Հայաստանը դրված է վաճառքի. ո՞վ է նրանով առևտուր անում Անունը, Հակոբ, անունը։
Այնուամենայնիվ կա որոշակի հմայք այն բանին հետևելու գործընթացում, թե ինչպես են Հայաստանի իշխանություններն ու ընդդիմությունը միմյանց մեղադրում ազգային շահերը դավաճանելու և «Ադրբեջանի ու Թուրքիայի վրա աշխատելու մեջ»։ Այո, որոշակի իմաստով կարելի է արձանագրել ժանրի ճգնաժամ։ Բայց դա ոչ նոր խաղացանկ առաջարկող սցենարիստների, ռեժիսորների և դերասանների խնդիր է: Իսկ մեզ զվարճացնում է հարևան երկրում տեղի ունեցողին հետևելը։
Ուրեմն, օրինակ՝ «Ապրելու երկիր» կուսակցության համահիմնադիր Մեսրոպ Առաքելյանը որոշել է Հայաստանի ղեկավարությանը սահմանում տալ։ «Քաղաքական այլասերվածներին հանգիստ չեն տալիս նույնիսկ Ռուբեն Վարդանյանի հնարավոր ազատ արձակման մասին Ադրբեջանից կեղծ լուրերը»,- գրել է նա ֆեյսբուքյան իր էջում։ Բնականաբար, Առաքելյանը իր հիստերիայի պատճառ դարձած տեղեկատվության աղբյուրին հղում չի տվել։ Ինչը և զարմանալի չէ, որովհետև ռուսահայ օլիգարխին ազատ արձակելու ոչ մի նախադրյալներ չկան։
Սակայն, Մեսրոպը, անուղղակիորեն ինքն էլ է խոստովանում, որ իր դատողությունները մեծամասամբ կրում են հիպոթետիկ բնույթ։ «Ռուբեն Վարդանյանը մի օր կվերադառնա, որպեսզի շարունակի իր նվիրվածությունը հայրենիքին, իսկ դուք կմնաք Հայրենիքը մանաթով և լիրայով վաճառող տականքներ»,- գրել է նա։ Նրա կողմից տականքների ու դավաճանների ամբողջական ցուցակը չի հրապարակվել։ Ինչպես նաև չի նշվել, թե կոնկրետ ինչ արժե Հայաստանի վաճառքը։ Այստեղ չէ որ, ինչպես հայտնի անեկդոտում է, որի վերջում հնչում է. «Թե դուք ով եք՝ մենք դա արդեն հասկացանք, մնում է գնի մասին պայմանավորվել» արտահայտությունը։ Դրանով հանդերձ ուրախալի է, որ ադրբեջանական մանաթն ու թուրքական լիրան, դատելով Առաքելյանի պնդումներից՝ Հայաստանի առևտրականների աչքում ավելի բարձր են գնահատվում, քան դոլարն ու եվրոն։ Նրանց ցուցակն, ի դեպ, կարող է անպարկեշտորեն երկար լինել, եթե հավատալ տարբեր տեսակի հայ հռետորներին։
Չէ որ Հայաստանի իշխանության ներկայացուցիչներն էլ են որոշել հետ չմնալ ընդդիմությունից՝ ներկայացնելով հարևան պետության առևտրականների շուկայում տիրող իրավիճակի մասին իրենց տեսակետը։ Այս հարցում փորձագետը, պարզվեց, որ Հայաստանում իշխող «Քաղաքացիական պայմանագիր» կուսակցության պատգամավոր Հակոբ Ասլանյանն է։ Նա հայտարարել է, որ նրան և իր կուսակիցներին լավ հայտնի է, թե ով է հանդիսանում «Ռուսաստանի և Ադրբեջանի գործակալ»։ Առավել ևս, նա ճշտել է, որ ՀՅԴ «Դաշնակցություն» կուսակցությունը և «Հայաստան» դաշինք խմբակցությունը՝ մի ամբողջ գործակալական ցանց է։
Անուններ, այնուամենայնիվ, նա նույնպես չի տվել։ Բայց չէ որ հետաքրքիր կլիներ ծանոթանալ այդ ցանկին։ Որպեսզի, օրինակ, համեմատել, Հայաստանը մանաթով և լիրայով վաճառող տականքների» ցուցակի հետ, որի մասին գրել է Մեսրոպ Առաքելյանը։ Մեկ էլ տեսար, կհայտնվի Հայաստանին գնի պիտակ կպցնող ինչ որ մեկը, ով դրանով զբաղվում է աշխատելով մի քանի ճակատով: Այս անորոշության ֆոնին ժամանակն է բացականչել, գրեթե կրկնելով Ալեքսանդր Դյումայի ստեղծագործությունից հայտնի արտահայտությունը՝ «Անունը, Հակոբ, անունը»։
Իսկ Ասլանյանը միայն շփոթված արդարանում է։ «Սրանք տարբեր բաներ են։ Մենք դիվանագիտական հարաբերություններ չենք հաստատում և եղբայրական պայմանագրեր չենք ստորագրում»,- նշել է նա։ Դե, ինչպես ասում են, ամեն ինչ իր ժամանակն ունի։ Նախկինում չէ որ ի՞նչ էր բղավում Նիկոլ Փաշինյանը։ Որ «Ղարաբաղը՝ Հայաստան է, և վերջակետ»։ Իսկ հիմա նա ի՞նչ է ասում։ Որ լիովին և ամբողջությամբ պաշտպանում է Ադրբեջանի տարածքային ամբողջականությունը։ Առավել ևս, նա վերջին շրջանում ավելի հաճախ է ասում մեր ութ գյուղերից չորսը, որոնք դեռ գտնվում են հայկական օկուպացիայի տակ, Ադրբեջանի վերահսկողությանը վերադարձնելու մասին։ Փաշինյանը անձամբ է մեկնել Հայաստանի Տավուշի (Թովուզգալայի) մարզ, որպեսզի տեղի բնակիչներին տեղեկացնի այս հարցում իրենց համառության մռայլ հեռանկարները։ Այնպես որ աչքի առաջ են Նիկոլ Վովաևիչի հայացքներում էվոլյուցիա։ Սա այն է, ինչ պետք է Ադրբեջանին։ Եվ այն, ինչին փորձում է հասնել Ադրբեջանը, քանի դեռ Հայաստանում ընթանում են վեճեր այն մասին, թե ով է նրա վաճառքով ավելի հաճախ և ավելի հաջող զբաղվում։
Եվ այստեղ նշեմ, որ Ասլանյանը հայ հանրությանը վստահեցրել է նրանում, որ Հայաստանի Սահմանադրության փոփոխության հարցը օրակարգում է հայտնվել ոչ Ադրբեջանի խնդրանքով։ Նա դա անվանել է ընդդիմության կողմից շահարկում։ «Մենք վաղուց ենք հավատարիմ՝ Սահմանադրությունը փոխելու անհրաժեշտության մասին գաղափարին»,- երդվում է նա։ Այդ դեպքում ի՞նչն է խանգարել Հայաստանում իշխող կուսակցությանը ավելի վաղ բարձրացնել այս հարցը, Հակոբը չի հստակեցրել։ Նա նախընտրել է կենտրոնանալ «հանկարծակի հայտնագործությունների» վրա։ Նրա գնահատմամբ՝ Հայաստանի Սահմանադրությունը չի համապատասխանում XXI դարի պահանջներին ու հայ ժողովրդի ձգտումներին։ «Մենք Հիմնական օրենքը կփոխենք այնպես, որպեսզի այն իրոք ծառայի հայ ժողովրդի շահերին»,- եզրափակել է Հակոբ Ասլանյանը։ Դե, լա՜վ։ Չէ որ մենք էլ ենք այդ մասին խոսում։ Չէ որ կարող են, ինչպես տեսնում ենք, Հայաստանի ղեկավարությունում ոչ միայն լեզուն քորել, այլ նաեւ ճիշտ ուղղությամբ կոնկրետ քայլեր ցույց տալ։
Ճիշտ է, կրկին օրակարգին կարող է դրվել Հայաստանի վաճառքի արժեքի հարցը։ Այն, ամենայն հավանականությամբ, հերթական անգամ կբարձրաձայնի Հայաստանի ընդդիմությունը։ Ուրեմն, «Հայաստան» խորհրդարանական խմբակցության պատգամավոր, ՀՅԴԴ-ի անդամ Արթուր Խաչատրյանն արդեն պոկում է իր մազերը և հնչեցնում բոլոր զանգերը։ Իբր, Հայաստանի նախագահի պաշտոնական կայքից հանվել է «արցախի հանրապետություն» բաժինը։ «Ադրբեջանի հերթական պահանջն է։ Հայաստանի Հանրապետության պետական մարմինների կայքերից սկսում են անհետանալ «արցախի» մասին հիշատակումները»,- ողբում է նա։
Տարօրինակ է, որ նա դեռ առաջ չի քաշել սովորական վարկածն այն մասին, թե տեղի ունեցածը նույնպես հանդիսանում է Հայաստանով առևտրի արդյունք։ Մինչդեռ, Ադրբեջանում ժպտալով հետևում են, թե ինչպես է այդ երկրի իշխանության և ընդդիմության վարկածով ընթանում Հայաստանով առևտրի աճուրդը։ Մեզ համար գլխավորն այն է, որ պաշտոնական Բաքվի բոլոր պահանջները, թեկուզ ուշացած ու պարտադրված, բայց կատարվում են։ Իսկ ով, ում վրա և ինչպիսի մեծությամբ պիտակ են կպցնում Երեւանում՝ դա նրանց անձնական, ներհայկական գործն է։