Կայսերական հավակնությունների գինը. Ինչպես է Ռուսաստանը կորցնում իր հարևաններին Ռուդոլֆ Վալեևը՝ Caliber.Az կայքում
Իր հարևանների հետ հարաբերություններ կառուցելու մեջ Մոսկվայի աշխարհաքաղաքական սխալները գնալով ավելի են զգացվում՝ Ռուսաստանի կայսերական վարվելակերպը, որոնք, սակայն, ոչ ոք երբեք չի չեղարկել՝ վերջերս հասել են կրիտիկական կետի՝ արմատապես ճնշելով տրամաբանության և դիվանագիտության սկզբունքները։
Նմանատիպ եզրակացությունների են հանգում նաև Արևմուտքում։ ՈւԱյսպես, «Euronews» հրատարակությունը, մասնավորապես նշում է, որ Ուկրաինա ներխուժման հետևանքով առաջացած միջազգային մեկուսացման ֆոնին Կրեմլը գնալով ավելի է կենտրոնանում տոտալիտար ռեժիմների վրա, օրինակ՝ Հյուսիսային Կորեայի, մինչդեռ ավանդական գործընկերները՝ Ադրբեջանը, Կենտրոնական Ասիայի մի շարք երկրները՝ սկսում են հեռանալ Մոսկվայից։ Նման միտումը, իհարկե, ոչ մի դրական բան չի բերում Ռուսաստանի համար, այլ միայն խորացնում է նրա մեկուսացումը։
Այս առնչությամբ ի՞նչ են մտածում փորձագետները։ Ռուսաստանի արտաքին քաղաքականության ներկայիս կուրսի վերաբերյալ իր կարծիքով Caliber.Az-ի հետ է կիսվել՝ Ավստրիացի քաղաքագետ Ռուդոլֆ Վալեևը։
Միջազգային փորձագետ Ռ. Վալեևը համարում է, որ Ռուսաստանի արտաքին քաղաքականության դեֆորմացիան սկսվել է դեռևս Ուկրաինայի պատերազմից շատ առաջ։
«Ռուսաստանի պատմականորեն բնորոշ կայսերական ոգին միշտ նրան խանգարել է կառուցել հարաբերություններ հարևանների հետ, քանի որ յուրաքանչյուր երկիր նրա կողմից ընկալվում է որպես պոտենցիալ գաղութ։ Սակայն, դեռ հինգ տարի առաջ ռուսական քաղաքական գծում կար հարաբերությունների որոշակի ենթակայություն և հարևանների հետ հարաբերություններում որոշ կարմիր գծերի ըմբռնում։ Սակայն Ուկրաինայում Ռուսաստանի պատերազմը ջնջեց բոլոր դրական զարգացումները։ Գտնվելով արևմտյան պատժամիջոցների ռեժիմում՝ Ռուսաստանի արտաքին քաղաքականությունը կորցրել է իր ճկունությունն ու գրավչությունը իր մոտ և հեռավոր հարևանների համար։ Կրեմլի քարոզիչների նոր պլեադան սկսել է ներարկել այլ արժեքներ, մասնավորապես՝ այն համոզմունքը, որ միայն ուժի և կոշտ ճնշման միջոցով Ռուսաստանը կարող է որևէ հաջողության հասնել, իսկ երկխոսության փորձերը՝ դա թուլության և փափկամարմնության դրսևորում են։
Այժմ մենք ականատես ենք լինում, թե ինչպես է Մոսկվան կորցնում իր ավանդական գործընկերներին, որոնց վրա միշտ կարող էր հույս դնել։ Սա՝ Ռուսաստանի Դաշնության չափազանց ագրեսիվ և հավակնոտ քաղաքականության արդյունք է, որը երկիմաստ է և, ամենակարևորը, անհիմն է։ Այսինքն՝ իմաստն նրանում է, որ Ռուսաստանի գործընկեր երկրները, որոնք հայտնվել են Կրեմլի ճնշման տակ, ոչ միայն որոշակի անհարմարություն են զգում նման փոխազդեցությունից, նրանց մոտ սպառնալիքի զգացում է ծագում մտավախություն այն կապակցությամբ, որ Ռուսաստանը կարող է փորձել ոտնձգություն անել նրանց ինքնիշխանության նկատմամբ, և Ուկրաինայի հետ պատերազմը այս համատեքստում շատ ցայտուն օրինակ է։
Խնդիրը նրանում է, որ Կրեմլը վերջերս գործնականում չի թաքցնում հարևան երկրների նկատմամբ իր պահանջները, և նման փորձերը իրականացվում են ռուս քարոզիչների խմբավորման հարձակումների միջոցով՝ այս ամենը արդեն դարձել է մշակված պրակտիկա Ռուսաստանի լրատվական դաշտում։ Այս առումով, Աստանայի՝ Մոսկվայի հետ համագործակցությունը նեղացնելու որոշման վրա նկատելիորեն ազդել է հակաղազախական արշավը, որը մի քանի տարի շարունակ իրականացվում է ռուս պոպուլիստների կողմից՝ ղազախ ժողովրդի նկատմամբ ատելություն սերմանելու և երկրի տարածքային ամբողջականությունը ժխտելու նպատակով։ Հիմա Ռուսաստանի Դաշնությունում նոր միտում է՝ հակաադրբեջանական հիստերիա։ Այս միտումների հաշվառմամբ դժվար է հասկանալ, թե ինչպիսի քաղաքական սկզբունքներով են ղեկավարվում Մոսկվայում։
Պատժամիջոցների տակ ուժասպառվող Ռուսաստանը հիմա հարվածի տակ է դնում կապերը հարավում իր հուսալի գործընկերոջ՝ Ադրբեջանի հետ, ըստ էության՝ իրեն մղելով վերջնական մեկուսացման մեջ և ռիսկի դիմելով հայտնվել այս ուղղությամբ որևէ ռազմավարական տրանսպորտային հաղորդակցությունից զուրկ մնալուն, օրինակ, Հյուսիս-Հարավ միջանցքի։ Եվ սա աշխարհաքաղաքական կորուստների միայն մի մասն է, որոնք սպառնում են Ռուսաստանի Դաշնությանը, եթե Ադրբեջանի հետ հակամարտությունը շարունակվի», - հայտարարել է Ռ. Վալեևը։