Փաշինյանի սողացող պատերազմը Եվ «միացումի» աղտը պետական կառույցների կայքերում

Հայաստանի ղեկավարությունը շարունակում է հետաքրքրություն առաջացնել։ Նա դրա պակասությունը չունի։ Մի կողմից՝ նա ամեն անկյունում Ադրբեջանին անհիմն մեղադրում է Հայաստանի դեմ ագրեսիայի պլանների մեջ։ Իսկ մյուս կողմից՝ նա ինքը ամենևին էլ չի շտապում կրճատել Ադրբեջանի նկատմամբ իր ագրեսիվ դոկտրինան։

Այո, խոսքով, Հայաստանի վարչապետը դեռ անցյալ տարվա հոկտեմբերին Պրահայում ճանաչել է Ադրբեջանի տարածքային ամբողջականությունը։ Մի քանի ամիս անց նա արդեն բարձրաձայն բանավոր խոստովանեց, որ Ղարաբաղը Ադրբեջան է։ Դրանով հանդերձ, պետք է հիշել, որևէ գործնական քայլ չձեռնարկեց իր քաղաքական հայտարարություններն ամրապնդելու համար։ Չդադարեց ֆինանսավորել Խանքենդիի խամաճիկ ռեժիմին, և հայկական բանակի մնացորդները դուրս չբերեց Ղարաբաղում ռուսական խաղաղապահ քանակակազմի ժամանակավոր պատասխանատվության գոտուց։ Միայն Ադրբեջանի քաղաքական և ուժային միջոցները թույլ տվեցին վերականգնել մեր ինքնիշխանությունը և ստիպել ռեժիմին ինքնալուծարվել։

Սակայն նույնիսկ դա պաշտոնական Երևանի համար խթան չծառայեց իր առասպելական ագրեսիվ նարատիվները փոխելու համար։ Դրա համար բավական է մտնել Հայաստանի Հանրապետության, օրինակ վարչապետի և ԱԳՆ-ի պաշտոնական կայքերը։ Ուրեմն, վարչապետի կայքում դեռևս կան հղումներ՝ «արցախի հանրապետության նախագահի» և «լղհ-ի արտաքին գործերի նախարարության» կայքերին։ Ինքնին այն փաստը, որ դրանք չեն հեռացվել Հայաստանի կառավարության ղեկավարի կայքից՝ նույնիսկ Փաշինյանի կողմից Ադրբեջանի տարածքային ամբողջականության ճանաչումից հետո՝ խոսում է Երևանի պետական քաղաքականության ոլորտում «արցախի» հարցի պահապանման մասին ու հանդիսանում է բացահայտ դեմարշ բանակցային գործընթացի դեմ։

Ադրբեջանի ինքնիշխանության նկատմամբ անհարգալից վերաբերմունքի ևս մեկ օրինակ է ցուցադրում Հայաստանի ԱԳՆ-ի պաշտոնական կայքը։ Նրանում կա առանձին «Լեռնային Ղարաբաղ» հղում, որից հետո բացվում է «Ղարաբաղյան խնդիր» բաժինը։ Նրանում աչքի է ընկնում Ղարաբաղի պատության հայկական կեղծ տարբերակը և մոռացության մատնված ղարաբաղյան հակամարտությունը։

Առաջին իսկ տողից աղաղակում է տարածքային պահանջատիրության արյունոտ ձայնը. «Արցախը (Ղարաբաղը) հանդիսանում է պատմական Հայաստանի անբաժան մասը»։ Այսինքն, բացահայտ տարածքային պահանջ Ադրբեջանի նկատմամբ։ Եվ այդ մասին գրում է ոչ թե ինչ-որ պատմության սիրահարի կայքը, այլ Հայաստանի արտաքին քաղաքական գերատեսչության պաշտոնական պորտալը։

Սակայն սա տարածքային պահանջների միակ հղումը չէ։ Դրանք հանդիպում են ամբողջ տեքստում: Ինչպես օրինակ, այս հատվածը, որը հետևում է 1989-1991 թվականների իրադարձությունների հայկական ոճով շարադրմանը. «Այսպիսով, նախկին Ադրբեջանական ԽՍՀ-ի տարածքում ձևավորվել են երկու իրավահավասար պետական կազմավորումներ՝ Լեռնային Ղարաբաղի Հանրապետությունը և Ադրբեջանի Հանրապետությունը»։ Այսինքն, այստեղ նույնպես Հայաստանի Հանրապետության պաշտոնական մարմնի կողմից վիճարկվում է Ադրբեջանի տարածքային ամբողջականությունը։ Սակայն, Հայաստանի ԱԳՆ-ն իր չլսված լկտիությամբ էլ ավելի հեռու է գնում և փորձում է լեգիտիմության շրջանակի մեջ առնել նաև նախկին ԼՂԻՄ-ի շուրջ յոթ շրջանների օկուպացիան՝ տարածքը, որտեղից նրանք բարբարոսաբար վտարել են յոթ հարյուր հազար մարդ՝ ցինիկաբար անվանելով բուֆերային գոտի. «ԼՂ-ի ինքնապաշտպանական ուժերի հսկողության տակ են անցել հարակից շրջանները, որոնք անվտանգության ապահովման հարցում խաղացել են բուֆերի դեր՝ արգելափակելով Ադրբեջանի կողմից ԼՂ-ի բնակավայրերի հետագա ռմբակոծման հնարավորությունը»։

Դժվար է հավատալ, բայց սա դեռ ամենը չէ: Նման, իրենց կարծիքով, հմուտ ձևով ձևակերպելով Ղարաբաղի նկատմամբ պահանջները՝ Հայաստանի ԱԳՆ-ն իր գիշատիչ հայացքը ուղղում է նաև Ադրբեջանի այլ տարածքների վրա. «Հայերի տեղահանման քաղաքականությունը մեծ հաջողություն ունեցավ հայկական մեկ այլ նահանգնում՝ Նախչըվանում»։

Եվ այս ֆոնի վրա որքան անհեթեթ և կեղծավոր են հնչում՝ Հայաստանի դեմ ագրեսիա կիրառելու Ադրբեջանի իբր պլանների մասին Հայաստանի վարչապետի և նրան ձայնակցող օտարերկրյա համադրողների մի ամբողջ երգչախմբի խոսքերը։ Եվ միևնույն ժամանակ, պարադոքսալ, բայց հենց իրենց ագրեսիվ քաղաքականության պատճառով են հայերը բարձրացնում այս աղմուկը։ Հիանալի հասկանալով, որ Երևանի կողմից Ադրբեջանի տարածքային ամբողջականության փաստացի, ոչ թե խոսքով, այլ գործով չճանաչելու պայմաններում բուն Հայաստանի տարածքի սահմանումը նույնպես մնում է բաց հարց։ Այս պայմաններում է Փաշինյանը փորձում երկիր հրավիրել հնարավորինս շատ արեւմտյան զինվորականների։ Եվ այս քայլի արդարացման համար նա և իր արևմտյան ընկերները միաբերան բղավում են ադրբեջանական սպառնալիքի մասին։ Մյուս կողմից, արևմտյան երկրները նույնպես Կովկասում ամրապնդվելու սեփական շահեր ունեն։ Դրա համար է ուռճանում՝ Բաքվի իբր ագրեսիվ գործողությունների և բանակցային գործընթացից խուսափելու շուրջ աղմուկը։

Բաքուն դեմ չէ բանակցություններին։ Առավել ևս, հատկապես մենք ենք 44-օրյա պատերազմի ավարտից հետո ամբողջ ժամանակահատվածում հանդես եկել՝ խաղաղ գործընթացի նախաձեռնողներ։ Սակայն Ադրբեջանը դեմ է՝ բանակցությունները արեւմտյան միջնորդների վերահսկողության տակ գտնվող հարկադիր գործընթացի վերածելուն։ Չի կարելի բղավել ադրբեջանական սպառնալիքի մասին և Ադրբեջանին հրավիրել բանակցությունների սեղանի շուրջ։ Գործերն այդպես չեն արվում:

Եթե Հայաստանը ցանկանում է պայմանավորվել Ադրբեջանի հետ, այդ թվում նաև սահմանների փոխադարձ ճանաչման հարցում, ապա նրա ղեկավարությունը պետք է արձագանքի նախագահ Իլհամ Ալիևի՝ Վրաստանի մայրաքաղաքում առանց միջնորդների հանդիպման մասին կոչին։ Իսկ սկզբի համար՝ պետական կառույցների կայքերից մաքրել «միացումի» աղտը։