Ինքնաբացահայտման սեանս Եվ Անն-Լորենս Պետելի մանիպուլյացիաները
Ֆրանսիացի մեծ դրամատուրգ և հրապարակախոս Պիեռ-Օգուստեն Կարոն դը Բոմարշեն, եթե նա ապրեր մեր օրերում, հավանաբար երգիծանքի և հեգնանքի սրով կխոցեր իր երկրի շատ ժամանակակից քաղաքական գործիչներին: Որովհետև նրանք զարմանալի հաճախականությամբ՝ ֆելիետոններում, կատակերգություններում, երգիծական պատմություններում զարմանալիորեն հավերժանալու տհաճ առիթներ են առաջացնում։ Այս անգամ նման բնույթի հայտագիր է թողել՝ Ֆրանսիա-Հայաստան միջխորհրդարանական բարեկամության խմբի նախագահ հանդիսացող Անն Լորանս Պետելը։ Այս տիկինը որոշել է նամակ գրել Ֆրանսիայի վարչապետ Գաբրիել Ատալին, ով, անմիջապես նշեմ, հանդիսանում է նրա կուսակից։ Այո, այս տիկինն ու այս պարոնը «Վերածնունդ» կուսակցության անդամներ են, որի հիմնադիրն է հանդիսանում Ֆրանսիայի գործող նախագահ Էմանուել Մակրոնը։ Այդ նամակը իր բովանդակությամբ այնքան անհեթեթ է, որ իմաստ ունի ընթերցողներին ծանոթացնել՝ մանիպուլյացիաների, ստի և ամեն ինչ հիվանդ գլխից առողջին տեղափոխելու այս նմուշի որոշ դրվագների հետ:
Բայց նախ նշեմ, որ տիկին Պետելը, ելնելով իր զբաղեցրած պաշտոնից, ավելի ճիշտ կլիներ ուշադրություն դարձներ այն ամենի վրա, ինչ հիմա կատարվում է Հայաստանում։ Չէ որ գրեթե արդեն մեկ ամիս է, ինչ հայկական ծագումով ֆրանսիացի լրագրող Լեո Նիկոլյանը հացադուլ է անում «Զվարթնոց» օդանավակայանի չեզոք գոտում։ Բայց նման «մանրուքը» չի մտահոգում Ֆրանսիա-Հայաստան բարեկամության խմբի նախագահին։ Նա զբաղված է Նոր Կալեդոնիայի իրադարձություններում «ադրբեջանական հետքի» որոնմամբ։
Արդյունքում բանը հասել է նրան, որ տիկին Պետելը, խոսելով մեր երկրի մասին, պնդում է. «Ներկա ժամանակ փորձում է խաթարել Ֆրանսիայի Հանրապետության միասնությունը՝ աջակցելով անջատողական նկրտումներին մայրաքաղաքում և մի շարք անդրծովյան տարածքներում»։ Ինչպի՞սին բնույթով է դա հետաքրքիր: Այս տիկնոջ պնդումների համաձայն՝ Բաքվի ֆրանսիական գաղութատիրության դեմ պայքարի հարցերով նախաձեռնող խմբի միջոցով։ Տիկին Պետելը հիշեցրել է, որ Ադրբեջանի մայրաքաղաքում կազմակերպվել է՝ Կալեդոնիայի, Մարտինիկի և Պոլինեզիայի անկախության կողմնակիցների մասնակցությամբ կլոր սեղան։
Այո, այս ամենը եղել է։ Ընդ որում բացահայտ։ Իսկ գիտե՞ք ինչու։ Որովհետեւ այն փաստը, որ XXI դարում Ֆրանսիան գաղութներ ունի, հակասում է միջազգային իրավունքի նորմերին։ Իսկ Ադրբեջանը միշտ հանդես է եկել միջազգային իրավունքի նորմերի պահպանման օգտին: Համապատասխանաբար, Բաքվի նախաձեռնող խումբն իրականացնում է այն նորմատիվներն ու դրույթները, որոնք հիմնովին ամրագրված են ՄԱԿ-ի կանոնադրության մեջ։ Տարօրինակ է, որ տիկին Պետելը տեղյակ չէ ակնհայտից։
Նա, ըստ երևույթին, տեղյակ չէ նաև Բոմարշեի հայտնի ասացվածքից. «Խարդավանքը վաղ թե ուշ կործանում է նրան, ով այն սկսել է»: Այո, հատկապես մակրոնական Ֆրանսիան է, որ հեռանալով հայ-ադրբեջանական հակամարտությունում քիչ թե շատ, բայց այնուամենայնիվ արդարության քաղաքականությունից, բացահայտ գրավել է Երևանի կողմը։ Այդ Ֆրանսիայի նախագահ Մակրոնն էր, որ 44-օրյա պատերազմի ընթացքում փորձեց խանգարել Ադրբեջանի տարածքային ամբողջականության վերականգնմանը։ Այդ Ֆրանսիայի Սենատն էր, որ «արցախ» կոչվող աշխարհահայության նախագծի «անկախությունը» ճանաչող բանաձեւ ընդունեց։ Այդ մի շարք ֆրանսիական քաղաքներն են, որ եղբայրացման պայմանագրեր են կնքել Ադրբեջանի այն ժամանակ օկուպացված տարածքների հետ։ Այդ Ֆրանսիայի նախագահի թեկնածուներն էին հյուր գալիս ղարաբաղյան խունտայի առաջնորդներին։ Այս ամենը աջակցություն է անջատողականությանը։ Եվ դրանով զբաղվում էր Ֆրանսիան, այլ ոչ թե Ադրբեջանը։
Ընդ որում ինքնին տիկին Պետելն է դա ապացուցում։ Նա Ֆրանսիայի վարչապետին ուղղված նամակում վրդովված է նրանից, որ «Անցյալ տարվա ապրիլի 24-ին Ադրբեջանը Բուրգ լե Վալանսի քաղաքապետարանից պահանջել է հեռացնել Ղարաբաղի դրոշը քաղաքապետարանի շենքի ճակատից՝ խոսքը այն տարածքների մասին է, որի բնակչությունը արտաքսվել է 2023 թվականի սեպտեմբերին՝ Ադրբեջանի զինված ուժերի հարձակման հետևանքով»։ Ինքնաբացահայտման առավել բաց սեանս դժվար է պատկերացնել: Չէ որ ֆրանսիացի քաղաքական գործիչը բացահայտ խոստովանում է, որ աջակցում է հայկական անջատողականությանը։
Նրան, հավանաբար, Ֆրանսիա-Հայաստան բարեկամության խմբից ոչ ոք չի հայտնել, որ ոչ մի «Լեռնային Ղարաբաղի դրոշ» չի եղել և չի կարող լինել: Ինչպես չկա ինքնին «Լեռնային Ղարաբաղը»։ Կա Ադրբեջանի Ղարաբաղի տարածաշրջան։ Եվ Հայաստանի վարչապետ Նիկոլ Փաշինյանը բազմիցս հայտարարել է Ադրբեջանի տարածքային ամբողջականության, ներառյալ Ղարաբաղը և անկլավները ճանաչելու մասին։ Առավել ևս, արդեն ամենուր ընթանում է հայ-ադրբեջանական սահմանի սահմանազատման ու սահմանագծման գործընթացը։ Բաքվում և Երևանում հայտարարում են այն մասին, որ մինչև այս տարվա նոյեմբերը Ադրբեջանի և Հայաստանի միջև խաղաղ պայմանագրի ստորագրման մեծ հավանականություն կա։
Այս ֆոնին տիկին Պետելի ելույթները հատկապես ծիծաղելի են հնչում։ Ըստ էության, մեր առջև ունենք տիկնոջ սոսկալի անիրազեկության օրինակ նույնիսկ այն հարցում, որին ինքը փորձում է տիրապետել։ Մինչդեռ, անիրազեկություն կամ նրա կատարմամբ ցինիկ կեղծիք մենք այլ բանում էլ ենք տեսնում: Նա լռում է այն մասին, որ Նոր Կալեդոնիայում հուզումների իսկական պատճառը եղել են փոփոխությունները օրենսդրության մեջ, որոնք վերջին 10 տարիներին Նոր Կալեդոնիայում բնակվող Ֆրանսիայի քաղաքացիներին տեղական օրենսդրական ընտրություններում քվեարկելու իրավունք են տալիս։ Արդյունքում նկատելիորեն կաճի ֆրանսիացի ընտրողների մասնաբաժինը, որոնք զբաղվում են, օրինակ, հազվագյուտ հողային մետաղների մշակմամբ, որոնցով հարուստ է Նոր Կալեդոնիան (այստեղ է գտնվում նիկելի համաշխարհային պաշարների մինչև մեկ քառորդը, կա կոբալտ, քրոմ, երկաթ, մանգան, ոսկի, կապար և այլն): Այսպիսով, Փարիզը նվազեցնում է բնիկ ժողովրդի՝ կանակների քաղաքական ազդեցությունը, իսկ նրանք այժմ առանց այդ էլ արդեն մի փոքր պակաս են ընդհանուր բնակչության կեսից: Սա և կա բնիկ բնակչության իրավունքների խախտում։
Մաիանգամայն ակնհայտ է, որ խոսքը ֆրանսիական խոշոր ընկերությունների, անդրազգային կառույցների շահերի պաշտպանության մասին է, որոնք զբաղվում են բնական պաշարների արդյունահանմամբ, շարունակում են իրենց զավթողագործությունը և փորձում են վերահսկողության տակ պահել ռեսուրսային բազա ունեցող տարածքները։ Ահա թե ում շահերի համար են պայքարում Ֆրանսիայի նախագահ Մակրոնը և նրա կուսակիցները՝ ներառյալ վարչապետ Աթալը և տիկին Պետելը: Ընդ որում Ֆրանսիան արդեն զորքեր է ուղարկել Նոր Կալեդոնիա, որը գտնվում է Փարիզից ավելի քան մեկուկես հազար կիլոմետր հեռավորության վրա։ Եվ այս տիկինն ու պարոնը լկտիություն ունեցա՞ն Ադրբեջանին մեղադրել նրանում, որ նա ՄԱԿ-ի կանոնադրության շրջանակներում վերականգնել է իր տարածքային ամբողջականությունը։ Համաձայնվեք, որ այս ամենը ոչ միայն ծիծաղելի, ցինիկ, կեղծարար է, այլ նաեւ ծիծաղելի։ Բացի հեգնական ծաղրից, ոչ մի բանին արժանի չէ տիկին Պետելի՝ իր երկրի վարչապետին ուղղված նամակի ձևով արտահայտված հիստերիան։ Եվ Բոմարշեն, վստահ եմ, կհավերժացներ ֆրանսիական այս խայտառակ քաղաքական կատակերգության բոլոր հերոսներին։ Որովհետև նա կոչ էր անում ծիծաղել նման բնույթի իրավիճակների վրա, որպեսզի չլացեն:
Աքպեր Հասանով
Հյուր սյունակագիրների կողմից արտահայտած տեսակետներն ու կարծիքները կարող են տարբերվել խմբագրության դիրքորոշումից և միշտ չէ, որ արտացոլում են նրա տեսակետները: