Ադրբեջանը ընդլայնում է իր ներկայությունը Մերձավոր Արևելքում Ֆարհադ Մամեդովը և Ռուսլան Այսինը՝ Caliber.Az-կայքում

Սիրիայի անցումային շրջանի նախագահ Ահմեդ ալ-Շարաայի Ադրբեջան այցը՝ Մերձավոր Արևելքում դրական աշխարհաքաղաքական տեղաշարժերի օրինակ է: Արտասահմանյան լրատվամիջոցների գնահատմամբ՝ երկու առաջնորդների հանդիպումը ցույց է տվել համագործակցություն հաստատելու նրանց կամքը և տարածաշրջանում շահերի ընդհանուրությունը։
 
Ադրբեջանի նախագահ Իլհամ Ալիևը այցը գնահատել է որպես երկու երկրների միջև հարաբերություններում նոր փուլի սկիզբ՝ ընդգծելով ադրբեջանա-սիրիական հարաբերություններում լճացումը հաղթահարելու անհրաժեշտությունը: Իր հերթին, Ահմեդ ալ-Շարաան նշել է, որ Սիրիայի և Ադրբեջանի միջև հարաբերությունները հենվում են ոչ միայն քաղաքական և տնտեսական հիմքերի, այլ նաև խորը պատմական և մշակութային կապերի վրա:
 
Ինչպե՞ս են այցի արդյունքները գնահատում վերլուծաբաններն ու փորձագետները: Այս թեմայի շուրջ իրենց կարծիքներով Caliber.Az-ի հետ կիսվել են ադրբեջանցի և ռուս քաղաքագետները:
 
Այսպես, Հարավային Կովկասի հետազոտությունների կենտրոնի ղեկավար, ադրբեջանցի քաղաքագետ Ֆարհադ Մամեդովը ենթադրում է, որ Սիրիայում Թուրքիայի առանցքային դերը Ադրբեջանի համար հիմք է ստեղծում՝ այս տարածաշրջանում ակտիվ լինել ինչպես քաղաքական, այնպես ն էլ տնտեսական առումով:
 
«Բացի այդ, մի շարք լրատվամիջոցների տեղեկատվությամբ, Ադրբեջանում անցկացվել են բանակցություններ Սիրիայի և Իսրայելի միջև։ Սա՝ կարևոր տարր է սիրիական անվտանգության և շատ բարդ բանակցությունների համար; իրավիճակը, եթե գնահատել այն, ինչ տեղի է ունենում «տեղում», ընդհանուր առմամբ բարդ է. Սիրիայի տարածքում Իսրայելի ներկայությունը, այս հարցում սիրիական նոր կառավարության դիրքորոշումը։ Դրանով հանդերձ, Թել Ավիվի համար ռազմավարականորեն կարևոր է, որպեսզի Սիրիայի օդային տարածքը բաց մնա Իսրայելի ՌՕՈւ-ի համար, հատկապես Իրանի դեմ վերջին ռազմական գործողությունների ֆոնին», - նշել է Ֆ. Մամեդովը։
 
Նրա կարծիքով, այն, որ նման բարդ բանակցությունները անցկացվել են Բաքվում, խոսում է այն մասին, որ Ադրբեջանը ակտիվորեն ներգրավված է սիրիական ներքին գործընթացներում։
 
«Սա, իհարկե, մեծացնում է Ադրբեջանի պրոյեկցիան Մերձավոր Արևելքի վրա, այս տարածաշրջանում Բաքվի ազդեցությունը գնալով ուժեղանում է, ինչպես քաղաքական, այնպես  էլ տնտեսական առումով։
 
Տեսեք, թե ինչպես է վերջին մեկ տարվա ընթացքում Ադրբեջանը ներդրումներ կատարել Իսրայելի գազային հանքավայրերում, այժմ ադրբեջանական գազը կմատակարարվի նաև Սիրիայի շուկա, ինչպես նաև նախատեսված են ներդրումներ Սիրիայի տնտեսության տարբեր ոլորտներում։ Այսպիսով, ակնհայտ է դառնում, որ Ադրբեջանի ներկայությունը Մերձավոր Արևելքի տարբեր ոլորտներում միայն կընդլայնվի», - եզրափակել է Ֆ. Մամեդովը։
 
«Poistine» պորտալի գլխավոր խմբագիր Ռուսլան Այսինի կարծիքով, Սիրիայի անցումային շրջանի նախագահի այցը Ադրբեջան կարևոր նշանակություն ունի փոփոխվող տարածաշրջանային իրավիճակի համատեքստում։
 
«Որոշակի իմաստով կարող ենք ասել, որ սա պատմական այց է, քանի որ տարածաշրջանը այժմ անցնում է լուրջ փորձությունների՝ վերաձևավորման և վերափոխման գործընթացների միջով», - ընդգծել է քաղաքագետը։
 
Նրա խոսքով, Սիրիայի նոր կառավարությունը նպատակադրված է՝ տարածաշրջանի առանցքային երկրների հետ կառուցողական կապերի կառուցման վրա։
 
«Սիրիայի ղեկավարությունը հետաքրքրված է բարիդրացիական հարաբերություններով այն պետությունների հետ, որոնք սահմանակից են Սիրիային կամ գտնվում են անմիջական մոտիկությամբ։ Նոր Սիրիայի մոտ արդեն կազմավորվել են լավ ռազմավարական հարաբերություններ Թուրքիայի հետ։ Ամենայն հավանականությամբ, Անկարայի մասնակցությամբ կամ խրախուսմամբ,  հնարավոր է, և սեփական նախաձեռնությամբ՝ Սիրիայի ղեկավարությունը որոշել է արտահայտել իր ձգտումները Ադրբեջանի հետ սերտ համագործակցության նկատմամբ։ Մենք տեսնում ենք, որ Ահմեդ ալ-Շարաայի այցը ուղեկցվել է մի շարք կարևոր որոշումներով, մասնավորապես՝ Թուրքիայի տարածքով ադրբեջանական գազի  Սիրիա տեղափոխման վերաբերյալ։ Եվ սա չափազանց կարևոր է, հաշվի առնելով, որ Սիրիան հիմա վերականգնվում է բազմամյա պատերազմից հետո և նրան անհրաժեշտ են էներգիայի հուսալի աղբյուրներ», - ասել է նա։
 
Քաղաքագետը ընդգծել է, որ նման պայմաններում տնտեսական համագործակցությունը հատուկ նշանակություն ունի։
 
«Ցանկացած տնտեսական կապերը ամրապնդում են միջպետական հարաբերությունները, հատկապես այն անկայուն գործընթացների ֆոնին, որոնք տեղի են ունենում Հարավային Կովկասում և Մերձավոր Արևելքում։ Շատ կարևոր է, որպեսզի այս տարածաշրջաններում տիրի խաղաղություն, և համատեղ տնտեսական նախագծերը կարող են լավ հիմք դառնալ կայուն ապագայի համար», - ամփոփել է Ռ. Այսինը։