Ալեն, բայց ոչ Դելոն։ Սիմոնյան, բայց ոչ Մարգո ՄՄՎ-ն ձեզ համար ՈՒՀԱ չէ
Բահրեյնում կայացած Միջխորհրդարանական միության վեհաժողովը (ՄՄՎ), որին մասնակցում են աշխարհի 136 երկրներից 1700 պատվիրակներ, այդ թվում նաև Հայաստանից, ըստ ավանդության, չէր կարող հայկական պատվիրակության կողմից չօգտագործվեր՝ աչքերին թոզ փչելու և «քարերի երկիրը» տարածաշրջանում ժողովրդավարության և անվտանգության ինչ-որ լուսատուի ներկայացնելու համար: Ինչով էլ զբաղվել է Ազգային ժողովի նախագահ Ալեն Սիմոնյանը Մանամայում։
Խելացի մարդիկ ինչպե՞ս են սովորեցնում։ Այո խոսիր, բայց խոսքով մի տարվիր։ Այո ստիր, բայց մի ավելորդաբանի։ Բայց Ալեն Ռոբերտովիչը Մանամայում անկասելի էր։ Այստեղ չենք մեջբերի հայ խոսնակի ողջ բաժակաճառը, կմեջբերենք միայն դրա մի քանի պահեր, որոնք հնչեցնելով Սիմոնյանը, առանց գիտակցելու, ընկավ հիմար դրության մեջ։
«Խաղաղ համակեցության հիմնական սկզբունքները՝ ինքնիշխանության և տարածքային ամբողջականության հարգանքը, իրավահավասարությունն ու ինքնորոշումը, ներքին գործերին չմիջամտելը պետք է կարգավորեն պետությունների միջև հարաբերությունները։ Սակայն մենք տեսնում ենք, որ այդ սկզբունքները հաճախ խախտվում են»,- ասել է Սիմոնյանը։ Եվ այո, մենք այստեղ նրա հետ համաձայն ենք։ Այդ սկզբունքները հաճախ խախտվում են այն երկրի կողմից, որին նա ներկայացնում էր ՄՄՀ-ում: Թե՞ այդ Հայաստանը չէ, պատին սեղմված, խոսքերով ճանաչում է Ադրբեջանի տարածքային ամբողջականությունը, բայց իրականում ոչ մի կերպ չի կարող հրաժարվել իր օկուպացիոն քաղաքականությունից՝ շարունակելով զինել և անձնակազմով լրացնել Ադրբեջանի Ղարաբաղի մտարածաշրջանում ապօրինի հայկական ավազակախմբերին։
«Այժմ թույլ տվեք դիմել մեր տարածաշրջանին և իմ երկրին՝ Հայաստանին, որտեղ ազգային փոքրամասնությունները՝ եզդիները, քրդերը, ռուսները, ուկրաինացիները, ասորիները, հրեաները և հույները՝ ապրում են կողք կողքի որպես մեր հասարակության իրավահավասար անդամներ, օգտվելով բոլոր իրավունքներից», - պաթոսով ասել է Սիմոնյանը։ Բայց, թույլ տվեք, Ալեն Ռոբերտովիչ, իսկ ուր մնացին ավելի քան 250 հազար ադրբեջանցիները, որոնք մինչև 1988 թվականը ապրել են իրենց պապենական հողի վրա՝ ներկայիս Հայաստանի Հանրապետության տարածքում։ Եզդիներն ու ասորիները՝ իհարկե, շատ լավ։ Լավ է, որ նրանց չնչին քանակը դեռ մնացել է Հայաստանում։ Բայց «ա» ասելով, վատ չեր լինի նաև «բ»-ի մասին ասել՝ 1988 թվականին Հայաստանի բնակչության մոտ 10%-ը կազմել են ադրբեջանցիները, այդ տարածքի բնիկ բնակչությունը, ովքեր վտարվել են հայ ազգայնականների կողմից։
«2021 թվականի մայիսի 12-ից հարևան Ադրբեջանը խախտել է Հայաստանի տարածքային ամբողջականությունը և անօրինական կերպով օկուպացրել մոտ 150 քառակուսի կիլոմետր տարածք»,- չի ընկրկել Սիմոնյանը։ Դե, նախ և առաջ, ոչ թե օկուպացրել է, այլ դուրս է եկել իր սահմանները։ Երկրորդը, իսկ որտեղո՞վ է անցնում սահմանը, որի սահմանազատումից Երեւանը այդքան համառորեն հրաժարվում է։ Իսկ եթե սահման չկա, ապա մենք այն կանցկացնենք այնտեղով, որտեղ հարմար կգնենք։ Եվ, վերջապես, երրորդը, Ալեն Սիմոնյանը՝ կարծես թե դեռ երիտասարդ մարդ է, բայց արդեն տառապում է մոռացկոտությամբ։ Հակառակ դեպքում նա կհիշեր, որ հենց Հայաստանն է 30 տարի օկուպացրել Ադրբեջանի տարածքները, և ոչ թե 150 քառակուսի կիլոմետրը, այլ 86,6 քառակուսի կիլոմետրի 20%-ը։
«Ոմանք ասում են, որ Հայաստանը ձգտում է ընդլայնել իր տարածքը։ Թույլ տվեք հստակ պարզություն մտցնել. Հայաստանը տարածքային պահանջ չունի իր հարեւաններից ոչ մեկի նկատմամբ»,- շարունակում է ստել Սիմոնյանը։ Վայ, Ալեն-ջան, բա քո շեֆ Փաշինյանի այն արտահայտությու՞նը, որ «Ղարաբաղը՝ Հայաստան է և վերջակետ»։ Բա այն ժամանակվա պաշտպանության նախարար Տոնոյանի հայտարարությու՞նը այն մասին, որ «նոր պատերազմ՝ նոր տարածքներ»։ Բա 1990 թվականի Հայաստանի ինքնիշխանության մասին դեռեւս չխմբագրված հռչակագիրը, որտեղ հղում կա՝ Հայկական ԽՍՀ Գերագույն խորհրդի և Ղարաբաղի Ազգային խորհրդի 1989 թվականի դեկտեմբերի 1-ի՝ Հայկական ԽՍՀ-ի և Լեռնային Ղարաբաղի վերամիավորման մասին անօրինական որոշմանը։
«Ձեզ կտեղեկացնեմ Լաչինի միջանցքի շրջափակման մասին, որը հանդիսանում է Հայաստանն ու աշխարհը ավելի քան հազար տարի էթնիկ հայերով բնակեցված Լեռնային Ղարաբաղի հետ կապող միակ ճանապարհ»,- աչքերը չռելով հաղորդել է Սիմոնյանը։ Քննարկել «հազար տարվա» հաշվով պետք է լինել հոգեթերապևտ, մենք միայն կասենք, որ. ա) Ադրբեջանը ոչինչ չի արգելափակել; բ) Ղարաբաղը և Լաչինի ճանապարհին տիրող իրավիճակը՝ Ադրբեջանի ներքին գործն է (իսկ չէ որ վերևում Ռոբերտովիչը պոզահարում էր, որ Հայաստանը չի խառնվում այլ պետությունների ներքին գործերին):
«Լեռնային Ղարաբաղի բնակիչները գիշերները ենթարկվում են ադրբեջանցիների բարձր կրոնական կոչերին, իսկ նրանց տները լուսավորվում են լուսարձակներով»,- ներկաների վրա ազդելու վերջին փորձն է արել Սիմոնյանը։ Ճիշտ է, հաշվի չի առել, որ պատվիրակների մեջ եղել են մահմեդական երկրների բազմաթիվ ներկայացուցիչներ, որոնց համար վայրենություն է դարձել Հայաստանի Հանրապետության Ազգային Ժողովի խոսնակի խոսքերը այն մասին, որ ազանը մահմեդական Ղարաբաղում կարող է ինչ-որ կերպ ինչ-որ մեկին նյարդայնացնել։ Իսկ ինչ վերաբերում է լուսարձակներին: Տես դրանով հայերին չես գոհացնի: Մերթ բողոքում են, որ իբր հոսանք չունեն, մերթ, երբ ադրբեջանցիներն օգնում են իրենց «լուսավորության» հարցում, սկսում են ճղճղալ, որ դա խտրականություն է։
Ինչպես տեսնում ենք, չնայած Փաշինյանի Հայաստանում բարձր պաշտոնին՝ Ալեն Սիմոնյանը իր հոգու մեջ մնացել է Երևանի Կոմիտասի անվան պետական կոնսերվատորիայի ՈՒՀԱ թիմի այդ նույն խեղկատակը։ Տես նա միայն մոռացել է, որ ՄՄՎ-ն՝ ընդհանրապես ամենևին էլ ՈՒՀԱ չէ, այո և այդ միջոցառմանը հավաքվածները կարող են ոչ միայն լսել, այլ նաև անել իրենց եզրակացությունները, առավել ևս, եթե նրանք ի սկզբանե չեն տրամադրվել նրան, որպեսզի հայկական «հնագույն» լապշան հանեն իրենց ականջներից։