Հայաստանցիները` շուռտվածներին. Դուք մեզ եղբայր չե՜ք Հայության մեջ տեղեկատվական պատերազմի հետաքրքիր պահեր / ԼՈՒՍԱՆԿԱՐ
Ասում են, որ կարելի է անվերջ նայել երեք բանի վրա. ինչպես է վառվում կրակը, ինչպես է հոսում ջուրը ... Այստեղ տարբերակները անչափ շատ են, և յուրաքանչյուրը ընտրում է իր համար ամենահարմարը։ Օրինակ, ինչպես են աշխատում այլ մարդիկ կամ ինչպես է կինը մեքենան կայանում: Ադրբեջանցիների դեպքում էլ, կարծում եմ, չեմ սխալվի, եթե ասեմ, որ մենք կարող ենք անվերջ նայել նրա վրա, թե ինչպես են իրար մեջ գզվռտվում հայաստանցիներն ու շուռտվածները կամ, ինչպես հաճախ երեւանցիները նրանց անվանում են «էշեր»։ Հատկապես, երբ երևանցիներն ու ղարաբաղցիները աղմկոտ միմյանց մեղադրում են 44-օրյա պատերազմում կրած պարտության մեջ։
Հայության երկու ճյուղերի միջև հերթական ատամնաջարդ տուրուդմփոցի ձգան է հանդիսացել՝ Երևանի բնակիչ Ա.Սուքիասյանի կողմից այս օրերին ֆեյսբուքում հրապարակված տեսանյութը։ Սա այդ նույն, 2020 թվականի աշուն-ձմեռ հրապարակված երկու վիրուսային տեսանյութերից մեկն է, որը պատկերում է Ադրբեջանի վերահսկողության տակ վերադարձվող Ղարաբաղի տարածաշրջանից ղարաբաղցի հայերի զանգվածային փախուստը։ «Եթե հանկարծ ինչ-որ տեղ նրանց տեսնեք, ապա հարցրեք, թե ուր էին նրանք այդքան եռանդով փախչում: Ինչո՞ւ թողեցին իրենց սիրելի «արցախը» (չակերտները-Խմբ.)՝ նրան թողնելով ճակատագրի քմահաճույքին»,- տեսանյութի նկարագրության մեջ մատնանշել է Սուքիասյանը։
Ընթերցողներից ոմանց կարող է հետաքրքրել երկրորդ վիրուսային տեսանյութը: Դե ինչ, հիշեցնեմ, որ դրանք Քելբեջարից հայերի փախուստի տեսագրությունն է՝ ապամոնտաժված, զուգարանները գրկած։ Բայց այսօր մենք կխոսենք առաջին տեսանյութի մասին։ Ինչպես երևում է կադրերում, Ղարաբաղից փախչում են հեռու ոչ աղքատ մարդիկ՝ մեքենաների շարանում համատարած ամենագնացներ և արտասահմանյան մեքենաներ են։ Եվ հենց այս տեսանյութի շուրջ է, որ բանավոր ծեծկռտուք սկսվել հայաստանցիների և շուռտվածների միջև։
Այս գզվռտոցում հիանալի է ամեն ինչ՝ և՛ վախկոտության մեջ մեղադրանքներ, և՛ ղարաբաղցիներին հիշեցում այն մասին, որ հենց ղարաբաղցիների՝ Քոչարյանի և Սարգսյանի պատճառով է, որ Հայաստանն այսօր հայտնվել է նման ողբալի վիճակում, և նախատինքը նրանում է, որ Հայաստանը 30 տարի կերակրել է Ղարաբաղը, իսկ փոխարենը ոչինչ չի ստացել։
«Նրանք փախան, որպեսզի չպաշտպանեն Ղարաբաղը»,- գրել է Աննա Սաֆարյանը։.
«Նրանք բոլորն էլ Երևանում տներ ունեն»,- գրում է Խաչ. Սարգսյանը։
«Ինչո՞ւ այն ժամանակ «սահմանը» չփակեցին։ Թող մեռնեին՝ պաշտպանվելով»,- մեկնաբանում է Լուսինե Շիմալյանը։
«Տականքներ»,- փախչող հայերին բնութագրում է Գայանե Սոսիյանը։
«Նրանք մարդ չեն, այլ անշնորհակալ կենդանիներ»,- արձանագրում է Եսայանը։
Այնուհետև դժգոհությունները սկսել են աճել ձնագնդի պես: Հայաստանցիները հիշեցին, որ ղարաբաղցի հայերը միշտ ապրել են ադրբեջանցիների մեջ, հետևաբար նրանք չեն կարող համարվել «մաքուր հայեր»։
Երեւանցիներն իրենց ընդդիմախոսներին հիշեցրել են նաեւ այն մասին, թե ինչպես են 44-օրյա պատերազմի օրերին տղամարդիկ կանացի հագուստով կամ գորգերի մեջ փաթաթված փախել Ղարաբաղից, որպեսզի ռազմական ոստիկանությունը նրանց չհայտնաբերի։
Եվ, վերջապես, հայկական հարվածը հայկական քարոզչությանը այն մասին, թե ռուսական խաղաղապահ քանակակազմի ժամանակավոր պատասխանատվության գոտում իբր ապրում է «120.000» մարդ։ Մարինա Կամիսիդի խոսքով, 44-օրյա պատերազմի ընթացքում Ղարաբաղը լքել է 11 000 հայ, իսկ ընդհանուր առմամբ, հակամարտության արդյունքում տարածաշրջանից հեռացել է 50 000 մարդ։
«Չէ որ կա փաստացի վիճակագրություն», - գրել է Կամիսիդին:
Եվ մեկ «խայթ» ղարաբաղցիներին, ովքեր եկել են Հայաստան և այնտեղ իրենց իրավունքներն են առաջ քաշում։
Եվ այսպես շարունակ. «Ավելի լավ կլիներ, որ ձեր իրավունքները այնտեղ՝ Ղարաբաղում պահանջեիք։ Առողջ տղամարդիկ, բայց ամոթալի կերպով փախան՝ ընդամենը տեսնելուվ թուրքին»; «Ինչո՞ւ եք բոլորդ այստեղ խցկվել և մեզ ապրել եք սովորեցնում և մեղադրում եք դավաճանության մեջ: Ինչու՞ մեր տղաները պետք է մեռնեին ձեզ համար»; «Մենք ինչո՞ւ պետք է կերակրենք ձեզ»։
Ինչպես տեսնում ենք, հայության երկու ճյուղերի միջև պառակտումն ու ատելությունը օրեցօր ավելի է ուժեղանում։ 44-օրյա պատերազմում կրած պարտությունը, «երկաթե բռունցքի» ուժը սթափեցրել է Հայաստանի հասարակության որոշակի հատվածին, որը տեղի ունեցածից հետո, արդեն դժվար թե ցանկանա նորից հիվանդանալ «միացում»-ով։ Իսկ մեզ մնում է միայն պոպկորնի պաշար հավաքել և սպասել վերջնահաշվարկին, որը, անկասկած, շատ շուտով կգա: Առավել ևս, որ Բաքու գալու և վերաինտեգրման շուրջ երկխոսություն սկսելու երկրորդ հրավերը՝ ղարաբաղցի հայերը, ըստ երևույթին, նուրից անտեսել են։