանում առաջատարի համար մրցակցությունը բավականին հին է և, ամենայն հավանականությամբ, ապագայում ևս կշարունակվի:

Caliber.Az

Դիտումներ: 88