twitter
youtube
instagram
facebook
telegram
apple store
play market
night_theme
ru
en
search
ԻՆՉ ԵՍ ՓՆՏՐՈՒՄ ?


ՀԱՅԱՍՏԱՆԻ ՈՐՈՆՄԱՆ ՀԱՐՑԵՐ




Նյութերի ցանկացած օգտագործում թույլատրվում է միայն Caliber.az-ին հիպերհղման առկայության դեպքում
Caliber.az © 2025. All rights reserved..
Վերլուծություն
A+
A-

2003 թվականը ընտրություն էր, 2025 թվականը՝ այդ ընտրության ճշգրտության հաստատումը Caliber.Az-ի YouTube ալիքի տեսանյութ

16 0Հոկտեմբերի 2025 17:24

2003 թվականի հոկտեմբեր։ Ադրբեջանն ապրում էր սպասումի մեջ։ Երկիրը ասես զգում էր, որ այս հոկտեմբերը կլինի առանձնահատուկ։ 15-ին տեղի ունեցան ընտրություններ՝ լարված, հուզական, վճռական։ Մարդիկ կանգնած էին ընտրատեղամասերում, խոսում էին կամաց։ Իլհամ Ալիևի անունը գնալով ավելի հաճախ էր լսվում, բայց ոչ ոք մինչև վերջ չէր հասկանում, թե հատկապես ինչպես է սկսվելու նրա ուղին։ Երկիրը այդ ժամանակ կանգնած էր անորոշության եզրին։ Եվ նա մյուսներից ավելի լավ էր զգում դա։
 
Իսկ արդեն հոկտեմբերի 15-ի երեկոյան պարզ դարձավ՝ ուղին հեշտ չի լինելու։ Նրանք, ովքեր չէին կարողանում ընդունել ժողովրդի կամքը, փորձեցին երկիրը գցել քաոսի մեջ։ Բաքվի փողոցներում հայտնվեցին խմբեր, որոնք ուզում էին անկայունացնել իրավիճակը, օգտվել պահից, պարտադրել իրենցը։ Բայց այդ ժամանակ, 2003 թվականի աշնանը, Ադրբեջանը առաջին անգամ երիտասարդ առաջնորդի մեջ տեսավ ներքին ուժ։ Առանց ավելորդ խոսքերի, առանց խուճապի, նա երկիրը փրկեց անդունդից։ Այդ ժամանակվանից ի վեր պարզ դարձավ. արտաքին հանգստության հետևում թաքնված է բնավորություն։ Զսպվածության հետևում՝ հաստատակամություն։ Նա դեռ պաշտոն չէր ստանձնել, բայց արդեն ցույց տվեց, որ կարող է առաջնորդել՝ հանգիստ, վստահ, առանց ավելորդ խոսքերի։ Ցույց տվեց, որ կգործի ոչ թե հանգամանքների ճնշման տակ, այլ հանուն երկրի։ Եվ այդ ժամանակ Ադրբեջանը հասկացավ. սկսվում է նոր դարաշրջան։
 
Իլհամ Ալիևի նախագահության առաջին տարիները կենտրոնացման ժամանակաշրջան էին։ Նա չկոտրեց հինը, այլ քայլ առ քայլ համակարգը հագեցրեց նոր բովանդակությամբ։ Հասկացավ.  իսկական փոփոխությունների համար հարկավոր է ժամանակ։ Հնարավոր չէ մեկ տարում վերափոխել երկիրը՝ բայց հնարավոր է փոխել ուղղությունը՝ հիմնվելով այն լավագույնի վրա, որը ստեղծվել է ժամանակակից Ադրբեջանի ձևավորման տարիներին Հեյդար Ալիևի կողմից։ Առաջին բարեփոխումները զգույշ, բայց ստուգված էին։ Ամեն ինչ կառուցվում էր. ոչ թե ավելի արագ, այլ ավելի ճիշտ սկզբունքով։ Նա երբեք չէր շտապում։ Նրա քայլերը ցույց էին տալիս. քաղաքականության մեջ շտապողականությունը՝ թուլության ձև է։ Եվ նա ճիշտ էր:
 
Ադրբեջանը սկսեց զարգանալ։ Յուրաքանչյուր տարվա հետ այն դառնում էր ավելի կայուն, ավելի վստահ։ Երկիրը վերածվեց տարածաշրջանի էներգետիկ կենտրոնի, կամրջի Արևելքի և Արևմուտքի միջև։ Բաքու-Թբիլիսի-Ջեյհան, Բաքու-Թբիլիսի-Էրզրում, TANAP, TAP, Հարավային գազային միջանցք՝ այս բառերը վաղուց դադարել են լինել պարզապես նախագծերի անվանումներ։ Սրանք գծերն են, որոնցով հոսում է Ադրբեջանի ռազմավարական ուժը։ Նրա խորհրդանիշը, որ երկիրը կախված չէ օտար կամքից։ 
 
Տնտեսության հետ զուգահեռ ամրապնդվում էր  բանակը։ Ոչ թե արարողակարգային, ոչ թե ցուցադրական՝ իրական։ Նախագահը դրանում տարիներ էր ներդնում, իմանալով, որ կգա պահը, երբ այն կդառնա ոչ թե սպառնալիքի գործիք, այլ արդարության երաշխավոր։ Այդ պահը եկավ 2020 թվականի աշնանը։ Ադրբեջանը վերադարձրեց իր հողերը։ Շուշայի վրայի դրոշը դարձավ բարոյական խորհրդանիշ՝ նրա ապացույց, որ ճշմարտության և տոկունության ուժն ավելի ուժեղ է, քան տասնամյակների օկուպացիան։
 
Բայց, թերևս, ամենակարևորը սկսվեց պատերազմից և մեկօրյա հակաահաբեկչական գործողությունից հետո։ Հաղթանակը չկուրացրեց երկիրը՝ այն դարձավ ոչ թե կետ, այլ նոր սկիզբ՝ Ադրբեջանի վրա դնելով շատ ավելի դժվար պարտականություն, քան ռազմական։ Սկսվեց մեծ գործը՝ ազատագրված հողերի վերականգնումը։ Աղդամ, Ֆիզուլի, Զանգիլան, Ջաբրայիլ, Լաչին, Շուշա... Այնտեղ, որտեղ մի ժամանակ ավերակների լռությունն էր, նորից կառուցվում են քաղաքներ։ Օդանավակայաններ, ճանապարհներ, դպրոցներ, բնակելի թաղամասեր՝ ամեն ինչ հայտնվում է այնպիսի արագությամբ և մասշտաբով, որ նույնիսկ ամենասկեպտիկ դիտորդները խոստովանում են. սա է իսկական վերածնունդը։
 
Նախագահը հաճախ է այցելում ազատագրված տարածքներ։ Նա քայլում է փողոցներով, խոսում մարդկանց հետ, լսում, արտահայտում է տխրություն և շնորհակալություն հայտնում նրանց։ Երբեմն կատակում է, երբեմն լուրջ է խոսում՝ բայց միշտ անկեղծորեն։ Այս հանդիպումներում՝ նրա ոճի էությունն է. լինել քո կողքին։ Եվ մարդիկ դա զգում են։
 
Քսաներկու տարի անց Ադրբեջանը՝ մի երկիր է, որն ապրում է իր սեփական տեմպով։ Ուժեղ տնտեսություն, հարգանք աշխարհում։ Բայց գլխավորը՝ ներքին հավասարակշռությունն է։ Այն մի օրվա մեջ չի կառուցվել։ Որոշ որոշումները պահանջել են տարիներ, մյուսները՝ տասնամյակներ։ Նա երբեք չի շտապել։ Նա միշտ ընտրել է այն պահը, երբ քայլը կլինի ոչ թե արդյունավետ, այլ ճիշտ։ Սա է հենց ռազմավարական մտածողությունը։
 
Վերջին տարիները հստակ ցույց են տալիս, որ ուղղությունը մնում է նույնը. զարգացում, մաքրագործում, նորացում։ Փոփոխությունները ընթանում են՝ տեղ-տեղ մեղմ, տեղ-տեղ խիստ, բայց ընթանում են։ Ալիևը գործում է հետևողականորեն։ Իսկական նորացումների համար հարկավոր են ոչ թե կարգախոսներ, այլ կամք և համբերություն։ Նա ունի և՛ մեկը, և՛ մյուսը։
 
Արտաքին քաղաքականության մեջ Ադրբեջանը դարձել է հասուն անկախության և ռազմավարական հավասարակշռության օրինակ։ Թուրքիայի հետ՝  ժամանակի փորձություն անցած եղբայրություն։ Ռուսաստանի հետ՝ իրավահավասարության վրա կառուցված հարաբերություններ։ Արևմուտքի հետ՝ կշռադատված, հիմնավորված երկխոսություն՝ առանց ճնշման և զիջումների: Չինաստանի հետ՝ փոխադարձ հարգանք և աճող երկխոսություն՝ հիմնված Ադրբեջանի, որպես նոր աշխարհատնտեսական ճարտարապետության մեջ հուսալի գործընկերոջ դերի ըմբռնման վրա: Բաքուն բոլորի հետ խոսում է հանգիստ և վստահորեն՝ առանց ուրիշների ուղեծիրը ներթափանցելու: Նման հավասարակշռությունը հնարավոր է միայն այն դեպքում, երբ պետությունը ունի առաջնորդ, որի համար ինքնիշխանությունը՝ ոչ թե խոսք է, այլև այն զարկերակ է, որով ապրում է երկիրը:
 
Վերջին երկու տասնամյակների ընթացքում Ադրբեջանում մեծացել է նոր սերունդ՝ բաց, կրթված և ինքնավստահ: «ASAN Xidmət» ծառայությունը դարձել է կառավարման նոր մոդելի խորհրդանիշներից մեկը՝ թափանցիկ, ժամանակակից, կողմնորոշված քաղաքացիների, այլ ոչ թե բյուրոկրատիայի վրա: Վերջին չափանիշներով ստեղծված թվային ծառայություններ, դպրոցներ, համալսարաններ, բժշկական և կրթական կենտրոններ՝ այս ամենը մեկ շղթայի օղակներ են. պետության կառուցում, որտեղ քաղաքացիների և նրանց հարմարավետ կյանքի նկատմամբ հարգանքը դարձել է ոչ թե բացառություն, այլ կանոն:
 
Բայց այս ամենի հետևում՝ մի մարդ է: Զուսպ, ուշադիր, պահանջկոտ, բայց արդար: Նա ժողովրդին մոտ լինելու խաղ չի խաղում: Նա գիտի լսել, իսկ նշանակում է՝ հասկանալ: Նրանում համատեղում են երկու հազվագյուտ որակներ. սառը հաշվարկ և մարդկայնություն: Նա կարող է որոշումներ կայացնել՝ չկորցնելով կարեկցանքը:
 
Վարվելականոնի շրջանակներից դուրս նա մնում է նույնը՝ ուշադիր ամուսին, հոգատար հայր և սիրող պապիկ: Ընտանիքը նրա համար ոչ թե կարգավիճակի մաս է, այլ լուռ ուժ, որի վրա է պահվում ներքին հավասարակշռությունը: Նա հազվադեպ է դրա մասին բարձրաձայն խոսում, բայց դա զգացվում է՝ նրա նրբազգացության, նրբանկատության մեջ, նրանում, թե նա ինչպես կարող է ուշադրություն դրսևորել մերձավորների նկատմամբ։ Եվ, թերևս, հենց սրանում է նրա բնավորության իրական կողմը. անկեղծության մեջ, որը ցուցադրման կարիք չունի։
 
Քսաներկու տարի՝ մի ժամանակահատված է, որի մեջ կա ամեն ինչ. հաջողություններ և փորձություններ, հաղթանակներ և սպասումներ։
 
Եվ եթե 2003 թվականին ոմանք կասկածում էին, թե արդյոք երիտասարդ քաղաքական գործիչը կարող է դիմանալ նման պատասխանատվությանը, ապա այսօր կասկածներ չկան։ Նա ոչ թե պարզապես դիմացավ։ Նա փոխեց երկիրը։
 
2003 թվականը ընտրություն էր, 2025 թվականը՝ այդ ընտրության ճշգրտության հաստատումը: Այն ժամանակ Բաքվում տիրում էր տագնապալի լռություն։ Այսօր՝ վստահ հանգստություն։
 
Պատմությունը հազվադեպ է երախտապարտ լինում կենդանության օրոք։ Բայց այսօր արդեն պարզ է. Իլհամ Ալիևի դարաշրջանը՝ պարզապես իշխանության տարիներ չեն։ Դրանք նոր Ադրբեջանի ձևավորման տարիներ են։ Մի երկրի, որը սովորել է չսպասել հրաշքների, այլ դրանք ինքնուրույն ստեղծել։

 

Caliber.Az
Դիտումներ: 34

share-lineLiked the story? Share it on social media!
print
copy link
Ссылка скопирована
ads
telegram
Follow us on Telegram
Follow us on Telegram
Ամենաընթերցված
1

Շարմ էլ Շեյխում Մերձավոր Արևելքի Խաղաղության գագաթնաժողով

240
14 0Հոկտեմբերի 2025 10:10
2

Հաջիև. Իլհամ Ալիևի մասնակցությունը Խաղաղության գագաթնաժողովին արտացոլում է Ադրբեջանի աճող դերը ՏԵՍԱՆՅՈՒԹ

155
13 0Հոկտեմբերի 2025 16:20
3

Ալիևը Եգիպտոսում՝ խաղաղության գագաթնաժողովում. Աշխարհի կողմից ճանաչված դիվանագիտություն Թեյմուր Աթաևի ակնարկը

152
13 0Հոկտեմբերի 2025 17:47
4

Ալիևի զրույցը Պուտինի հետ և Իսրայելի ու ՀԱՄԱՍ-ի միջև կնքված համաձայնագիրը «Իրադարձություններ» Մուրադ Աբիևի հետ

127
13 0Հոկտեմբերի 2025 09:27
5

Իսլամաբադում մեկնարկել է Ադրբեջանի, Պակիստանի և Թուրքիայի խորհրդարանների խոսնակների հանդիպումը

127
13 0Հոկտեմբերի 2025 12:41
6

Հրապարակվել է Զանգեզուրի միջանցքի քարտեզը

100
15 0Հոկտեմբերի 2025 12:05
7

«Մեծ վերադարձ». ՏԲՀՎԿ-ն քննարկում է հաջորդ տարվա անելիքները Ադրբեջանի պետական մարմինների հետ

99
14 0Հոկտեմբերի 2025 13:51
8

«Մեծ վերադարձ». ևս 27 ընտանիք է տեղափոխվում Թեզեբինա

99
14 0Հոկտեմբերի 2025 13:26
9

Նախագահի հատուկ ներկայացուցիչը՝ Շուշայում տասնյակ շենքերի կառուցման մասին

98
15 0Հոկտեմբերի 2025 13:49
10

Տասնյակ երկրների ներկայացուցիչներ հավաքվել են Խանքենդիում՝ մասնակցելու քաղաքային զարգացման ֆորումին

90
15 0Հոկտեմբերի 2025 13:03
Վերլուծություն
Caliber.Az-ի հեղինակների վերլուծական նյութերը
loading