Զառանցանք Բրեդի կողմից Շերմանի և ԱՄՆ-ի մյուս հայ լոբբիստների մասին

Ներկայացուցիչների պալատի արտաքին հարաբերությունների հարցերով կոմիտեի ավագ անդամ, դեմոկրատ Բրեդ Շերմանը ընտրվել է՝ Կոնգրեսի հայկական հարցերով կոմիտեի ղեկավարի տեղակալ։ Հիշեցնեմ, որ ավելի քան 100 անդամից բաղկացած ԱՄՆ-ի Կոնգրեսի կոմիտեն զբաղվում է հայ-ամերիկյան հարաբերությունների ամրապնդմամբ և հայկական խնդիրների առաջմղմամբ։
 
«Ինձ համար մեծ պատիվ է լինել կոմիտեի փոխնախագահ։ Գրեթե երեք տասնամյակ ես նվիրել եմ Միացյալ Նահանգների և Հայաստանի միջև կապերի ամրապնդմանը, հայատյացության դեմ պայքարին և ԱՄՆ-ի հայ համայնքի շահերի պաշտպանությանը: Որպես փոխղեկավար՝ ես հիմնվելու եմ այս ժառանգության վրա և իմ գործընկերների հետ աշխատելու եմ հանուն Հայաստանի և նրա ժողովրդի ժողովրդավարական, անվտանգ և բարգավաճ ապագայի», - հայտարարել է Շերմանը:
 
Այո, նա ճշմարտությունն է ասում: Սա քաղաքական գործիչ է, ով հանդիսանում է ոչ պակաս հայերի կողմնակից, քան ԼԳԲՏ-ի իրավունքների կողմնակիցը, և նա 1997 թվականից հանդիսանում է ԱՄՆ-ի Կոնգրեսի Ներկայացուցիչների պալատի Դեմոկրատական կուսակցության կոնգրեսական։ Ներկա ժամանակ նա ներկայացնում է Լոս Անջելեսի օկրուգի Սան Ֆերնանդո հովտում Կալիֆորնիայի 30-րդ ընտրական օկրուգը: Այնտեղ, ինչպես հայտնի է, ապրում են բազմաթիվ էթնիկ հայեր, ովքեր հանդիսանում են Շերմանի պոտենցիալ ընտրողներ։
 
Այս առումով ամենևին էլ զարմանալի չէ, որ նա երկար ժամանակ ակտիվորեն աշխատում է Հայաստանի շահերի պաշտպանության գործում։ Նա դա արել է այն ժամանակ, երբ Ադրբեջանի տարածքի 20%-ը գտնվում էր օկուպացիայի տակ։ Շերմանը մեկն էր նրանցից, ովքեր հանդես էին գալիս 907-րդ ամոթալի ուղղման երկարաձգման օգտին, ով աջակցում էր՝ ղարաբաղյան անջատողականներին պաշտոնական ֆինանսական օգնության տարեկան հատկացմանը: Նա նաեւ մեկ անգամ չէ, որ միտումնավոր ստել է՝ խեղաթյուրելով հայ-ադրբեջանական հակամարտության պատճառներն ու հետեւանքները։ Այսպես, անցյալ տարվա հոկտեմբերին նա արել է բացահայտ սադրիչ հայտարարություն. «Մեզ հիմա անհրաժեշտ է Հայաստանին զինել համապատասխան պաշտպանական զենքով, որպեսի զիզսպել ներխուժումը»,- գրել է նա այն ժամանակ «X»-ի իր միկրոբլոգում։ Ի՞նչ ներխուժու՜մ։ Հայ-ադրբեջանական հակամարտությունը երբեք չի ընթացել Հայաստանի տարածքում, այն միշտ եղել է մեր հողի վրա՜։
 
Դրանով հանդերձ Շերմանի հայտարարությունը հնչել է այն բանից հետո, երբ Հայաստանի վարչապետ Նիկոլ Փաշինյանը հայտարարեց Ադրբեջանի ինքնիշխանությունն ու տարածքային ամբողջականությունը ճանաչելու մասին։ Գումարած, Հայաստանի խորհրդարանի նախագահ Ալեն Սիմոնյանը վերջերս հայտարարել է, որ մեր երկիրը իր տարածքները ազատագրել է ՄԱԿ-ի կանոնադրությանը լիովին համապատասխան։ Բայց այս ամենը Շերմանին չի խանգարում հնչեցնել հակաադրբեջանական հայտարարությունների հերթական մասնաբաժինը։
 
Ահա և այս տարվա ապրիլին նա ասել է, որ անհրաժեշտ է ավելացնել Ղարաբաղի տարածաշրջանը լքած հայերին օգնությունը, միաժամանակ նվազեցնելով Ադրբեջանին տրամադրվող օգնությունը։ Վերջինը հնչել է բոլորովին ծիծաղելի։ Չէ որ ԱՄՆ-ի կողմից «օգնությունը» մեզ մոտ բացարձակապես չի երևում։ Ինչ վերաբերում է վերոնշյալ կատեգորիայի հայերին օգնելուն, ապա նրանցից շատերը նախընտրում են ոչ թե մնալ Հայաստանում, այլ լքել այն՝ ավելի լավ կյանք փնտրելու համար։
 
Դրանով հանդերձ մենք տեսնում ենք, որ ամերիկյան ռազմական փորձագետները դաստիարակում են հայկական բանակը։ Մենք նաև տեսնում ենք՝ Հայաստանը որպես «արևմտամետ» երկիր ներկայացնելու անընդհատ փորձեր։ Եվ դա նրանով հանդերձ, որ Հայաստանի արտաքին առևտրային խոշոր գործընկերներն են հանդիսանում Ռուսաստանը (ապրանքաշրջանառության ծավալը 2024թ. հունվար-հոկտեմբերին՝ $10 875 929,3 հազ., 2023-ի տասը ամիսների համեմատ՝91,4% աճ), Բելառուսը՝ ($173 031,5 հազ., 7,5% աճ)։ Հայաստանը նաև ԵԱՏՄ-ի անդամ է։ Ինչ վերաբերում է ԵՄ-ին: ԵՄ երկրների հետ Հայաստանի արտաքին առևտրաշրջանառության ծավալը 2024 թվականի հաշվետու ժամանակահատվածում կազմել է $1 920 338.0 հազար, 14.9% անկմամբ։ Համեմատության համար իմաստ ունի հիշեցնել, որ Եվրոպայի երկրների հետ Ադրբեջանի ապրանքաշրջանառությունը 2024 թվականի հունվար-նոյեմբերին գերազանցել է 26,229 մլրդ դոլարը, իսկ այդ երկրների տեսակարար կշիռը հանրապետության արտաքին առևտրաշրջանառության ընդհանուր ծավալում կազմել է 53,29 տոկոս։ Այնպես որ ինքնին տնտեսական ցուցանիշները հստակ ցույց են տալիս, թե ով է ավելի մոտ «արևմտյան» աշխարհին։
 
Բայց ակնհայտն ընդունելը կոնգրեսական Շերմանի ուժեղ կողմը չէ: Նա, Ընդհանուր առմամբ, գործում է ԱՄՆ-ի արտաքին քաղաքական շահերին հակառակ, որոնց համապատասխան Վաշինգտոնը պետք էր շահագրգռված լիներ հատկապես Ադրբեջանի հետ հարաբերությունների արագ և համատարած զարգացմամբ, որը հանդիսանում է Հարավային Կովկասի անվիճելի տնտեսական, քաղաքական և ռազմական առաջնորդ։ Հատկապես հիմա՝ Մերձավոր Արևելքում եղբայրական Թուրքիայի ազդեցության ակնհայտ ուժեղացման ժամանակաշրջանում։ ԱՄՆ-ում չեն կարող չհասկանալ ադրբեջանա-թուրքական տանդեմի ուժը։
 
Այնուամենայնիվ, մենք տեսնում ենք բոլորովին իռացիոնալ քայլեր շատ ամերիկացի կոնգրեսականների ու սենատորների կողմից։ Այս իրողությունը առաջացնում է միայն ափսոսանք, բայց մենք հիանալի հիշում ենք, որ մեր երկիրը կարողացավ լուծել կարևորագույն խնդիրը՝ տարածքային ամբողջականության վերականգնումը, չնայած նրանց մեքենայություններին։ Եվ շատ կարևոր տարածաշրջանային նախագծերի իրականացումը, որոնց պտուղները այժմ վայելում են ոչ միայն Ադրբեջանը, այլ նաև Թուրքիան, Վրաստանը և այլ երկրները՝ նույնպես տեղի ունեցավ չնայած այն խոչընդոտներին, որոնք փորձում էին ստեղծել ամերիկացի, առաջին հերթին հայամետ քաղաքական գործիչները։ Այնպես որ, Շերմանի և այլ կոնգրեսականների նոր հնարքներին մենք պատրաստ ենք։