Ախտորոշում և բուժում Թերապիա, թե՞ վիրահատություն

«Ֆրանսիան հայերի հետ սիրախաղի բավականին մեծ փորձ ունի»,- հայտարարել է հայ քաղաքագետներից մեկը՝ «Աշխարհում տեղի ունեցող գործընթացների ազդեցությունը Հայաստանի վրա» թեմայով բանավեճի ժամանակ։ Սկզբունքորեն, հարեւանների մոտ իրադարձությունների դինամիկային հետևելը, եթե հիմք չի տալիս ունենալ հիվանդի լիովին ապաքինվելու հույս, ապա գոնե թույլ է տալիս կանխատեսել ռեմիսիան: Համենայն դեպս արդեն ոչ թե «Հայաստանի ազդեցությունն է աշխարհում տեղի ունեցող գործընթացների վրա», այլ հակառակը։ Առաջընթացն առկա է, նույնիսկ թունելի վերջում լույսի մի շող է երևում:

Բայց, կներեք, դժվար է իրեն պահել ծաղրանքից,- ուղղակի ուզում ես հիշեցնել, որ նման փորձը, սիրախաղի իմաստով, քիչ թե շատ հաջողակ է գրեթե բոլորի մոտ։ «Ոչ ոք նեղացած չի գնացել»։ «Հայ ժողովրդի արդար պահանջներին աջակցելու» գործում ժամանակին նշանավորվել է նույնիսկ ՊԱԿ-ը՝ Պաղեստինի ազատագրման կազմակերպություն։

Եվ իրոք չարժե հարեւաններին հիմարի տեղ դնել։ Նրանցից ամենախելացիները հիանալի հասկանում են, որ Ֆրանսիան պարզապես ցանկանում է խցկվել տարածաշրջանի մեջ, «մասնակցել գործընթացին»։ Բայց միայն նրանք չպետք է մոռանան, որ եթե Փարիզը ստիպված լինի դա անել հայերի դիակների միջոցով, ապա ֆրանսիացիները ամենևին էլ չեն վարարի. մեծ չի նաև արգելքը, ХIХ դարի վերջի ХХ դարի սկզբի պատմությունը թույլ չի տա ստել։ Եվ Մոսկվան, և Փարիզը մեկ անգամ արդեն հիմարացրել են՝ խոստանալով «Մեծ Հայաստան» և առաջարկելով՝ «դուք, կարևոր է՝ սկսեք, իսկ մենք ձեզ անպայման կօգնենք»։ Եվ արդյունքում դավեցին ու ցինիկաբար օգտագործեցին, ընդ որում դա բացարձակապես չթաքցնելով։ «Մեծ Հայաստանի» հետ ստացվեց, եթե հիշողությունս չի դավաճանում, ոչ այնքան լավ, մինչ հիմա, հենց որ կարոտը հեղեղվում է, -հարեւանները քորում են անպարկեշտ տեղերը։ Իսկ հայ փորձագետներից նրանք, ովքեր ավելի խելացի են, հիանալի հասկանում են դա. «Եկեք հիշենք 1920 թվականը, երբ հուլիսի 4-ին հռչակվեց Կիլիկյան հանրապետությունը, և այնտեղի հայերը հույս ունեին, որ Ֆրանսիան կպաշտպանի իրենց։ Ամեն ինչ ավարտվեց մեկ օրում»:

Այդ նույն համաժողով-քննարկմանը նշվել է, որ Ֆրանսիայի Սենատի որոշումը կրում է խորհրդատվական բնույթ։ Տեսե՜ք։ Հասկանալը գալիս է դանդաղ, բայց այնուամենայնիվ գալիս է, ինչը չի կարող չուրախացնել. «այսօր, այն բանից հետո, երբ նրա պոչը պոկվեց, նա բավականին հստակ արտահայտեց «գարեջրատուն» բառը։

Շովինիզմից, տարածքային պահանջներից և սևեռուն վիճակի ցնդաբանությունից բուժումը՝ երկար և ցավոտ գործընթաց է: Երկարաժամկետ կանխատեսումը չափազանց դրական է, սակայն կտրականապես խորհուրդ չի տրվում հիվանդին առանց հսկողության թողնել՝ վերահսկողության թուլացման հետ հնարավոր են ռեցիդիվներ, ինչի մասին վկայում է փորձագետի հետևյալ հայտարարությունը. «Ֆրանսիան ունի սպառազինության շատ արդյունավետ տեսակներ, որոնցից Հայաստանը չի ստացել անգամ մեկ պարկուճ»։ Ինչպես երևում է, Հայաստանում որոշ շրջանակներ շարունակում են համարել, որ ռեւանշի համար իրենց պետք է ժամանակակից զենք։ Եվ հատկապես դրա համար էլ հիվանդին պետք է հսկել։ Բայց զենք ոչ մի դեպքում չտալ՝ կարող է էլի իրեն վնասի։ Հիվանդը պետք է ինանա, որ պրոֆոլակտիկան պրոֆիլակտիկա է, բայց սրացման դեպքում բժիշկը նախընտրում է վիրահատությունը, այլ ոչ թե թերապիան:

Եվ ֆրանսիական զենքի հաշվով պատրանքներ պետք չեն, Փարիզը ամենևին էլ այն մեծահոգի Աթոսը չէ, որը երբեք չի սակարկել։ Նա ավելի շուտ հաշվենկատ Կոլբեր է, ով փող խնայելու համար շվեյցարացիների գալունների եզրերից արծաթ է պոկել։ Իսկ ձեզ մոտ, հարեւաններ, փողի հետ կապված որոշակի խնդիրներ կան, և ձեր վարկային պատմությունը այնքան էլ բարենպաստ չէ։ Հնարավոր է, ձեզ պարտքով կտան, բայց դրա փոխարեն պարտատերերը կպհանջեն մի ամբողջ զանգված փոքր և ոչ այդքան փոքր ծառայություններ որոնց մատուցելը կարող է ձեր ուժերից վեր լինել։ Թանկ կնստի, որովհետև վճարելու եք մնացած զինվորների կյանքերով։

Դե ինչպես՝ ձեզ փամփուշտներ պետք են ապառիկ, թե ընդհանրապես անվճար: Ինչպե՞ս ամենամոտ ու սիրելի մարդուկներին։ Այդպես չի լինում։ «Բա մյուսները չէ որ ստանում են» - դե ... մյուսները ... Նրանք ուրիշ են: «Մյուս այցելուները հայտնի է, թե ինչպիսին են, նրանք փող են վճարում», - հյուրանոցում արդարացի պատասխանեցին Խլեստակովի կշտամբանքին, թե ինչու, ասում է, մյուս այցելուներին «շատ բան են մատուցում», իսկ ինձ միայն ապուր և տապակած միս։

Թույլերի մեղքն ու մեղավորությունը՝ ուժեղների մեղքերի ու զանցանքի հետևանք են: Ժողովրդի դժբախտություններում միշտ մեղավոր է վերնախավը։ Հատկապես հայկական վերնախավն է իր ժողովրդին հասցրել ազգայնական շիզոֆրենիայի վիճակի, ինքն էլ գործընթացում չի կարողացել խուսափել մուտացիայից։ Մարդիկ չէ որ իսկապես համոզված են սեփական բացառիկության մեջ՝ «բոլորը մեզ պարտավոր են», «մենք ռուսներին նվիրել ենք այբուբենը, իտալացիներին՝ Չիմաբուեն, իսկ ֆրանսիացիներին քրիստոնեությունը», «ամենակուլտուրական ժողովուրդ ենք Բալկաններից մինչև Մերձավոր Արևելքը», «Հռոմից ավելի հին ենք»։ Դե նայեք վերջապես քարտեզին և ինքներդ կապշեք. ձեր քաղաքականությունը հանգեցրել է նրան, որ տարածաշրջանում բացի Իրանից բարի կամեցողներ չունեք, այո և այն էլ զգուշությամբ և միայն կիրակի օրերին։ Ապրում եք շուրջը նայելով, վախկոտ պպզալով յուրաքանչյուր խշշոցի դեպքում և շուրջը նայելով, ման եք գալիս, թե ով ձեզ կօգնի, կհավատա, պարտքով փող կտա և կհովանավորի։

« Թողեք, պանի Լեշչինսկայա։ Մոռացեք «միացումի» մասին և ստորագրեք պայմանագիրը։ Որովհետև մեր հասարակության մեջ հասունանում է այն կարծիքը, որ մեկ պայմանագիրը բավարար չէ՝ մենք մտածում ենք կապիտուլյացիայի ակտի մասին։ Որպեսզի ամեն ինչ լինի ինչպես մեծահասակների մոտ, Ռեյմսում, 1945 թվականին։