Որքա՞ն արժեք, սենոր Ինյարիտու: Կանխավճարված առասպելագործ

«Բրյուսելը պետք է աջակցի Եվրամիությանն անդամակցելու Հայաստանի համարձակ քայլին և ապահովի, որպեսզի Երևանը մենակ չմնա մարտահրավերների առջև»։ Այսպիսի հայտարարությամբ է՝ Խոջալուի ցեղասպանության 33-րդ տարելիցի օրը հանդես եկել՝ Իսպանիայի խորհրդարանի անդամ Ջոն Ինյարիտուն։ Նա այսպիսով մեկնաբանել  է՝ ԵՄ-ին Հայաստանի անդամակցության գործընթացը նախաձեռնող օրինագծի առաջին ընթերցմամբ հաստատումը։

Ինյարիտուի եզրակացության համաձայն՝ Հայաստանի տեղը միշտ եղել է Եվրոպայում, ինչպես մշակութային, այնպես  էլ պատմական տեսանկյունից։ «ԵՄ-ն պետք է աջակցի Հայաստանին՝ եվրոպական ընտանիքում իր արժանի տեղը վերականգնելու գործում»,- ընդգծել է Ինյարիտուն։

Եվ նրա ասած գրեթե յուրաքանչյուր բառը հանդիսանում է կեղծիք։ Բայց մինչ այս կերպարի հայտարարությունները հերքող փաստարկներ ներկայացնելը, ուզում եմ նշել այն, որ նա հանդիսանում է՝ հայկական կողմից վաղուց և էժան գնված իսպանացի պատգամավոր։ Ես չգիտեմ, նրան ամեն հայանպաստ և հակաադրբեջանական հայտարարության համար վճարվում է ամսական, թե առանձին, բայց նա պարբերաբար տիրաժավորում է հայկական քարոզչության շտամպները՝ կեղծիք տարածելով հայ-ադրբեջանական հակամարտության պատճառների և հետևանքների մասին։ Առավել ևս, 2022 թվականի դեկտեմբերին այդ նույն Արայիկ Հարությունյանի կարգադրությամբ, ով ղարաբաղյան խունտայի  մյուս նախկին առաջնորդների հետ միասին գտնվում է Բաքվում դատապարտյալի աթոռին՝ Ինյարիտուն պարգեւատրվել է «Մխիթար Գոշ»-ի մեդալով։ Այո, իսպանացին հյուր է գնացել ղարաբաղցի անջատողականներին արդեն 44-օրյա պատերազմից հետո։ Եվ, հասկանալի բան է, նա այս առնչությամբ երանության մեջ էր։ Այնքանով, որ նա պատիվ է համարել ղարաբաղյան անջատողականների ձեռքից մեդալ ստանալը և խոստացել է՝ «պաշտպանել հայերի արցախում ապրելու իրավունքը՝ միջազգային ճանաչման անհրաժեշտության հետ մեկտեղ»։ Այն բանից հետո, երբ Ղարաբաղում մեկօրյա հակաահաբեկչական գործողության արդյունքում ամբողջությամբ վերականգնվեցին Ադրբեջանի ինքնիշխանությունն ու տարածքային ամբողջականությունը՝ Ինյարիտուի այս բոլոր խոստումները հատկապես անհեթեթ են հնչում։

Բայց ղարաբաղցի անջատողականների հանդեպ նրա ոչ ձրի սիրո փաստը, ինչպես ասում են, մտցված է արձանագրության մեջ։ Եվ այստեղ հարկ է նշել, որ Ինյարիտուն ամենևին էլ ոչ պատահականորեն է սիրով խցկվել նրանց մոտ։ Չէ որ նա ինքը «Բասկերի երկրից» է՝ Իսպանիայի հյուսիսում գտնվող ինքնավար համայնքից: Այնտեղ, ի դեպ, ապրում է, թեև ոչ այնքան մեծ, բայց շատ ազդեցիկ հայկական սփյուռք։ Ինչպես, փաստորեն նաև Կատալոնիայում։ Այսպես. «Բասկերի երկիրը» և Կատալոնիան, ինչպես հայտնի է, վաղուց և ակտիվորեն պայքարում են Իսպանիայի կազմից դուրս գալու համար։ Ժամանակին «Բասկերի երկրում» մշակվել է այսպես կոչված «Իբարեչեի պլան։ Այն անվանվել է տեղի վարչակազմի ղեկավար Խուան Խոսե Իբարրեչեի պատվին։ Պլանը ներառում էր բասկերի քաղաքացիության ներմուծում, անկախ դատական համակարգի և արտերկրում դեսպանությունների ստեղծում։ Այսպիսով, նախատեսվում է, որ «Բասկերի երկիրը» փաստորեն ստանում է անկախ պետության կարգավիճակ, չնայած պաշտոնապես իրեն հռչակում է Իսպանիայի հետ ինչ-որ ազատ ասոցիացիայի անդամ։ Այս պլանն ամբողջությամբ չի իրականացվել։ Բայց «Բասկերի երկրում» անջատողական տրամադրությունները առաջվա պես շատ ուժեղ են:

Ինյարիտուն հանդիսանում է իրադարձությունների նման զարգացման կողմնակիցներից մեկը։ Ընդ որում, լինելով «Բիլդու» կուսակցության առաջնորդ՝ նա մտնում է կոալիցիոն կառավարության մեջ։ Այո, Իսպանիայի վարչապետի պաշտոնը ստանալու համար Պեդրո Սանչեսը ստիպված եղավ իսպանական խորհրդարանում կոալիցիոն համաձայնագիր կնքել և՛ «Բասկերի երկրի», և՛ Կատալոնիայի ներկայացուցիչների հետ։ Այսպիսին է իսպանական ներքին քաղաքական խոհանոցի առանձնահատկությունը։ Բայց այս ամենը ամենևին էլ չի չեղարկում, այլ բացատրում է Ինյարիտուի շարժառիթներն ու գործողությունները։ Նմանները իրար ձեռք են մեկնել, անջատողականը՝ անջատողականներին: Իսկ մնացածը, այսինքն այդ դոնի ներկայիս հայտարարությունները, տրամաբանորեն բխում են այս փաստից։ Իսպանացին ստում է ամեն ինչում։ Հայաստանը երբեք չի եղել Եվրոպայի մաս։ Նա նույնիսկ, ի տարբերություն Ադրբեջանի, ոչ մի դեր չի խաղում եվրոպական որևէ խնդրի լուծման գործում։ Մեր երկիրը, ինչպես հայտնի է, կարևոր դեր է խաղում եվրոպական էներգետիկ անվտանգության ապահովման գործում։ Իսկ Հայաստանը ոչ մի բանով ու երբեք չի օգնել ԵՄ-ին։ Եվ ապագայում էլ  չի օգնի: Դրանով հանդերձ,  2024 թվականի 11 ամիսների ընթացքում ԵԱՏՄ-ի հետ Հայաստանի առևտրի ծավալը ոչ միայն զգալիորեն աճել է, այլև կազմել է երկրի ընդհանուր արտաքին առևտրաշրջանառության ավելի քան 42%-ը։ ԵՄ-ի հետ առևտուրը, ընդհակառակը, ոչ միայն նվազել է, այլև կազմել է ընդհանուր ծավալի համեստ 7,5%-ը։

Ահա ձեզ և Ինյարիտուի պարզունակ ստի ապացույցը: Որն, ըստ էության, վիրավորել է Եվրոպային՝ պնդելով, որ այն մոտ է մի երկրի, որի երկրորդ և երրորդ նախագահները եղել են անջատողականներ։ Եվրոպան իրավունք ունի իրեն վիրավորված զգալ նաև այն պատճառով, որ Ռոբերտ Քոչարյանը հանդիսանում է «ադրբեջանցիների և հայերի գենետիկ անհամատեղելիության» մասին արտահայտության հեղինակը, իսկ Սերժ Սարգսյանը Խոջալուի ցեղասպանությունը արդարացրել է նրանով, որ այն իրագործելով՝ «հայերը ապացուցեցին խաղաղ ադրբեջանցիներին սպանելու իրենց կարողությունը»։ Ստացվում է, որ Եվրոպան ունի «մշակութային կապ» մի երկրի հետ, որտեղ տիրում են նման ֆաշիստական ավանդույթնե՞ր։ Ըստ Ինյարիտուի ստացվում է, որ այո։ Թեեւ իրականում, իհարկե, դա այդպես չէ։ Պարզապես հերթական հայամետ քաղաքական գործիչը աշխատանքով հատուցել իր հոնորարը: