«Բոնոյի առաքելությունը... Բոնոն կկարողանա արդյո՞ք կոտրել Ադրբեջանի և Հայաստանի միջև հարցերի լուծման ալգորիթմը»: Ֆարհադ Մամեդովի դատողությունները

Քաղաքագետ, Հարավային Կովկասի հետազոտությունների կենտրոնի ղեկավար Ֆարհադ Մամեդովը իր Տելեգրամ ալիքում մեկնաբանել է՝ Հարավային Կովկասում բանակցությունների հարցերով ԱՄՆ-ի Պետդեպարտամենտի գլխավոր խորհրդական Լուիս Բոնոյի այցը Բաքու։

«ԱՄՆ-ի Պետդեպարտամենտի հատուկ ներկայացուցիչ Լուիս Բոնոն իր գործունեության սկզբից հայտնվել է իրադարձությունների հորձանուտում։ Ենթադրում եմ, որ Բաքվի հանդիպումից հետո, որտեղ նրան ասվել են Հայաստանի հետ բանակցությունների պայմանները. պայմանական սահմանին անցակետի մասին առաջարկի վերսկսում, Ղարաբաղից Հայաստանի ԶՈՒ-ի մնացորդների դուրսբերում, խաղաղ պայմանագրի տեքստից Ղարաբաղի թեմայի բացառում, խաղաղության պայմանագրի վերջնական տարբերակի քննարկման համար ենթադրյալ հանդիպում։

Ժամանակը քիչ է։

Հայաստանի ԱԳՆ-ն օպերատիվ կերպով երկրորդ անգամ մերժել է իր տարածքում անցակետ տեղադրելու առաջարկը։

Մենք սրա միջով անցել ենք... հիշենք Հայաստանի Անվտանգության խորհրդի քարտուղարի հայտարարությունը այն մասին, որ «Լաչինի նոր ճանապարհը օրինական չէ», իսկ մի քանի օր անց հայտարարեց, որ Հայաստանը դուրս կբերի ժամկետայիններին։

Բաքուն ԱՄՆ-ի և ԵՄ-ի ակնկալիքների ուղղությամբ արել է առավելագույնը. հաղորդակցությունների նկատմամբ ինքնիշխանությունը ամրագրված է անցակետի առաջարկի հիման վրա, Ղարաբաղի հայերի հետ Բաքվի երկխոսությունը տեսողականացվել է։

Փաշինյանը ունի ընտրություն. շարունակել համառել, կամ առանց զոհերի գնալ անցակետի տեղադրման։

Երկուսուկես տարվա գործընթացների ալգորիթմը այսպիսին է.

- Բաքվի նախաձեռնությունը;

- միջնորդների ծանուցում-բանակցություններ;

- Հայաստանի հրաժարվելը;

- տեղական ճգնաժամ;

- նախազգուշացում;

- էսկալացիա;

- նոր իրողությունների ընդունում;

- նոր իրողությունների հիման վրա բանակցությունների շարունակում։

Մենք արդեն անցել ենք տեղական ճգնաժամի ժամանակահատվածը և անցել ենք նախազգուշացման մակարդակին։

Բոնոյի առջեւ բարդ խնդիր է դրված։ Փաշինյանին համոզել հետեւել այս ալգորիթմին։

Փաշինյանը մաքսիմալ դիմադրության դիրք է գրավել։ Իսկ էսկալացիաներից հետո նա սլաքներն ուղղում է միջազգային հանրության (մեծ աստիճանով Ռուսաստանի, ավելի քիչ՝ ԵՄ-ի և ԱՄՆ-ի) վրա, ձեռքերը թոթվում և ասում է. «ես արեցի այն ամենը, ինչ կարողացա»։

Ես համարձակվում եմ ենթադրել, որ Բոնոյի առաքելությունը ձախողվելու է, և Փաշինյանը գնալու է մշակված սխեմայով։ Նրա համար կարևոր է ներքաղաքական բաղադրիչը և բուն Հայաստանի անվտանգությունը, որը, Փաշինյանի կարծիքով, նա ապահովել է Իրանի, Ֆրանսիայի, որոշ չափով ԱՄՆ-ի, ԵՄ -ի առաքելության 100 եվրոպացիների և Հնդկաստանից զենքի մատակարարումների միջոցով։

Բանակցությունները շարունակելու համար էսկալացիան անխուսափելի է։ Սա ալգորիթմի օրենքն է»,- գրել է Ֆարհադ Մամեդովը։