Խաղաղությունը որպես ռազմավարություն Փաշինյանը կողմնորոշվում է «իրական քաղաքականության» վրա

Հայաստանի վարչապետ Նիկոլ Փաշինյանը «Քաղաքացիական պայմանագիր» կուսակցության համագումարում ելույթի ժամանակ հնչեցրեց է մի շարք հայտարարություններ և ուրվագծեց՝ երկրի հիմնական քաղաքականության առաջնահերթությունները Ադրբեջանի հետ հարաբերությունների կարգավորման համատեքստում։
 
Առաջին հերթին վարչապետը նշել է այն փաստը, որ անցյալ ամիս կայացած վաշինգտոնյան բանակցություններից հետո Հայաստանը թևակոխել է իր պատմության բոլորովին նոր փուլ՝ շնորհիվ Ադրբեջանի հետ խաղաղության հաստատմանը։
 
«Այս խաղաղությունը հաստատվել է օգոստոսի 8-ին Վաշինգտոնում, ԱՄՆ-ի նախագահ Դոնալդ Թրամփի ներկայությամբ և աջակցությամբ, շնորհիվ իմ և Ադրբեջանի նախագահի կողմից ընդունված հռչակագրի։ Օգոստոսի 8-ը՝ դա կուլմինացիա է, երկար գործընթացի գագաթնակետը», - ասել է Փաշինյանը՝ հատուկ նշելով, որ անցած մեկ տարի և յոթ ամսվա ընթացքում Հայաստանի և Ադրբեջանի սահմանին կրակոցների հետևանքով ոչ մի զինվոր չի զոհվել կամ վիրավորվել։
 
«Մենք պետք է այնպես անենք, որպեսզի այս 1 տարին և 7 ամիսը վերածվի 2 տարվա և 7 ամսվա, 3 տարվա, 4 տարվա, 5 տարվա, 50 տարվա, 100 տարվա, 200 տարվա և այդպես շարունակ, և սա տարածվի Հայաստանի ողջ սահմանի վրա», - հայտարարել է Նիկոլ Փաշինյանը։
 
Սկզբի համար նշենք, որ տարածաշրջանում երկարատև խաղաղություն հաստատելու առնչությամբ Հայաստանի վարչապետի լավատեսական տրամադրվածությունը լիովին համապատասխանում է այն խաղաղ օրակարգին, որը Բաքուն առաջ է մղում հետկոնֆլիկտային ժամանակաշրջանի ամենասկզբից։ Եվ այս կապակցությամբ միանգամայն հատկանշական է, որ Ադրբեջանի հետ հարաբերությունների կարգավորման շուրջ Փաշինյանի այսօրվա հայտարարությունները խարսխվում են հենց «իրական Հայաստանի» գաղափարախոսության վրա, որի համաձայն Ղարաբաղը Ադրբեջան է։
 
Հիշեցնենք, որ այս հայեցակարգը Հայաստանի վրաչապետի կողմից նախաձեռնվել է այն բանից հետո, երբ նա հայտարարեց՝ Ղարաբաղը որպես Ադրբեջանի մաս ճանաչելու իր պատրաստակամության մասին։ Եվ այս տարվա փետրվարին Հայաստանի խորհրդարանի ամբիոնից նա հույս հայտնեց, որ «իրական Հայաստանի» իր հայեցակարգը կդառնա պաշտոնական ամբողջ ազգի համար և աջակցություն կստանա առաջիկա խորհրդարանական ընտրություններում։
 
«Համարում եմ, որ առաջիկա ընտրական գործընթացները պետք է ընթանան հենց այս տրամաբանության շրջանակներում։ «Իրական Հայաստանի» հայեցակարգը պետք է ընտրությունների ճանապարհով դառնա հայ ժողովրդի պաշտոնական գաղափարախոսություն», - այն ժամանակ ասել է Հայաստանի ղեկավարը։
 
Հետևելով նույն տրամաբանությանը՝ Նիկոլ Փաշինյանը այս տարվա օգոստոսին, Վաշինգտոնում կայացած բանակցություններից հետո, հայտարարեց Հայաստանի նոր սահմանադրության վերաբերյալ հանրաքվե անցկացնելու հնարավորության մասին՝ հաստատելով, որ կառավարությունը աշխատում է Հիմնական օրենքի նոր նախագծի վրա։ Ավելին, նա նույնիսկ պատրաստակամություն հայտնեց նախաձեռնել սահմանադրական փոփոխություններ, եթե Սահմանադրական դատարանը որոշի, որ Ադրբեջանի հետ խաղաղության պայմանագիրը հակասում է Հայաստանի Հանրապետության գործող Հիմնական օրենքին։

Միանգամայն  ուշագրավ է նաև, որ «Քաղաքացիական պայմանագրի» համագումարում իր ելույթի ժամանակ Հայաստանի ղեկավարը, զուգահեռներ անցկացնելով «իրական Հայաստանի» և նախկին «հայրենասիրության գաղափարախոսության» միջև, հայտարարեց, որ վերջինս պարտադրվել էր խորհրդային կայսրության կողմից: Այս համատեքստում, թերևս, հատուկ ուշադրության է արժանի «Ղարաբաղի իբր Հայաստանին պատկանելության մասին» իր հապճեպ հայտարարությունը արդարացնելու նրա փորձը։
 
«...Չեմ կարող մոռանալ, որ 2019 թվականին ես հայտարարեցի. «Արցախը Հայաստան է, և վերջակետ»: Ես նախկինում էլ ունեցել եմ այս արտահայտությանը դիմելու առիթներ, բայց ես համարում եմ, որ այն պետք է ավարտվի, բացատրվի: Իսկ ինչո՞ւ այսօր, զգալով խաղաղության ուրախությունը, ես այդ հայտարարությունն արեցի 2019 թվականին: Պատճառը հայրենասիրության այն մոդելում, հայրենասիրության այն բանաձևում է, որի մասին ես խոսել եմ դեռևս 2020 թվականին: Հիմա ես հայրենասեր եմ Հայաստանի մայրերի կողմից ինձ հանձնարարված հայրենասիրության մոդելով։ Իսկ 2019 թվականին ես հայրենասեր էի այն ժամանակ Հայաստանում գոյություն ունեցող միակ հայրենասիրության մոդելով։ Այդ մոդելը պարտադրվել էր խորհրդային կայսրության, իսկ ավելի ճիշտ նրա առաջնորդների՝ Ստալինի, Խրուշչովի և Բրեժնևի կողմից», - ասել է Հայաստանի վարչապետը։
 
Դրանով հանդերձ նա նաև ընդգծեց, որ նախքան «իրական Հայաստանի» գաղափարախոսության ի հայտ գալը երկրում գոյություն ունեցող հայրենասիրության կայսերական մոդելը ասում էր. եթե դու հայրենասեր ես, սիրում ես քո հայրենիքը՝ ուրեմն փնտրիր քո հայրենիքը Հայաստանից դուրս, նույնիսկ եթե այն խորհրդային հանրապետություն է։
 
Այասինքն, այլ կերպ ասած, Հայաստանի վարչապետը խոստովանել է այն փաստը, որ «միացումի» նախկին գաղափարախոսությունը բացարձակապես սխալ էր։ Եվ, անշուշտ,  դրանում նա լիովին ճիշտ է։
 
Այսպիսով, իշխող կուսակցության համագումարում իր հայտարարություններով Նիկոլ Փաշինյանը հերթական անգամ հասկացրել է, որ Հայաստանը հավատարիմ է խաղաղության օրակարգին և անցյալ ամիս ձեռք բերված վաշինգտոնյան պայմանավորվածություններին։ Այս ամենը ախոսում է այն մասին, որ Հայաստանի կառավարությունը նպատակադրված է 2026 թվականի խորհրդարանական ընտրություններից հետո հանրաքվե անցկացնելու ճանապարհով կատարել՝ Հայաստանի Հանրապետության սահմանադրության մեջ փոփոխություններ մտցնելու մասին Ադրբեջանի պահանջը։ Տեսականորեն, վարչապետը ընդունեց, որ սա հայկական պետականությունը պահպանելու միակ միջոցն է։ Նիկոլ Փաշինյանին արդյոք կհաջողվի նշված նպատակները գործնականում կիրառել՝ ցույց կտա ժամանակը...