Հայերին, ստացվում է, որ կարելի՞ է Սպասում ենք Ամերիկայի և Եվրոպայի արձագանքին

Էթնիկ ադրբեջանցի, Վրաստանի քաղաքացի Սամիրա Բայրամովան, ով դեռ մայիսին ուրախացել էր, որ Վրաստանի և Հայաստանի քաղաքացիները կկարողանան միմյանց մոտ մեկնել հասարակ նույնականացման քարտերով, այսինքն՝ առանց միջազգային անձնագրերի, բախվել է այն փաստի հետ, որ Վարշավա-Թբիլիսի չվերթի Երևանում վթարային վայրէջքի ժամանակ նրան դուրս չեն թողել ինքնաթիռից։ Պարզապես այն պատճառով, որ նա ադրբեջանցի է։ Վթարային վայրէջքի պատճառ է եղել եղանակային վատ պայմանները, բայց այս ամենը լիրիկա, մանրամասնություններ են։ Նրան այդպես ուղիղ էլ ասել են. «Խնդիրը ձեր էթնիկ ծագման մեջ է»։
 
Սկզբունքորեն, այս իրավիճակում ոչ մի արտառոց, իսկ առավել եւս անհասկանալի բան չէր լինի, եթե խոսք գնար Ադրբեջանի քաղաքացու մասին։ Մեր երկրները իրավաբանորեն գտնվում են պատերազմի վիճակում (խաղաղ պայմանագրի բացակայության պատճառով), Ադրբեջանի և Հայաստանի միջև այդ նույն պատճառով դիվանագիտական հարաբերություններ չկան, այնպես որ՝ երկու կողմերն էլ մտավախություն ունեն և ձեռնարկում են համապատասխան նախազգուշական միջոցներ։ Համենայն դեպս, գիտեք: Բայց այստեղ, հիշեցնեմ, խոսքը Վրաստանի քաղաքացու մասին է։
 
Բայց, ինչպես ասում են, կան մանրամասներ, և «սա ուրիշ է»։ Երբ Ադրբեջանում նման բան է տեղի ունենում, դե, եթե էթնիկ հային, մեկ այլ պետության քաղաքացուն թույլ չեն տալիս մտնել Ադրբեջանի տարածք՝ միջազգային իրավապաշտպան կազմակերպությունները սկսում են սեղմել ձեռքերը և հայտարարել «պետության կողմից մանկապարտեզից ներարկված անհանդուրժողականության և հայատյացության մթնոլորտի», «ջարդային տրամադրությունների» մասին, «հայերի դեմ անընդհատ բացասական մեդիա դիսկուրսի մասին, որը նպաստում է՝ հայկական ծագումով մարդկանց նկատմամբ բացասական կարծիքի մթնոլորտի ձևավորմանը» (մեջբերում, եթե չեմ սխալվում, չափազանց զվարճալի կազմակերպության՝ Ռասիզմի և անհանդուրժողականության դեմ եվրոպական հանձնաժողովի 2011թ. զեկույցից): Ուղղակի ուղեցույց «բու և գլոբուս» գործողությունն իրականացնելու համար՝ ընդ որում նկարներով։ Մի խոսքով, բարե-հիմարություն  բարե-հիմարության վրա, բայց մեխանիզմը որոշ չափով հասկանալի է. հիստերիկ իսլամաֆոբիայով համեմված բարե-հիմարությունը միշտ լավ է ազդում եվրոպացի, այո և ոչ միայն բնիկ մարդու վրա։ Կարևոր է, որպեսզի գործի։
 
Երբ բառացիորեն օրերս Թավրիզի (Իրան) մի բնակիչ, ով եկել էր Հայաստան աշխատելու, բազմիցս և առանց որևէ պատճառաբանության հայերի կողմից ծեծի էր ենթարկվել միայն այն պատճառով, որ նա ադրբեջանցի է՝ «սա ուրիշ է», և միջազգային հանրությունը լռում է։ Երբ 2024 թվականի հուլիսի 11-ին Մեղրիի (Հայաստան) սահմանային անցակետի մոտ գտնվող ավտոկայանատեղիում ծեծի են ենթարկել  բեռնատարի վարորդ՝ իրանցի ադրբեջանցուն, սա, ըստ երևույթին, «նույնպես ուրիշ է» և միջազգային հեղինակավոր կազմակերպությունների կարծիքով, նույնպես ոչ մի կապ չունի անհանդուրժողականության, ադրբեջանաֆոբիայի, իսլամաֆոբիայի մթնոլորտի և մարդու իրավունքների հետ։ Երբ ազգությամբ ադրբեջանցի և Վրաստանի քաղաքացի Սամիրա Բայրամովան մերժվել է՝ ինքնաթիռից իջնելու հնարավորության մեջ իր էթնիկ ծագման պատճառով, դե, ահա այստեղ ես առայժմ ձեռնպահ կմնամ եզրակացություններ անելուց, քանի որ Սամիրա Բայրամովան՝ բավականին հայտնի անձնավորություն է, և ես նույնիսկ կասեյ «որոշ շրջանակների հետ կապերով»: Սամիրան՝ վրացի ընդդիմադիր և իրավապաշտպան է (օրինակ՝ նա Վրաստանում եղել է «Տուն դեպի Եվրոպա» տեղեկատվական արշավի ակտիվ մասնակից), մի խոսքով այստեղ, իհարկե, որոշակի ռեզոնանս հնարավոր է,  և հետևաբար, եկեք պարզապես հետևենք գործընթացին։ Կասեմ ավելին, Սամիրա խանումի հետ կապված իրավիճակում շատ բան կախված է նրանից, թե անձամբ ինքը որքանով հետևողական կլինի իր իրավունքների պաշտպանության հարցում, իսկ եթե ավելի լայն նայել՝ ապա ադրբեջանաֆոբիայի դեմ պայքարում։ Եվս մեկ անգամ. եկեք սպասենք, թե ինչ կասի վաճառակ դասը, այսինքն՝ նկատի ունեմ միջազգային կազմակերպությունները, թեև ես անձամբ այդ հաշվով ոչ մի պատրանքներ չունեմ, գրեթե ամեն դեպքում նրանց համակրանքը Հայաստանի կողմն է, և դրա պատճառը միայն մեկն է. կրոնական համերաշխությունը։
 
Իսկ հիմա՝ մի քանի լավ, իսկ ավելի ստույգ՝ զվարճալի նորություններ։ COP29-ի արդյունքները խիստ վրդովեցրել են հենց անձամբ՝ Տիգրան Աբրահամյանին, եթե որևէ մեկը չգիտի, ապա նա ինքը Հայաստանի մի ամբողջ խորհրդարանի մի ամբողջ «Պատիվ ունեմ» խմբակցության մի ամբողջ քարտուղար է։ Հնչու՜մ է։ Այսպես, պարոն Տիգրանը դժգոհում է, որ «Ադրբեջանը միջազգային լայն լսարանը օգտագործել է Հայաստանի դեմ քարոզչությունը ուժեղացնելու, Հայաստանի դեմ նոր պահանջներ առաջադրելու և նրան ագրեսոր անվանելու համար»։ Դե, ինչ վերաբերում է ագրեսորին «պիտակավորելուն», ապա դա նույնիսկ ծիծաղելի չէ, ոչ ոք ոչինչ չի պիտակավորել, այն ավարտվել է 2023 թվականի սեպտեմբերի 19-ին, իսկ ագրեսորի պիտակը Հայաստանի վրա կախված է իր անկախությունից ի վեր։ Ինչ վերաբերում է «Հայաստանի դեմ պահանջներին», ապա դա, նախ նոր բան չէ, երկրորդը՝ ոչ թե պահանջներ, այլ առաջարկներ են։ Համաձայն չեք առաջարկների հետ՝ նստում եք աշխարհաքաղաքական փակուղում և այնուհետև էլ, միջազգային բոլոր ենթակառուցվածքային նախագծերը՝ Հայաստանի կողքով, ինչը մեզ, սկզբունքորեն ձեռնտու է։ Իսկ «քարոզչությունը», դե, եթե մաքուր ճշմարտությունն անվանում եք քարոզչություն, ապա մենք պատրաստվում ենք հետագայում ևս շարունակել նույն ոգով։
 
Գնալով էլ ավելի: «Այդ նույն COP29-ի ժամանակ Ադրբեջանը Հայաստանի դեմ նոր հայց է ներկայացրել Հաագայի միջազգային դատարան, իսկ գերիների թեման  մնաց չլուծված։ Ադրբեջանին գովաբանող եվրոպացի պաշտոնյաները, առհասարակ մոռացել են Բաքվի բանտերում գտնվող հայ գերիների մասին»,- շարունակել է դժգոհել Աբրահամյանը։
 
Այո, ճիշտ այդպես է, էլեկտրաէներգիայի ապօրինի օգտագործման համար ստիպված կլինեք վճարել, որովհետև Ադրբեջանը բարեգործական կազմակերպություն չէ, որը կոչված է հոգ տանել այն մասին, որպեսզի Հայաստանում լույս ու ջերմություն լինի։ Ասեմ ավելին, Ադրբեջանը չի էլ պատրաստվում դառնալ բարեգործական կազմակերպություն, այնպես որ թող ձեզ ջերմացնի միտքն այն մասին, որ «Արևմուտքը ձեզ կօգնի»։ Իսկ ինչ վերաբերում է եվրոպացի պաշտոնյաներին, ովքեր «մոռացել են Բաքվի բանտերում հայ գերիների մասին», ապա սա պարզ և տրամաբանական բացատրություն ունի. «ռազմագերիի» և «հանցագործի» միջև շատ մեծ իրավական տարբերություն կա։ Եվ այդ տարբերությունն ակնհայտորեն բակո, ռուբենների և այլ արայիկների մասին չէ։