Ավելի բարձր գոռացեք - դուք վախեցած ե՜ք Էմին Գալալիի մտորումները

Դասականների մոտ ուրիշ ձևով էր.  «Խորը շնչեք, դուք հուզված եք»: Կարծում եմ, և սա նույնպես հարմար կլիներ, բայց վերափոխված տարբերակը ավելի ճիշտ է:
 
Ես հետևում եմ նախագահ Ալիևի Իտալիա այցի առնչությամբ «ընկերների» (հայերի և ովքեր նրանց հետ են) բազմաթիվ հիստերիկ հայտարարություններին։ Հոգու տոն։ Որքա՜ն ատելություն և մաղձ։ Որքա՜ն պաթետիկ բացականչություններ և զայրալից մեղադրանքներ։ Նրա հասցեին, Իտալիայի ղեկավարության հասցեին, ողջ Եվրամիության, այգուց վարունգ ուտելու սիրահարների հասարակության, Ճզմված լոլիկի աջակցության ակումբի և այլնի հասցեին։ Իտալիային հիշեցրել են ֆաշիզմը։ Լավ է, որ նրանց չմեղադրեցին գլադիատորների մարտերի պրիզմայում մարդու իրավունքները ոտնահարելու մեջ։
 
Նրանց, ովքեր խեղդվում են Իլհամ Ալիևի ատելությունից, - շնորհակալություն ձեզ։ Խնդրեմ, ատեք ավելի շատ: Ավելի ուժեղ: Ավելի բարձրաձայն: Թքի ամեն կաթիլը, ճիչի ամեն դեցիբելը, հայրենիքը սիրող ցանկացած ադրբեջանցու մեղադրանքի յուրաքանչյուր կետը մեր պետության ղեկավարի ձեռքբերումների ճանաչումն է։ Նրան, իհարկե, պետք չէ գնահատում ստանալ հայերի կողմից։ Բայց հայ հասարակության մոլեգնած անհանգիստ հատվածի ատելությունը միանգամայն հասկանալի է։ Ես նրան նույնիսկ ինչ-որ տեղ կարեկցում եմ, այդ հատվածը (չեմ ասի, թե որտեղ):
 
Իլհամ Ալիևը հայությանը զրկել է ահռելի մեծության և ամենակարողության ուրվական մոլորությունից։ Նրա ղեկավարությամբ ադրբեջանական ժողովուրդը ոտնատակ արեց հայկական անջատողականության բորբոքված թարախապալարը։ Նրա վճռականության շնորհիվ ադրբեջանցիները ազատագրեցին ոչ միայն իրենց հողերը, մենք ազատագրեցինք մեր մտքերը հրեշավոր անարդարության, անհույս խավարի, չարիքի անպատժելիության ճնշումից։
 
Հիշենք միջին վիճակագրական հայ «աշխարհի տիրակալի» 2020 թվականի օգոստոսի նմուշը։ Մատները հովհարաձև, «ամեն ինչ մեր ձեռքում է, արա՜։ Ղարաբաղը մերն է, Գանձակը մերն է, Նախչըվանը մերն է»։ «Արարատը նույնպես, ամեն ինչ մե՜րն է»։ «Ցեղասպանության զոհ», ում ամեն ինչ կարելի է։ Որին ղեկավարում են Կրեմլում, Սպիտակ տանը, Եվրոպայում և Մերձավոր Արևելքում։ «Զոհը» կապեր ունի և՛ Արկտիկայում, և՛ Անտարկտիդայում: Նույնիսկ սպիտակ արջերը հայերի համար խոսքեր կասեն, ախպե՜րս։ «Հայկական Սփյուռքը ցանկացած վեճից հաղթող դուրս կգա՜»։ Բանակը՝ ամենաբանակայինն է, որովհետև հայկական է։
 
Մենք գիտենք, թե որտեղից են գալիս մեծամտությունները: Միամիտ կարճատես անկախ Ադրբեջանը պոկվեց Խորհրդային Միության փտած նավարանից ընկավ անկախության մոլեգնող ծովը, որտեղ նրան սպասում էին հայկական այսբերգներն ու շնաձկները։ Հայերը «իշխում էին»՝ 90-ականների սկզբին, ունեին փող, ազդեցություն, հասանելիություն, համբավ, անսահմանափակ հովանավորություն։ Նրանք այդ ամենը նետեցին հարեւանների նկատմամբ կույր ատելության հնոցը։ Նրանք զգալի կապիտալ ծախսեցին թալանելու և սպանելու, հողեր ամայացնելու և իրենց որպես զոհ ներկայանալու իրավունքի համար։ «Հայկական ցունամիի» ալիքին հակազդելու մեր փորձերը անապատում աղաղակող ձայն էին։
 
Բայց Ադրբեջանը փոխվում էր։ Եվ չնայած դժվարին ճանապարհի ողջ փշոտությանը, մեր երկիրը հստակ սահմանեց նպատակը և շարժվեց դեպի այն՝ համառորեն և նպատակասլաց։ Տասնյակ հազարավոր փոքրիկ, փոքր, ոչ մեծ և խոշոր հաղթանակներից դարբնվեց մեկը՝ գլխավորը։ Մեր հարեւանները հայտնվեցին զայրացած երեխայի դերում, ումից խլեցին սիրելի խաղալիքը։ Ու թեև ինքն այն անխնա կոտրել էր ու քարշ էր տվել ցեխի մեջ, այսօր կոկորդիլոսի արցունքները առատ հոսում են «նվաստացածների ու վիրավորվածների» աչքերից։ Ա՜խ, վա՜խ, «արցախ», գնա.. բոլոր չորս ուղղություններո՜վ։
 
Հետաքրքիր տղաներ են, այդ «յան»-ազգանունով տղաները : «Ազատ արձակեք պատանդներին»։ Այդ նրանք են, ովքեր Լիբանանի ինչ-որ տեղից զենքով եկան մեր հողը։ Հա՞։ Եվ տեսախցիկների առջև «ռեմբոյանու՞մ էին» Նրանք կորցրել են տեսախցիկների հանդեպ կիրքը։ Կամ ով Ռուսաստանից սլանալով եկավ Ղարաբաղ՝ ադրբեջանական հողի «հայ տերերի» համար երջանիկ ապագա կազմակերպելու։ Եվ նույնիսկ  մեզ սպառնաց «լուսավոր մարդասիրության» հաստ մատո՞վ։ «Մատնաչափիկը» ուժեղ նիհարել է, համարձակվում եմ ենթադրել:
 
Կամ էլ Ղարաբաղի անվերջանալի օկուպացիան եկամտաբեր բիզնեսի վերածացները՝ միաժամանակ իր վրա փորձելով «արցախի տիրակալներ թիկնոցը»։ Իրականում սա «խերոմանտիա» է, ներեցեք անպարկեշտ բառախաղի համար։ Միգուցե դրա համար ուժեղացված սննունդի կտրոններ են հասնու՞մ։ Շնորհակալական գովասանագի՞ր։ Ոչ, մենք նրանց շնորհակալություն հայտնելու բան ունենք: Նրանց շնորհիվ մենք գիտենք, թե ինչ տեսք ունի թշնամին։ Դաժան, դավադիր ու անողոք: Ինձ դուր չի գալիս սա գրել՝ մի տեսակ 30-ականների սովետական «քարոզչության» հոտ է գալիս, բայց ինձ մի մեղադրեք։ Եվ եթե ինչ-որ մեկն ինձ մեղադրի, ապա ես խորապես թքած ունեմ:
 
Էլ առավել ուշագրավ են մեր տնաբույծ պացիֆիստները: Ես առանց հարցերի ճանաչում եմ կյանքում իր առաջնահերթությունները որոշելու յուրաքանչյուր մարդու իրավունքը։ Մտքի և խղճի ազատությունը՝ սուրբ է։ Եթե որեւէ մեկը ցանկանում է բարեկամություն անել հայերի հետ՝ դա նրանց իրավունքն է (իհարկե, եթե նա դրանով հանդերձ հանցավոր արարքներ չի կատարում): Ոչ պատերազմին՝  շատ լավ, հարց չկա: Ոչ և ոչ: Բայց երբ հանցագործություն կատարելու մեղադրանքով կալանավորված մարդկանց (մեղավոր են, թե ոչ, դատարանը կորոշի) սկսում են եռանդով պաշտպանել առանձին ադրբեջանցիների նկատմամբ բուռն սիրով բորբոքված հայ կամավորները՝ ինձ մոտ երկու հարց է ծագում։ Եթե դուք այդքան սկզբունքային եք իրավունքների և ազատությունների պաշտպանության հարցում, ինչո՞ւ երբեք չեք նեղվել ձեր ձայնը բարձրացնել հարյուր հազարավոր ադրբեջանցիների իրավունքների պաշտպանության համար: Այդ նույն իրավունքները, որ դուք ոտնահարեցիք ու փոշի դարձրիք 90-ականներին ու լկտիաբար թքեցիք մեր երեսին, երբ մենք փորձում էինք այդ մասին հիշեցնել ձեզ։ Եվ երկրորդ հարցը՝ «ձախապաշտպաններին» հետ համաձայնվող ադրբեջանցիներ. որքան էլ որ դուք քիչ լինեք, և իրականում քիչ եք, ես միևնույն է չեմ հավատում, որ դուք բոլորդ առանց տոհմի ու առանց ցեղի արարածներ եք։ Այդ Ինչպե՞ս է, որ դուք ինքներդ ձեզ հարց չեք տալիս՝ ինչո՞ւ հայկական համացանցում հանկարծ հիստերիա է տիրում Ադրբեջանում մի քանի հոգու կալանավորման առնչությամբ, և դրանով հանդրեձ «ամբիոններից» ոչ մեկը երբևէ չի հիշել ադրբեջանցի փախստականների մասին։ Հազարավոր զոհվածների և անհայտ կորածների մասի՞ն։ Մայրերի և երեխաների արցունքների մասին։
 
Վերադառնամ հոդվածի հասցեատիրոջը։ Հայերը (ոչ բոլորը, բայց մեծամասնությունը) չափազանց երկար ժամանակ համարում էին, որ աշխարհի գագաթից, որտեղ նրանք բարձրացել էին անցյալի մեծության և նույնիսկ ավելի մեծ «ապագայի» մասին քաղցր հեքիաթների թևերով, կարող են թքել բոլորի և ամեն ինչի վրա։ Ի դեպ, ի՞նչ եղավ «ապագա հայկական» մեգա գերլուսավոր նախագիծը։ Այսինքն, պատկանում է հայերին։ Չսերտաճե՞ց։ Ապագան խաթարվեց:
 
Եվ հանկարծ անձրև եկավ։ Նույնիսկ հորդառատ: Սա երկնքից ջուր չէ։ Սա հայկական Օլիմպիոսի ստորոտում գտնվող «բարձր կաստայի» հայերն են, որ փոշի են դարձել և հասկացել, որ իրենց թքածը դաժանորեն վերադարձել է իրենց:
 
Ավելի բարձր գոռացեք: Ավելի խորը շնչեք...