Ադրբեջանը և վերականգնված ինքնիշխանության ուժը Թեյմուր Աթաևի մտորումները

2024 թվականի սեպտեմբերի 19-ին համաժողովրդական սեփականություն դարձավ Ադրբեջանի նախագահ Իլհամ Ալիևի՝ սեպտեմբերի 20-ը Երկրի պետական ինքնիշխանության օր հայտարարելու մասին հրամանագիրը: Եվ ահա այսօր՝ սեպտեմբերի 19-ի փառահեղ ամսաթվից հետո, երբ իրականացվեց հակաահաբեկչական գործողություն և վերականգնվեց ինքնիշխանությունը մեր երկրի ամբողջ տարածքում, մենք ուրախանում ենք այսօրվա օրով:
 
Պատահական չէ, որ 2025 թվականը Ադրբեջանում «Սահմանադրության և ինքնիշխանության տարի» հայտարարելու իր հրամանագրում պետության ղեկավարը՝  մեր տարածքային ամբողջականության և ինքնիշխանության լիակատար վերականգնումը արձանագրեց որպես երկրի Սահմանադրության հռչակված նպատակներից մեկը: Իսկ 2024 թվականի սեպտեմբերի 20-ին, ելույթ ունենալով վերակառուցումից հետո Ղարաբաղի համալսարանի բացման արարողությանը՝ երկրի նախագահը, նշելով, որ «մենք միասին նշում ենք այս օրը Խանքենդիում», վստահություն է հայտնել, թե այսուհետև որքան լայնորեն այն կնշվի Ադրբեջանում:
 
Ինչպես էինք մենք բոլորս ավելի քան 30 տարի սպասում հենց այս ասպեկտներին՝ լիակատար տարածքային ամբողջականությանը ու ինքնիշխանությանը։ Այո՛, Ադրբեջանը վստահորեն առաջ էր շարժվում՝ շնորհիվ Համազգային առաջնորդ Հեյդար Ալիևի կողմից դրված հիմքի։ Այո՛, Ադրբեջանը զարգանում էր՝ նվաճելով նորանոր աշխարհաքաղաքական բարձունքներ։ Բայց, եկեք համաձայնվենք, մենք ոչ մի կերպ չէինք կարողանում ամբողջ կրծքով շունչ քաշել։ Սակայն դրանով հանդերձ հույս ունեինք, հավատում էինք և  համատեղ ջանքերով մոտեցրինք այն օրը, երբ Լույսը կկլանի խավարը։ Մեկընդմիշտ։ Որի ուղղությամբ առաջին քայլը արվեց 2020 թվականին, իսկ երկրորդը՝ 2023 թվականին։ Երբ քաջարի ադրբեջանական բանակը խիզախորեն ջախջախեց և օկուպանտների կողմից ներկայացվող տարբեր բնույթի «անանցանելի» գծերն ու ամրությունները։ Ջախջախեց կայծակնային արագությամբ։ Իր անունը գրելով համաշխարհային ռազմական արվեստի պատմության մեջ։
 
Այո՛, հանուն հայրենիքի այս ճանապարհին զոհվեցին մեր անզիջում բանակի զինվորներն ու սպաները։ Allah bütün şəhidlərimizə rəhmət eləsin!։ Բայց, ինչպես բազմիցս ընդգծել է նախագահ Իլհամ Ալիևը, նրանց արյունը անվրեժ  չմնաց։ Եվ այսօր մեր զինծառայողները աչքի լույսի պես են պահպանում  երկրի սահմանները։
 
Ինքնիշխանություն... Որքան լայն հասկացություն է, որը թույլ է տալիս քեզ իսկապես անկախ զգալ, կառուցել ՝սերնդեսերունդ փոխանցվող ազգային և հոգևոր արժեքների վրա հիմնված հասարակություն։ Երբ երկրի ցանկացած վայրում զգում ես ժողովրդի հարուստ արմատները, լսում ես ժողովրդական երաժշտության կախարդական հնչյունները և արտասանում ես մանկուց քեզ մեջ ներծծված ստեղծագործությունների բանաստեղծական տողերը։ Ինչը դառնում է քո եզակի ԴՆԹ-ն, որը փոխանցվում է սերնդեսերունդ։
 
Բայց հենց իրադարձությունների նման զարգացմանն էին դեմ մեր երկրի թշնամիները։ Քանի՞ խոչընդոտ նետեցին նրանք մեր ճանապարհին։ Որքան չարիք  գործեցին, ագրեսորին իրենց հովանավորությամբ որքան վնաս հասցրին երկրին։ Ոչ հազվադեպ բացահայտ և սադրիչ հովանավորությամբ, ադրբեջանական ժողովուրդի համար՝ առանց տարածքային ամբողջականությանն և լիակատար ինքնիշխանությանը ստատուս քվոն ընդունելու անհրաժեշտության պնդումով։
 
Եվ որքան սխալ հաշվարկեցին նրանք՝ այնպես էլ  չհասկանալով իրենց պարտության պատճառը։ Չի բացառվում, որ նրանք պարզապես չէին հավատում ադրբեջանական ժողովրդի բոլոր ներկայացուցիչների ներքին ուժին՝ անկախ նրանց ազգային կամ կրոնական պատկանելությունից։ Որի հետ ներդաշնակ նրանք չէին կարող հավատալ ժողովրդի և կառավարության միասնության փաստին։ Եվ դրանով հանդերձ մոռացան, թե որքան հերոսական է մեր ժողովրդի ոգին։ Ինչը և թույլ տվել ջախջախել թշնամուն մարտադաշտում՝ առանց խախտելու պատերազմի որևէ գրված կամ չգրված կանոններ։
 
Մենք հաճախ ենք լսում, որ Ադրբեջանի բախտը բերել է իր աշխարհագրական դիրքով և բնական հարստությունների առկայությամբ։ Ո՞վ կկասկածի, որ մեր երկրի լայնությունները՝ նշանակալի են, իսկ «սև-կապույտ ոսկին» ստեղծում է մեր ընդերքի հրաշալի բույրը։ Բայց եկեք անկեղծ լինենք, մի՞թե քիչ օրինակներ կան, երբ պետությունները, որոնք օժտված են եզակի աշխարհագրական դիրքով և շատ ավելի հարուստ են բնական պաշարներով, քան Ադրբեջանը, այո և բացի այդ էլ ունենալով հինալի ժողովրդագրական ցուցանիշներ՝ հայտնվել են պարտվողների շարքում: Նշանակում է, գործը հեռու ոչ միայն այս բոլոր և նմանատիպ պայմանների առկայությունը  մեջ է:
 
Ոգի… Հոգի… Սիրտ… Արմատներ… Գեներ… Հավատ… Հայրենասիրություն… Ահա թե ինչն է մղում հաղթողներին։ Երբ ժողովուրդը հենվում է ոչ թե արտաքին աջակցության, այլ բացառապես միայն իր հարուստ ներաշխարհի հսկայական ներուժի վրա։ Երբ քո մեջ ապրում է տարածքային ամբողջականությունն ու ինքնիշխանությունը վերականգնելու ցանկությունը։ Եվ այստեղ պետք չեն ավելորդ խոսքեր, ժեստեր կամ պաթոս։ Որովհետև դու ցանկանում ես վերականգնել քո մարմինը, որը երազում է գործել ազատ, բաց կրծքով։
 
Հասանելի՞ է։ Այո։ Եվ Ադրբեջանի ժողովուրդը դրա օրինակն է։ Չկոտրվեց։ Դիմացավ։ Եվ համախմբվեց մեկ շարքում։ Երիտասարդներ և ծերեր։ Տղամարդիկ և կանայք։ Տղաներ և աղջիկներ։ Եվ ահա արդյունքը. մարմինը երիտասարդացել է։ Ծաղկել է։ Փայլում է պայծառ և, միևնույն ժամանակ, վառ գույներով։ Մարմինը երգում է։ Որովհետև այն՝ հաղթանակած ժողովրդի մարմին է։ Մեկի, որը հասել է իր երազանքներին միայն արդար միջոցներով։ Ապացուցելով, որ պատմական արդարությանը կարող է իրականություն դառնալ միջազգային իրավունքի բոլոր նորմերի և սկզբունքների պահպանման վրա։ Եվ ոչ որևէ մեկի հաշվին։
 
Եվ դրա համար էլ սեպտեմբերի 20-ը՝ նշանակալի օր է ոչ միայն ադրբեջանական ժողովրդի համար։ Այլ նաև նրանց համար, ովքեր ուզում են ազատվել նեոգաղութատիրության կամ պետության և նրա ժողովրդի նկատմամբ այլ անարդարությունների շղթաներից: Ադրբեջանը օգնության ձեռք է մեկնում բոլոր ցանկացողներին: Ինչը արդեն իրենց վրա զգացել են, օրինակ, փոքր կղզի-պետությունները։
 
Անկախություն... Ինքնիշխանություն... Մեր այսօրվա իրականությունն է: Դա՝ հանդարտություն է: Կայունություն: Եվ վստահություն վաղվա օրվա մեջ: Երբ հատուկ գույներով է դրսևորվում ժողովրդի ստեղծագործական ներուժը: Ժողովուրդ, որը ստեղծում է: Կառուցում: Եվ, ամենակարևորը, առաջ է շարժվում: Անկախ ցանկացած խոչընդոտից: Դրանով հանդերձ ուրախությամբ օգնելով ուրիշներին:
 
Այս ճանապարհից Ադրբեջանը երբեք չի շեղվի: