Հայկական սադրանքները առողջ բանականության դեմ Տեղեկատվական քաոս և երեսապաշտություն

Հիմարությունը՝ Աստծո պարգև է, բայց չարժե այն չարաշահել։ Դժբախտաբար, Օտտո ֆոն Բիսմարկի այս հայտնի ասացվածքը այդպես էլ չդարձավ, այո և հազիվ թե երբևէ դառնա նշաձող հայկական մեդիա կառույցների համար, հատկապես, երբ նրանք լուսաբանում են Ադրբեջանին վերաբերող որևէ բան։ Նրանց մոտ ամեն ինչ ճիշտ հակառակն է. այստեղ հիմարության չարաշահումը դարձել է նրանց «առևտրական ապրանքանիշ»։ Իսկ «Բաղրամյան 26» Տելեգրամ ալիքը գլխավորում է հայկական տեղեկատվական աղբանոցների այդ շարասյունը՝ հպարտությամբ կրելով այն դրոշը, որը մեծ գերմանացին հեգնանքով անվանել է Աստծո պարգև։
 
Նման բնույթի հիմարությունը բացարձակ հիմարության մակարդակի հասցնելու հերթական օրինակ է՝ իշխանամետ հայկական տելեգրամ ալիքում Ադրբեջանի նախագահի օգնական՝ Ադրբեջանի Հանրապետության նախագահի աշխատակազմի արտաքին քաղաքականության հարցերով բաժնի ղեկավար Հիքմեթ Հաջիևի «Թեհրանյան երկխոսության» ֆորումի շրջանակներում ունեցած ելույթի էության մասին բացարձակապես կեղծ հրապարակումը։ Հիշեցնենք, որ նա, մասնավորապես, հայտարարել է հետևյալը. «Տարածաշրջանում օտարերկրյա ռազմական ուժերի ներկայության կարիք այլևս չկա, քանի որ նրանք գործերին միջամտում են իրենց սեփական շահերն իրականացնելու համար»։
 
Եվ ինչպե՞ս է դրան արձագանքել «Բաղրամյան 26» Տելեգրամ ալիքը։ Բառացիորեն այսպես. «Ոչ ոքի համար գաղտնիք չէ, որ Հարավային Կովկասում միակ արտատարածաշրջանային ռազմական ուժ է հանդիսանում Ռուսաստանը, սակայն այսօր՝ մայիսի 19-ին, Հայաստանի Ազգային ժողովի խոսնակ Ալեն Սիմոնյանը ճեպազրույցի ժամանակ հայտարարել է, որ Հայաստանը ներկա ժամանակ չի քննարկում իր տարածքից ռուսական ռազմաբազայի դուրսբերման հարցը: Ստացվում է, որ հենց Ադրբեջանն է ձգտում Ռուսաստանին դուրս մղել տարածաշրջանից»:
 
Ահա այն՝ մինչև անհնարինը աղավաղված գաղափարախոսության և ողորմելի սադրանքի օրինակ։ Իրականում հրապարակումն այն մասին, որ Հայաստանը կարող է փակել 102-րդ ռուսական ռազմաբազան Ադրբեջանի հետ խաղաղ պայմանագիր կնքելուց հետո, հրապարակվել էր հայկական «Հրապարակ» թերթը, և հենց դրան է պատասխանել Ալեն Սիմոնյանը։ Ադրբեջանը այս ողջ ներհայկական բանավոր լարախաղացությանը ընդհանրապես ոչ մի ձևով չի արձագանքել։
 
Սակայն, Ադրբեջանի պետությունը միշտ դեմ է հանդես եկել հայ-ադրբեջանական պայմանական սահմանին այսպես կոչված Եվրոպական Միության «առաքելության» (EUMA) հետագա ներկայությանը։ Եվ Հիքմեթ Հաջիևը բազմիցս քննադատաբար է արտահայտվել EUMA-ի մասին։ Օրինակ՝ 2024 թվականի դեկտեմբերին նա հայտարարել է, որ հայ-ադրբեջանական պայմանական սահմանին Եվրամիության առաքելության գործունեությունը պետք է ավարտվի՝ նշելով, որ այն նախատեսված էր որպես կարճաժամկետ։
 
«Մենք անհրաժեշտություն չենք տեսնում հայ-ադրբեջանական սահմանին ԵՄ-ի որևէ առաքելություն տեղակայելու մեջ։ Այս առաքելության գործունեությունը պետք է ավարտվի։ Առաքելության տեղակայումը համաձայնեցվել էր Պրահայում՝ Ադրբեջանի նախագահ Իլհամ Ալիևի և Ֆրանսիայի նախագահ Էմանուել Մակրոնի, ինչպես նաև Շառլ Միշելի և Հայաստանի վարչապետ Նիկոլ Փաշինյանի մասնակցությամբ։ Նախատեսվել էր, որ այս առաքելությունը կլինի կարճաժամկետ։ Բայց մենք տեսնում ենք, որ այս առաքելությունը դառնում է մշտական, և դրա կազմը, ինչպես նաև մանդատի գործունեության տարածքը ընդլայնվում են։ Մենք Հայաստանի և Ադրբեջանի միջև փոխըմբռնման և խաղաղության պայմաններում իրականացվող սահմանազատման գործընթացին երրորդ կողմի մասնակցության ոչ մի անհրաժեշտություն չենք տեսնում։ Մենք Եվրամիության առաքելությունը չենք համարում տարածաշրջանում խաղաղության ամրապնդմանը նպաստող գործոն։ Սա մտահոգություն առաջացնող գործոնն է», - այն ժամանակ ասել էր Հիքմեթ Հաջիևը։
 
Ադրբեջանը նաև բացահայտ դժգոհություն է հայտնել, որ  EUMA-ի մանդատի երկարաձգումն ու ընդլայնումը տեղի է ունեցել առանց Բաքվի հետ խորհրդակցելու։ Նախագահ Իլհամ Ալիևը բազմիցս հայտարարել է, որ սա խաթարում է վստահությունը և կարող է ընկալվել որպես միջամտություն տարածաշրջանի ներքին գործերին։ Ինչպես տեսնում ենք, ճիշտ նույն դիրքորոշում է հնչեցվել Հ. Հաջիևի կողմից՝  Թեհրանում կայացած ֆորումի ժամանակ։
 
Միանգամայն ակնհայտ է, որ Ադրբեջանը հետևողականորեն առաջ է մղում Հարավային Կովկասում անվտանգության և կայունության համար տարածաշրջանային պատասխանատվության գաղափարը և հանդես է գալիս նրա օգտին, որ սահմանների կայունացման, ականազերծման, ենթակառուցվածքների վերականգնման և անվտանգության հարցերը լուծվեն բացառապես տարածաշրջանի երկրների կողմից։ Հատկապես տարածաշրջանային մոտեցումն է, այլ ոչ թե արտաքին քաղաքական հրապուրվածությունը ի վիճակի է ապահովել կայուն և հավասարակշռված խաղաղություն։ Հարավային Կովկասում EUMA-ի ներկայությանը Ադրբեջանի դեմ լինելը չի նշանակում միջազգային համագործակցությունից հրաժարվել։ Այստեղ խոսքը  ինքնիշխանության, շահերի հավասարակշռության և արդար խաղաղության գործընթացի նկատմամբ սկզբունքային մոտեցման մասին է։ Տարածաշրջանում միակողմանի և քաղաքականացված առաքելության առկայությունը, որը չի նպաստում իրական դեէսկալացիային, խաթարում է վստահությունը, խորացնում է տարաձայնությունները և վտանգի տակ է դնում ողջ խաղաղ գործընթացը։
 
Ադրբեջանն առաջարկում է տարածաշրջանային գործընկերության, ուղիղ երկխոսության և փոխադարձ հարգանքի ուղի՝ ի տարբերություն դրսից, առանց Հարավային Կովկասի աշխարհաքաղաքական ամբողջական իրողությունները հաշվառմամբ պարտադրվող մոտեցմանը։Այսպիսին է իրականությունը։
 
Դե իսկ այն, ինչ տարբեր հայկական տեղեկատվական աղբանոցներ են քարոզում, պարզապես սադրանք է, ընդ որում շատ ցածրորակ, ևս մեկ անգամ ապացուցելով, որ իրենց մտավոր և աշխարհայացքային «առաստաղը» խառնակչություն է իր նման հայկական հրատարակությունների հետ։ Եվ նրանց ճնշող մեծամասնությունը վաղուց արդեն հիմարության չարաշահումը վերածել է իրենց համար ավանդույթի։