Անցան անուններով. Բանավեճի առանձնահատկությունները Հայաստանի խորհրդարանում Ինտրիգի հոտ է գալիս
Այն ժամանակ, երբ ամբողջ աշխարհը քննարկում էր ԱՄՆ-ի նախագահ Դոնալդ Թրամփի հեռախոսազրույցների արդյունքները նախ Ռուսաստանի նախագահ Վլադիմիր Պուտինի, իսկ հետո Ուկրաինայի նախագահ Վլադիմիր Զելենսկու հետ՝ Հայաստանում մոլեգնում էին «ներքին նշանակության մարտեր»։ Մինչև տուրուդմփոցի չհասավ, մինչև միմյանց վրա շշեր նետելուն՝ նույնպես։ Ինչը, սկզբունքորեն, հանդիսանում է առաջընթաց՝ հաշվի առնելով քաղաքական բանավեճեր անցկացնելու հայկական ավանդույթը։
Դրանով հանդերձ կառավարական ժամի շրջանակներում բաշխվեցին բանավոր ապտակներ՝ փոխադարձ և հնչեղ։ «Դուք ե՞րբ եք պատրաստվում փոխել Արարատ Միրզոյանի անունը կամ փոխել Արարատ Միրզոյանին»,- նման հարցով է Հայաստանի վարչապետ Նիկոլ Փաշինյանին դիմել «Հայաստան» խմբակցության պատգամավոր Գեղամ Մանուկյանը։ Եվ սա եղել է՝ ամենևին էլ ոչ Հայաստանի ղեկավարության կադրային քաղաքականության հանդեպ Մանուկյանի շահագրգռվածությունը։
Այս տողերի հեղինակը իր հոդվածներում մեկ անգամ չէ, որ հեգնել է Հայաստանի ԱԳՆ ղեկավարի անունը՝ Թուրքիայի նկատմամբ տարածքային պահանջներ չունենալու մասին պաշտոնական Երեւանի հայտարարությունների համատեքստում, ինչպես նաև՝ հաշվի առնելով այս երկրի սահմանադրությունը փոխելու Հայաստանի ղեկավարության դժկամությունը, որտեղ հենց և կան տարածքային պահանջներ Թուրքիայի և Ադրբեջանի նկատմամբ։ Ես հեգնեցի՝ մատնանշելով այն, որ Հայաստանի ԱԳՆ ղեկավարին անվանել են այն լեռան պատվին, որը գտնվում է Թուրքիայի տարածքում։ Ըստ այդմ, ինքնին պարոն Միրզոյանի անունը հանդիսանում է տարածքային պահանջ Թուրքիայի նկատմամբ, և տեղին կլիներ նրան անվանել Ագրըդաղ Միրզոյան։ Բայց, կրկնում եմ, սա ադրբեջանցի լրագրողի հեգնանքն էր։ Այսպես, պարզվում է, որ Միրզոյանի անվանափոխությունը պահանջում է նաև Հայաստանի խորհրդարանական ընդդիմությունը։ Որը վաղուց և հաճախ Հայաստանի կառավարությանը մեղադրում է Թուրքիային և Ադրբեջանին «զիջումների» մեջ։
Դե ի՞նչ կարող եմ ասել։ Եթե հայ ընդդիմադիր քաղաքական գործիչները այդքան բացահայտ ընդունում են մեր հեգնական ռեպլիկաները, ապա կարող ենք նրանց համար նշանակել ուղևորվելու երթուղի այն հասցեով, որի վերջնական կետի անունը ասելը թույլ չի տալիս ընթերցողների հանդեպ հարգանքն ու լավ դաստիարակությունը։ Սակայն, ըստ ամենայնի, հայ ընդդիմադիրներն արդեն հասել են այդ նպատակին և այնտեղ իրենց շատ հարմարավետ են զգում։
Իսկ անհարմարությունը զգացել է Հայաստանի արտաքին քաղաքական գերատեսչության ղեկավարը։ «Դուք շատ-շատ էժանագին եք»,- նա պատասխանել է Գեղամ Մանուկյանին։ Այո, պարզ է, որ Միրզոյանն այնպիսի անձնական թշնամանքի զգացում է ապրում, որ չի կարողանում ուտել։ Բայց ընդդիմությունից հայ պատգամավորի էժանության մասին նրա արտահայտությունը ազդարարում է այն մասին, որ Հայաստանում անցկացվում են աճուրդներ, որոնց ժամանակ որոշվում է այս կամ այն քաղաքական գործչի գինը։ Թե կոնկրետ ում վրա ինչ գնապիտակ է կախված՝ Միրզոյանը չի ճշտել։ Նա չասաց նաև այն մասին, թե որն է նրա սեփական գինը դրամով կամ որևէ այլ դրամական միավորով։ Բայց Հայաստանի գլխավոր դիվանագետի վիճաբանական ունակությունները գնահատեցին ընդդիմախոսին նրա բոլոր պատասխաններ լսածները։
Իրեն դրսևորեց նաև Հայաստանի խորհրդարանի նախագահ Ալեն Սիմոնյանը։ Նա անջատեց ընդդիմադիր պատգամավորի խոսափողը՝ հայտարարելով. «Ես ձեզ առաջարկում եմ պահպանել պարկեշտության սահմանները, քանի որ ես կսկսեմ նմանատիպ օրինակներ բերել»։
Ինտրիգի հոտ էր գալիս։ Ես խոստովանում եմ, որ տեղյակ չեմ, թե հայկական քաղաքական դաշտում էլ ով է կրում Թուրքիայի կամ Ադրբեջանի տարածքում գտնվող լեռան կամ բնակավայրի անունը։ Հուսով եմ, որ Սիմոնյանը ի վերջո կհրապարակի ամբողջ ցուցակը։ Այնուամենայնիվ, արդեն կա այս պատմության շարունակությունը՝ Հայաստանի վարչապետ Նիկոլ Փաշինյանի հայտարարության տեսքով։ Ոչ, նա չի արտասանել «Միմինո» ֆիլմից բոլորին ծանոթ արտահայտությունը. «Ձեր նմանները խայտառակում են հանրապետությունը»։ Նիկոլ Վովաևիչը ասել է հետևյալը. «Պարոն Մանուկյան, եթե ես օժտված լինեի անունները փոխելու լիազորությամբ՝ ես առաջին հերթին կսկսեի ձեզանից և ձեր քաղաքական առաջնորդներից»։ Ըստ էության, Փաշինյանը կրկնել է Սիմոնյանի կողմից նախկինում հնչեցված սպառնալիքը՝ ճիշտ այդպես էլ չհրապարակելով կոնկրետ անուններ, որոնք տեսականորեն կարող էին վերանվանվել Հայաստանի խորհրդարանում ընդդիմադիրների և իշխանության ներկայացուցիչների պայքարի արդյունքում։
Ես ընդամենը հիշեցնեմ, որ համանուն երկրի խորհրդարանում «Հայաստան» խմբակցության ղեկավար է հանդիսանում նրա պաշտպանության նախկին նախարար Սեյրան Օհանյանը։ Թե նրան ինչ ուրիշ անուն կդներ Փաշինյանը, եթե նա նման հնարավորություն ունենար՝ Նիկոլ Վովաեւիչը չի ճշտել։ Իսկ ինքը՝ Օհանյանը, այս հաշվով լռել է՝ կատարելով վիճաբանական «մարտավարական նահանջ»։ Արդյունքում մնաց անհասկանալի՝ արդյո՞ք առաջիկայում միմյանց հակառակորդ ուժերը կառաջարկեն փոխել նաեւ իրենց ընդիմախոսների ազգանուններն ու հայրանունները։ Ինչպես ասում են՝ պոպկորնի պաշար ենք հավաքում և սպասում ենք շոուի շարունակությանը։