Ի՞նչ է խոստանում «հանդիպումը Բյուսելում»
Caliber.Az-ի ԷՔՍԿԼՅՈՒԶԻՎ
Վերլուծություն 03 Ապրիլի 2024 - 22:02
Caliber.Az-ի խմբագրակազմ |
Հավաստի աղբյուրներից ստացված տեղեկատվության համաձայն, ապրիլի 5-ին Բրյուսելում Ուրսուլա ֆոն դեր Լեյենի և Էնթոնի Բլինքենի հետ Նիկոլ Փաշինյանի հանդիպմանը նախատեսվում է՝ եվրաանտլանտյան տարածքին Երևանի ինտեգրման նպատակով Երևանին քաղաքական, տնտեսական, ռազմական և հումանիտար օգնության ծրագրի հաստատում։ Այդ թվում նաև ակնկալվում է անվտանգության ոլորտում ԱՊՀ երկրների համար աննախադեպ համագործակցության շուրջ համաձայնեցում։
Ուրեմն, կիբերտարածության մեջ համագործակցության ոլորտում կողմերը պլանավորում են գործարկել՝ ԱՄՆ-Հայաստան և ԵՄ-Հայաստան կիբեր երկխոսության ձևաչափը։ Այս ձևաչափը դառնալու է նաև հարթակ կիբեր սպառնալիքների և ճգնաժամային ենթակառուցվածքների պաշտպանության հարցերում կանոնավոր խորհրդակցությունների համար։ Երեւանը արեւմտյան գործընկերների օգնությամբ մտադիր է ուժեղացնել համակարգչային միջադեպերին արագ արձագանքման խմբերի հնարավորությունները։ Այս քայլը փաստորեն կարող է հանգեցնել Հայաստանի համացանցի և ՏՏ ենթակառուցվածքների նկատմամբ վերահսկողության փոխանցմանը նրա արևմտյան գործընկերներին։ Դրա հետ մեկտեղ, հիբրիդային և կիբեր սպառնալիքների դեմ պայքարում եվրոպացիները Երևանին կառաջարկեն՝ համագործակցել Ռազմավարական հաղորդակցությունների եվրոպական օպերատիվ աշխատանքային խմբի՝ «STRATCOM»-ի հետ։
Էներգետիկ անվտանգության ոլորտում Վաշինգտոնն ու Բրյուսելը մտադիր են Հայաստանին օգնել Մեծամորի ատոմակայանը շահագործումից հանելու հարցում, դրա շահագործման ավարտից հետո։ Հանդիպմանը Երևանին կխոստանան նոր ատոմակայանի կառուցման համար ԵՄ-ի և ԱՄՆ-ի կողմից տեխնոլոգիաների, սարքավորումների և ֆինանսական ռեսուրսների մատակարարում։ Բացի այդ, Փաշինյանի կառավարությունը շահագրգռված է՝ Հայաստանում էներգոկուտակիչների և մոդուլային միջուկային ռեակտորների տեղադրմամբ։ Հարկ է նշել, որ անցած տարեվերջից Հայաստանի և ԱՄՆ-ի միջև արդեն՝ միջուկային էներգետիկայի շուրջ շրջանակային համաձայնագրի՝ այսպես կոչված «Համաձայնագիր 123»-ի կնքման հարցի շուրջ խորհրդակցություններ են անցկացվում։ ԱՄՆ-ը և ԵՄ-ն նախատեսում են նաև՝ Փարիզյան համաձայնագրի դրույթների համապատասխան աջակցել Հայաստանի անցմանը «կանաչ» էներգետիկային և օգնություն ցուցաբերել վերականգնվող էներգիայի զարգացման մեջ՝ ներդրումներ կատարելով արևային և հիդրոէլեկտրակայանների շինարարության մեջ։ Այս ամենը մատնանշում է ի պատասխան Երևանի դավաճանությանը՝ Ռուսաստանի կողմից էներգետիկ շրջափակմանը նախապատրաստվող Հայաստանին աջակցության ծրագրի իրականացմանը։
Երևանին եվրոպական աջակցության առանցքային տարրերից մեկը կլինի հայկական «Խաղաղության խաչմերուկ» նախաձեռնության ընդգրկումը՝ գլոբալ մասշտաբով առևտրի և ներդրումների զարգացման և ենթակառուցվածքների ու կանաչ էներգիայի զարգացման նախագծերում ներդրումներ ենթադրող, ԵՄ-ի առևտրային քաղաքականության մի մասը հանդիսացող ԵՄ-ի «Global Gateway» ռազմավարության մեջ։ Այդ նպատակների համար սկզբնական փուլում ԵՄ-ն պատրաստ է միանվագ հատկացնել 20 մլն եվրո։ Հատկանշական է, որ ԱՄՆ-ը և ԵՄ-ն պարտավորվում են աջակցել Հայաստանի միացմանը տարածաշրջանային տնտեսական և ենթակառուցվածքային նախաձեռնություններին, ինչպիսիք են Էլեկտրոհաղորդումների սևծովյան ստորջրյա գծի և սևծովյան լայնաշերտ ցանցի նախագծերը: Բացի այդ, ԵՄ-ն և Հայաստանը մտադիր են կարճագույն ժամկետում երկխոսություն սկսել վիզային ռեժիմի ազատականացման և բանակցություններ սկսել «Կրկնակի հարկման համաձայնագրի» շուրջ։
Բրյուսելի հանդիպման նշանային ձեռքբերումը կդառնա՝ ԱՄՆ-ի և Եվրամիության կողմից լրացուցիչ ֆինանսական ռեսուրսների հատկացումը Հայաստանին բյուջետային աջակցություն տրամադրելու համար, որպեսզի Երևանը կարողանա հաղթահարել տնտեսական և սոցիալական հետևանքները՝ Ռուսաստանի կողմից սահմանափակող միջոցառումների դեպքում: Մասնավորապես, արևմտյան գործընկերները մտադիր են Հայաստանի համար ապահովել առաջնային ապրանքների և ծառայությունների, ինչպես նաև ռազմավարական սպառողական ապրանքների անխոչընդոտ հասանելիություն, բացի այդ, աջակցել ցածր իրացելիության և բարձր գնաճի ռիսկերը մեղմելու ուղղությամբ Հայաստանի կառավարության ջանքերին: Հայաստանի ֆինանսական կայունությունը բարելավելու նպատակով նախատեսվում է քննարկել Երևանի արտաքին պարտքի շտապ դուրսգրման, կամ դրա վերակառուցման տարբերակները։ Իրացման ավանդական շուկաներում ֆորսմաժորային հանգամանքների ծագման դեպքում ԵՄ-ն նախատեսում է դիտարկել հայկական գյուղմթերքների քվոտաների վերաբերյալ դրույթները՝ Ուկրաինայի անալոգիայով: Դրա հետ մեկտեղ, ԱՄՆ-ը ու ԵՄ-ն պատրաստ են Հայաստանին օգնել ստեղծել վառելիքի ռազմավարական պաշարներ՝ ճգնաժամային իրավիճակների դեպքում էներգիայի մատակարարումն ապահովելու համար։ Հայկական էլեկտրացանցերի արդիականացման և էներգախնայող տեխնոլոգիաների կիրառման միջոցով նախատեսվում է ստեղծել էներգաարդյունավետության ծրագրի իրականացման համար աջակցության հատուկ հիմնադրամ։ Բացի այդ, ակնկալվում է պայմանավորվածություն ձեռք բերել՝ Հայաստանին էներգառեսուրսների մատակարարումների դիվերսիֆիկացման և Ռուսաստանից կախվածությունը նվազեցնելու հարցում օգնություն տրամադրելու վերաբերյալ։ Այսպիսով կգործարկվի Հայաստանը Արևմուտքի պարենավորման վրա տեղափոխելու ծրագիրը՝ նմանակերպ նրան, ինչ իրականացվեց Վրաստանում «Վարդերի հեղափոխությունից» հետո։
Սակայն, ամենամեծ հետաքրքրություն է առաջացնում ԱՄՆ-ի և ԵՄ-ի կողմից Հայաստանին ռազմական համագործակցության և ռազմական աջակցության ցուցաբերման ծրագրերը, ներառյալ առաջադեմ ռազմական տեխնոլոգիաների և սպառազինության համակարգերի փոխանցումը, հայ զինվորականների համար ուսումնական ծրագրերի քանակի ավելացումը և համատեղ զորավարժությունները։ Մասնավորապես, Հայաստանի ռազմական կարիքներն ապահովելու համար ԵՄ-ն պարտավորվում է օգտագործել Խաղաղության եվրոպական հիմնադրամի (European Peace Facility) մեխանիզմը, որը ներկա պահին հանդիսանում է առանցքային գործիք՝ Ռուսաստանի հետ պատերազմում Ուկրաինային ռազմական աջակցության ֆինանսավորման համար։
Հանդիպման արդյունքում կհամաձայնեցվի՝ ամերիկյան Արտաքին ռազմական ֆինանսավորման ծրագրի շրջանակներում հայկական բանակին առաջադեմ ռազմական տեխնիկա և տեխնոլոգիաներ տրամադրելու ծրագիրը։ Սկզբնական փուլում ԱՄՆ-ը նախատեսում է Հայաստանին մատակարարել ժամանակակից հակադրոնային և ՀՕՊ համակարգեր։ Իսկ ԱՄՆ-ի Միջազգային ռազմական կրթություն և նախապատրաստման ծրագրի միջոցով ծրագրվելու են ամերիկյան ռազմաուսումնական հաստատություններում հայ զինվորականների վերապատրաստման և որակավորման բարձրացման ուղղությամբ միջոցառումներ։ Ամերիկացիները խոստանում են օգնել նաեւ հայկական բանակի սերժանտական կազմի մասնագիտական պատրաստության ոլորտում։ Բացի այդ, ակնկալվում է հայ-ամերիկյան համատեղ զորավարժությունների քանակի ավելացում, ԱՄՆ-ի զինված ուժերի հետ հայկական զորամասերի մարտունակության և փոխգործունակության մակարդակի բարձրացման նպատակով։ Հետագայում ԱՄՆ-ը կվարժի նաև Հայաստանի հատուկ նշանակության ուժերին, մասնավորապես՝ Հայաստանի ազգային անվտանգության ծառայության հատուկ ստորաբաժանումը, որը իբր ստեղծված է երկրի տարածքով անցնող միջազգային հաղորդակցությունների պաշտպանությունը կազմակերպելու նպատակով։ Հայաստանի հատուկ ծառայության և արևմտյան գործընկերների միջև սերտ համագործակցություն հաստատելու ծրագրերը երևում են նաև Frontex-ի (ԵՄ-ի Եվրոպական սահմանային և առափնյա պահպանության գործակալություն) և Հայաստանի ազգային անվտանգության ծառայության մաս կազմող հայ սահմանապահների միջև ծրագրված երկխոսությունից: Դրա հետ մեկտեղ ակնկալվում է Բրյուսելի և Երևանի համատեղ ջանքերի համախմբում, Հայաստանում ԵՄ-ի առաքելության երկարաժամկետ գործունեությունը և հնարավորությունների ընդլայնումն ապահովելու նպատակով։
Հարկ է նշել, որ գագաթնաժողովի արդյունքներով կողմերը կսկսեն աշխատել՝ ԱՄՆ-Հայաստան երկկողմ հարաբերությունների մակարդակը մինչև ռազմավարական գործընկերության հասցնելու ուղղությամբ, ինչպես նաև կարագացնեն ԵՄ-Հայաստան համագործակցության նոր ընդլայնված ծրագրի ընդունումը։ Այս ուղղությամբ Բրյուսելը և Երևանը պլանավորում են սկսել կանոնավոր խորհրդակցություններ անվտանգության և պաշտպանության հարցերով:
Ֆրանսիական հետախուզությանը մոտ կանգնած «Intelligence Online» մեդիա ռեսուրսի տեղեկությունների համաձայն՝ Պենտագոնը արդեն սկսել է մասնավոր ռազմական ընկերությունների միջոցով Երևանին ռազմական օգնություն տրամադրելու ծրագրեր իրականացնել։ Մասնավորապես, ինչպես հաստատում է պարբերականը, ԱՄՆ-ի պաշտպանության նախարարության ենթակապալառու Վիրջինիայից «Culmen International Group» ընկերությունն արդեն աշխատում է՝ Հայաստանի ռազմական ենթակառուցվածքը ՆԱՏՕ-ի չափանիշներին համապատասխանեցնելու ուղղությամբ։ Այս ընկերությունը Հայաստանի Պնախարարությանը խորհրդատվություն է տրամադրում ռազմավարական պլանավորման և ապահովման, զենքի գնման, լոգիստիկ մատակարարման շղթաների ստեղծման հարցերում։ Ընկերության առջև դրված է խնդիր՝ ապահովել հայկական բանակի անցումը «խորհրդային մոդելից» «արևմտյան չափանիշներին»։ Առկա է Ուկրաինայում Արևմուտքի կողմից մարմնավորած սցենարի կրկնությունը, որտեղ ուկրաինական բանակի վարժեցման համար ի սկզբանե տեղափոխվել էին Պենտագոնի հետ կապված Ռազմականացված մասնավոր ընկերություններ։
Այսպիսով տեղի է ունենում Հայաստանի «ուկրաինացում»-ը՝ վտանգավոր խաղ, որը կարող է հանգեցնել տարածաշրջանում հաշվեկշռի խախտմանը, միանշանակ կառաջացնի կոշտ արձագանք Մոսկվայի և Թեհրանի, ինչպես նաև Բաքվի և Անկարայի կողմից, որոնք ուշադիր հետևում են տեղի ունեցողին , եւ կհանգեցնի Հարավային Կովկասում նոր բաժանարար գծերի ստեղծմանը:
Caliber.Az
Դիտումներ: 1335
1
|
Ղարաբաղն առանց խաղաղապահների Նոր գլուխ Ադրբեջանի և Ռուսաստանի հարաբերությունների պատմության մեջ
15 Մայիսի 2024 - 18:1171 Դիտումներ
|
2
|
Փարիզը ընտրում է երկու չարիքներիքներից մեկը Սրբազանը Սեժուրնեի ճաշակով չէ
14 Մայիսի 2024 - 12:2354 Դիտումներ
|
3
|
«Սահմանապահների դուրսբերումը չի փոխում Հայաստանում ՌԴ-ի ներկայության բնույթը» Փորձագիտական կարծիքներ՝ Caliber.Az-կայքում
14 Մայիսի 2024 - 14:5444 Դիտումներ
|
4
|
Ֆրանսիան պետք է հրաժարվի տարածաշրջանում ապակայունացնող գործողություններից Յաշար Ալիևի նամակը ՄԱԿ-ի գլխավոր քարտուղարին
15 Մայիսի 2024 - 15:3542 Դիտումներ
|
5
|
Խաղաղապահները հեռանում են, վստահությունը մնում է Ադրբեջանը շարունակում է ամրապնդել իր ինքնիշխանությունը
16 Մայիսի 2024 - 14:2542 Դիտումներ
|
Պետական վիճակագրական կոմիտե. Ղարաբաղում և Արևելյան Զանգեզուրում ներդրումները հասել են 1,2 միլիարդ մանաթի
17 Մայիսի 2024 - 16:01
«Ֆրանսիական կողմը պետք է ներողություն խնդրի»
Հաջիզադեն մեկնաբանում է Դարմանենին17 Մայիսի 2024 - 15:55
Ալիևն ու Լուկաշենկոն այցելել են Շուշա
17 Մայիսի 2024 - 15:23
Ալիևն ու Լուկաշենկոն ծանոթացել են Ֆիզուլիի գլխավոր հատակագծին
17 Մայիսի 2024 - 14:09
Լուկաշենկոն ժամանել է Ֆիզուլի
17 Մայիսի 2024 - 13:23
Որոշվել է նոր վայր. Ադրբեջանի ԱԳՆ-ն՝ Թեհրանում դեսպանատան գործունեության վերսկսման մասին
17 Մայիսի 2024 - 13:09
Փոխվարչապետ. Ալբանիան դեսպանատուն կբացի Ադրբեջանում
17 Մայիսի 2024 - 12:25
ՀՀ-ն չի խնդրել, որ ռուս սահմանապահները մնան Թուրքիայի և Իրանի սահմանին․ Գրիգորյան
17 Մայիսի 2024 - 11:54
Կոբախիձեն իր աջակցությունն է հայտնել Հայաստանի և Ադրբեջանի միջև սահմանազատման գործընթացին
17 Մայիսի 2024 - 11:14
ԱՄՆ պետքարտուղարի տեղակալ. Ադրբեջանի նախագահի օգնականի հետ քննարկվել է COP29-ը
17 Մայիսի 2024 - 10:50
Էրդողանը՝ Ադրբեջանի և Հայաստանի միջև խաղաղության համաձայնագրի մասին
17 Մայիսի 2024 - 10:27
Լուկաշենկո. Բելառուսի և Ադրբեջանի եղբայրական ժողովուրդների միջև խոր հարգանք կա
17 Մայիսի 2024 - 10:05
Բացառությամբ Հարավային Կովկասի հակամարտության, աշխարհում առկա հակամարտությունները չեն լուծվում. Ալիև
17 Մայիսի 2024 - 09:58
Հիքմեթ Հաջիևը մի շարք կարևոր հանդիպումներ է անցկացրել ԱՄՆ-ում
ԼՈՒՍԱՆԿԱՐ17 Մայիսի 2024 - 09:53
Մենք պատրաստ ենք ազատագրված տարածքներում գյուղատնտեսական ավան կառուցել. Բելառուսի նախագահ
17 Մայիսի 2024 - 09:45
Ալեքսանդր Լուկաշենկո. Կովկասում՝ ի դեմս Ադրբեջանի, շատ հզոր առաջնորդ է ի հայտ եկել
17 Մայիսի 2024 - 09:32
Ադրբեջանի նախագահ. Բելառուսը քաղաքաշինության շատ լավ փորձ ունի
17 Մայիսի 2024 - 09:21
Բելառուսական ընկերություններին հրավիրում ենք մասնակցելու ազատագրված տարածքների վերականգնմանը. Իլհամ Ալիև
17 Մայիսի 2024 - 09:12
Ճանապարհներ դեպի ապագա. Աղդամի վերածնունդը գործողության մեջ
ՏԵՍԱՆՅՈՒԹ16 Մայիսի 2024 - 18:43
ՄԱԿ-ը՝ COP29-ի կարևորության մասին
16 Մայիսի 2024 - 18:42
Ալիև. Մենք կարևորում ենք Ադրբեջանի և Բելառուսի կրեատիվ գործընկերությունը
16 Մայիսի 2024 - 18:12
Ադրբեջանը կես միլիարդ դոլարի ավտոմեքենաներ է ներմուծել
16 Մայիսի 2024 - 17:53
Բաքուն և Մինսկը դարձել են քույր քաղաքներ
Փաստաթղթեր են ստորագրվել16 Մայիսի 2024 - 17:25
ԿԽՄԿ-ի աշխատակիցներն այցելել են Բաքվի բանտում գտնվող ղարաբաղցի անջատողականներին
16 Մայիսի 2024 - 16:41
Ադրբեջանցի հրետանավորները կատարելագործում են կրակելու հմտությունները
ՏԵՍԱՆՅՈՒԹ16 Մայիսի 2024 - 16:19
Մեծ վերադարձ. ազդարարվել է Գուբադլիի շրջանի երկու գյուղերում առաջին վերաբնակեցումը
16 Մայիսի 2024 - 16:15
Հայաստանի ոստիկանությունը՝ ռևանշիստներին. «Հանգստացրե՛ք ձեր ժողովրդին»
Ձերբակալությունները շարունակվում են16 Մայիսի 2024 - 15:50
Ադրբեջանի ԱԳՆ. Նախարար Դարմանենը պետք է հիշի Ֆրանսիայի հանցագործությունները
16 Մայիսի 2024 - 15:47
ՄԱԿ-ը լիովին հանձնառու է աջակցել COP29-ի նախագահությանը
16 Մայիսի 2024 - 15:30
Փաշինյան. Ադրբեջանի հետ սահմանազատման վերաբերյալ հանդիպման արդյունքները մեծ հաջողություն է
16 Մայիսի 2024 - 14:54
Խաղաղապահները հեռանում են, վստահությունը մնում է
Ադրբեջանը շարունակում է ամրապնդել իր ինքնիշխանությունը16 Մայիսի 2024 - 14:25
ԱԴԱ-ի պրոռեկտոր. Ջրի խնդիրը հանդիսանում է Ադրբեջանում ամենակարևոր հարցերից մեկը
16 Մայիսի 2024 - 13:33
Դատարանը կքննի՝ անջատողական Վարդանյանի կալանքը երկարացնելու մասին ՊԱԾ-ի դիմումը
16 Մայիսի 2024 - 12:50
Մեկնարկել է Իլհամ Ալիևի և Ալեքսանդր Լուկաշենկոյի դեմ առ դեմ հանդիպումը
16 Մայիսի 2024 - 12:24
Տեղի է ունեցել Բելառուսի նախագահ Ալեքսանդր Լուկաշենկոյի դիմավորման պաշտոնական արարողությունը
16 Մայիսի 2024 - 12:15
Մեկնարկել է Միլլի Մեջլիսի նախագահի այցը Շվեյցարիա
16 Մայիսի 2024 - 11:46
Հայաստանում հստակեցրել են Ադրբեջանի հետ սահմանի սահմանազատման մի շարք խնդիրներ
16 Մայիսի 2024 - 11:34
Ադրբեջանը Պորտուգալիայում մասնակցում է Գլոբալ երկխոսության ֆորումին
16 Մայիսի 2024 - 11:05
ՀԱԵ-ն և ահաբեկչությունը
Ավանդույթներ, որոնց հետևում է Բագրատ Գալստանյանը16 Մայիսի 2024 - 11:02
Միխալկո. ԵՄ-ն աջակցում է Բաքվի և Երևանի միջև հարաբերությունների կարգավորման առաջընթացին
16 Մայիսի 2024 - 10:46