Փաշինյանի սուտն ու կեղծավորությունը Եռակողմ հայտարարությունը ոչ ոք չի չեղարկել
Ոչ միայն իր երկրի քաղաքացիները, այլև տարբեր երկրների քաղաքական գործիչները բազմիցս համոզվել են, որ Հայաստանի վարչապետ Նիկոլ Փաշինյանի համար սուտ ասելը մի բաժակ ջուր խմելու նման մի բան է։ Նրանք հիշում են, թե ինչպես այդ նույն Փաշինյանը, ով այժմ ամեն անգամ քաղաքական բեմ բարձրանալիս փորձում է ներկայանալ որպես Ադրբեջանի հետ «խաղաղության կողմնակից», 44-օրյա պատերազմից առաջ տրամագծորեն հակառակ դիրքերից էր հանդես գալիս:
Նա Ադրբեջանի հետ մեծ պատերազմ հրահրեց ոչ միայն Խանքենդիում Ղարաբաղը Հայաստանին «պատկանելու» մասին ամպագոռգոռ հայտարարություններով, այլև 2020 թվականի ամռանը հայ-ադրբեջանական սահմանի Թովուզի հատվածում ռազմական սադրանքով։ Դա ինչի՞ հանգեցրեց։ Հայաստանի ռազմաքաղաքական ֆիասկոյին, որն անձամբ իր ստորագրությամբ ամրագրեց Փաշինյանը:
Դա տեղի ունեցավ 2020 թվականի նոյեմբերի 10-ի գիշերը՝ Ադրբեջանի, Ռուսաստանի և Հայաստանի ղեկավարների կողմից Եռակողմ հայտարարության ստորագրման ժամանակ։ Նիկոլ Վովաևիչն այն ժամանակ նույնիսկ չէր համարձակվում երերում երևալ՝ գիտակցելով իր կարգավիճակի չնչինությունը։ Իսկ նրա երկրի քաղաքացիներն այնուհետ շրջում էին Երևանի փողոցներով՝ Փաշինյանի հանդեպ այնպիսի խորը անձնական թշնամանք արտահայտելու, որից հետո նա ոչ միայն կկարողանա ուտել, այլև երկար նստել։ Գերբնական բնազդը Նիկոլ Վովաևիչին հուշեց, որ նրան խփելու են, հնարավոր է՝ ոտքերով։ Արդյունքում Արարատ Միրզոյանը դարձավ քավության նոխազ՝ իր գլխին վերցնելով երկրի քաղաքացիների ողջ վրդովմունքը։ Այս մարմնապատիժն անհետևանք չմնաց Հայաստանի ԱԳՆ ներկայիս ղեկավարի համար։ Այդ մասին են վկայում նրա հաճախակի զավեշտալի հայտարարությունները։
Բայց, վերադառնալով Փաշինյանին, նկատեմ, որ զայրացած ամբոխի ծեծից փրկվելը ամենևին չի նշանակում ձերբազատվել նրա ստորագրած փաստաթղթի պատասխանատվությունից։ Եվ հենց դա է փորձում անել Նիկոլ Վովաեւիչը հենց հիմա։ Ելույթ ունենալով Երևանում կայացած Եվրասիական միջկառավարական խորհրդի ընդլայնված նիստում, նա հայտարարեց, որ Հայաստանը երբեք չի համաձայնել սահմանափակել իր ինքնիշխանությունը իր տարածքում կոմունիկացիաները օգտագործելիս։ Փաշինյանն ընդգծեց, որ բոլոր պնդումները, թե իբր Հայաստանը համաձայնել է երրորդ երկրների մասնակցությանը իր տարածքում հաղորդակցությունների անվտանգության ապահովման հարցում, փաստերի խեղաթյուրում են։ «Կուզենայի ընդգծել, որ հայտարարությունները, թե Հայաստանը երբևէ համաձայնել է սահմանափակել իր ինքնիշխանությունը տարածաշրջանային հաղորդակցության հարցերում, բացարձակապես չեն համապատասխանում իրականությանը։ Նման բան երբեք չի եղել և փաստերի ակնհայտ խեղաթյուրում է: Հայաստանը հստակ պարտավորություն ունի ապահովելու իր տարածքում բեռների, տրանսպորտային միջոցների և մարդկանց անվտանգությունը, և մենք դա երաշխավորում ենք»,- ասաց նա։
Եվ սա այն դեպքում, որ ցանկացած ոք, ով հնարավորություն ունի ինտերնետից օգտվելու, կարող է համոզվել, որ Փաշինյանը ստում է պրիմիտիվ և լկտիորեն։ 2020 թվականի նոյեմբերի 10-ի Եռակողմ հայտարարության տեքստը հանրությանը հասանելի է։ Եվ այնտեղ սևով սպիտակի վրա գրված են փաստաթղթի բոլոր կետերը:
Ներառյալ 9-րդ կետը, որտեղ ասվում է. «Հայաստանի Հանրապետությունը երաշխավորում է Ադրբեջանի Հանրապետության արևմտյան շրջանների և Նախչըվանի Ինքնավար Հանրապետության միջև տրանսպորտային հաղորդակցության անվտանգությունը՝ երկու ուղղություններով քաղաքացիների, տրանսպորտային միջոցների և բեռների անարգել տեղաշարժը կազմակերպելու նպատակով։ Տրանսպորտային հաղորդակցությունների նկատմամբ վերահսկողությունն իրականացնում է Ռուսաստանի ԱԴԾ սահմանապահ ծառայությունը»։
Ինչպես տեսնում ենք, այստեղ մանևրելու տեղ պարզապես չկա, թեկուզ եթե Փաշինյանը որպես այդպիսին նկատի ունի իր հերթական «խորամանկ քայլը»։ Ռուսաստանի ԱԴԾ սահմանապահ ծառայության մարմինները, և ոչ թե Հայաստանը, ըստ Նիկոլ Վովաևիչի ստորագրած Եռակողմ հայտարարության, «իր վրա հստակ պարտավորություն է ստանձնում ապահովելու բեռների, տրանսպորտային միջոցների և մարդկանց անվտանգությունը» երկու ուղղություններով։
Փաշինյանը սա համարում է Հայաստանի ինքնիշխանության սահմանափակո՞ւմ: Զավեշտալի է, եթե հիշենք, որ Թուրքիայի և Իրանի հետ Հայաստանի սահմանների պաշտպանությունն ապահովում է ռուսական կողմը։ Անտեղի չէ նաև հիշեցնել Գյումրիում տեղակայված ռուսական ռազմակայանի մասին, որի առկայությունը չի կարելի անվանել Հայաստանի լիարժեք անկախության վկայություն։ Այնպես որ Փաշինյանը բացահայտ ստում է: Նկատում եմ, որ սա սովորական գործելակերպ է մեկի համար, ով նույնիսկ նոյեմբերի 10-ի Եռակողմ հռչակագիրը ստորագրելուց հետո շարունակում էր զենք ու ֆինանսներ մատակարարել Ղարաբաղի խունտային։ Իսկ ականապատ դաշտերի քարտեզները, որոնք փաշինյանական Հայաստանը փոխանցեց Ադրբեջանին, նույնպես կեղծ էին։ Այնպես որ Հայաստանի վարչապետը բանական ու պարզունակ ստախոս է։ Ինչու՞ պարզունակ: Որովհետև նրա ստերի վավերականության ժամկետը շատ կարճ է։ Իսկ ահա բոլորին ու անդադար ստելու նրա փորձերի հետևանքներն արդեն իսկ տարել ու տանելու են Հայաստանը նոր փորձանքների։