Հայկական առասպելների փլուզումը և ադրբեջանական իրողությունների հաղթանակը Ռևանշի վրա արված խաղադրույքը ցնորական է
Հայաստանում, այո և ոչ միայն այդ երկրում, ուշադիր հետևել են, հետևում են և կհետևեն նրան, թե ինչպես է ընթանում Ադրբեջանի Զինված ուժերի հզորացման գործընթացը, որն այսօր նշում է իր 106-ամյակը։ Նշում են այն հաղթանակած բանակի կարգավիճակը, որին հաջողվել է փառազրկել հայ հասարակության մեջ առկա բազմաթիվ առասպելներ։ Խոսքը, մասնավորապես, օկուպանտ երկրի բանակի «անպարտելիության» առասպելի մասին է։
Այդ առասպելը ստեղծվել է այսպես կոչված «ղարաբաղյան կլանի» կողմից, որը երկար տարիներ զավթել էր իշխանությունը Հայաստանում։ Ռոբերտ Քոչարյանը, Սերժ Սարգսյանը, Սեյրան Օհանյանը այդ առասպելը հնարել ու տիրաժավորել էին մեկ հասարակ նպատակով՝ հիմնավորել իշխանության բռնատիրումը Հայաստանում, որի կողոպուտով, ինչպես նաև Ադրբեջանի այն ժամանակ օկուպացված տարածքների կողոպուտով նրանք զբաղվում էին անդադար ռեժիմում։
Ինչպիսի միայն անհեթեթություն դուրս չէին տալիս հայկական առասպելաստեղծագործության ծրագրի շրջանակներում։ Նրանք որպես վկաներ էին կանչում ոչ միայն Ստրաբոնին, Պլինիոս Կրտսերին ու Հերոդոտին, այլ նաեւ Ալեքսանդր Մակեդոնացուն։ Ասում էին, որ հայերը նրա բանակին էլ մի ժամանակ, ինչ-որ տեղ, ինչ-որ կերպ, համաշխարհային պատմության համար աննկատելի պարտության են մատնել։ Այնուհետև, այդ նույն առասպելագործական ծրագրի շրջանակներում փնտրել և «գտնել» են հայկական արմատներ բազմաթիվ մեծ զորապետերի մոտ։ Այսպիսով հայերի շարքում դասվեցին և՛ Ալեքսանդր Սուվորովը, և՛ նապոլեոնական մարշալ, Նեապոլի թագավորության կայսր Յոահիմ Մյուրատը։
Հասկանալի բան է, որ սա պարզունակ, հեշտությամբ ստուգելի կեղծիք է։ Բայց հայկական առասպելագործությունը գործել և գործում է խիստ գեբելսյան ավանդույթներով, երբ ինչ-որ մեկի կողմից և ինչ-որ տեղ բազմապատիկ կրկնվող սուտը կարող է ընկալվել որպես ճշմարտություն։ Ընթացքում առասպելականացնում էին նաև այն հայ զորապետերին, ովքեր Առաջին ղարաբաղյան պատերազմի ժամանակ մասնակցել են ադրբեջանական հողերի օկուպացմանը։ Բանը հասել էր նրան, որ «արցախի հերոս», Հայաստանի Հանրապետության պաշտպանության փոխնախարար դարձավ Մանվել Գրիգորյանը։
Այո, այդ նույնը, ով խայտառակորեն հայտնի էր այն հրեշավոր խոշտանգումներով, որոնց նա ժամանակին ենթարկում էր՝ Խոջալուի անմեղ կանանց, երեխաներին ու ծերերին։ Եվ այդ նույնը, ում ի վերջո բռնեցին հայ զինծառայողների սննդամթերքի չափաբաժինը գողանալու մեջ: Հենց այս գողից ու մարդասպանից է հայկական դիցաբանությունը «հերոս» քանդակել։ Հատկանշական է, որ Մանվել Գրիգորյանը հասցրեց տեսնել հայկական բանակի ջախջախվելը 44-օրյա պատերազմում։ Նա իր նախահայրերի մոտ գնաց 2020 թվականի նոյեմբերի 18-ին՝ որպես բանտարկյալ Հայաստանի քննչական մեկուսարանում, չնայած նրա տեղը Հաագայի Միջազգային քրեական տրիբունալի դատարանում էր։
Այնտեղ է նաև Քոչարյանի, Սարգսյանի, Օհանյանի և մյուսների տեղը, ովքեր մասնակցել են ադրբեջանական ժողովրդի դեմ հանցագործություններին։ Նրանք նույնպես իրենց աչքով տեսան ադրբեջանական բանակի փայլուն հաղթանակներն ու հայկական բազմաթիվ առասպելների փլուզումը։ Ընդ որում, այս հաղթանակները սկսվել են դեռ Սերժ Սարգսյանի նախագահության օրոք։ Այո, ես գրում եմ 2016 թվականի ապրիլյան քառօրյա մարտերի մասին։ Սարգսյանը այդ ժամանակ ամեն ինչ հիանալի հասկացավ։ Այդ իսկ պատճառով էլ նա կաշվից դուրս էր գալիս՝ փորձելով սևը սպիտակ անվանել, այսինքն՝ հայկական բանակի պարտությունը ներկայացնել որպես գրեթե նրա «հաղթանակ»։
Անվերջ կրկնվող սուտը նրան չօգնեց։ Նա կորցրեց իշխանությունը՝ ուղևորվելով պատմության հայկական աղբանոց, որտեղից մինչև հիմա չի կարողանում դուրս գալ։ Բայց Հայաստանում իշխանության եկած Նիկոլ Փաշինյանը նույնպես զբաղվեց առասպելագործությամբ։ Նա անվերապահ հավատում էր, որ հայկական բանակը «անպարտելի» է։ Այստեղից էլ նրա սադրիչ ելույթներն այն մասին, որ «Ղարաբաղը Հայաստան է և վերջակետ», սադրանք Թովուզի ուղղությամբ 2020 թվականի ամռանը։ Այստեղից էլ Հայաստանի պաշտպանության նախկին նախարար Դավիթ Տոնոյանի ելույթներն այն մասին, որ հայ-ադրբեջանական նոր պատերազմը կավարտվի մեր երկրի նոր տարածքների զավթումով։
Այս ամենն աշխատեց ի շահ այն առասպելների, որոնցով սնում էին հայ հասարակությանը։ Այդ իսկ պատճառով էլ նրա ցնցումն այնքան մեծ էր, երբ 44-օրյա պատերազմի ընթացքում տեղի ունեցավ հայկական բանակի լիովին ջախջախումը։ Հայաստանի շարքային քաղաքացիները պարզապես չէին կարող հավատալ, որ այդքան հեշտությամբ և համընդհանուր փառազրկվեց նրանց այդչափ սիրելի առասպելը։ Եվ դա հենց այն է, ինչ արեցին Ադրբեջանի զինված ուժերը։
Ավելի ուշ մեր բանակը փայլուն կերպով իրականացրեց՝ Ֆարուխ գյուղի տարածքը անօրինական զինված խմբավորումներից մաքրելու գործողությունը։ Հսկողության տակ վերցվեց ոչ միայն այդ գյուղը, այլ նաև Ֆարուխ լեռը, Խոջալուի շրջանի Դաշբաշի և Սարըբաբա բարձունքները։ Սակայն սրանից հետո էլ, ավաղ հայկական կողմը չհանդարտվեց։ Շարունակվում էր Ղարաբաղի խունտայի ռազմական մատակարարումը զենք-զինամթերքով։
Պաշտպանության նախարար Զաքիր Հասանովը AzTV հեռուստաալիքին տված հարցազրույցում հայտնեց ցնցող փաստեր՝ Ադրբեջանի դեմ պատրաստվող ռազմական սադրանքի մասշտաբների մասին։ Նրա խոսքով, անցյալ տարվա սեպտեմբերին մեկօրյա հակաահաբեկչական գործողության արդյունքում Ադրբեջանի ԶՈւ-ն գրավել է մեծ քանակությամբ ռազմաավար՝ զինամթերք, տեխնիկա, ավելի քան 100 հազար միավոր հրետանային զենք։ «Համաձայն իրենց (հայերի) պլանին, եթե պատերազմ սկսվեր, նրանք այստեղ կբերեին Հայաստանի մոբիլիզացիոն ռեզերվները և նրանց կօգտագործեին»,- հավելել է Զ. Հասանովը։
Եվ այս հայտարարությունը՝ ապտակ է պաշտոնական Երեւանին ու Հայաստանի բոլոր կամավոր ու շահամոլ պաշտպաններին։ Ադրբեջանը անցկացրեց փայլուն հակաահաբեկչական գործողություն, որի իրականացման համար ուներ բոլոր հիմքեր։ Եվ մեր երկիրը պատրաստ է Հայաստանի կողմից ցանկացած նոր ռազմական սադրանքին, որոնց պաշտոնական Երևանին հրահրում են տարբեր բնույթի կուրատորները։
Ինչպես հայտնել է մեր երկրի պաշտպանության նախարար Զ. Հասանովը, Ադրբեջանի մոտ արդեն՝ մեր բանակի կարիքները առնվազն 70 տոկոսով բավարարելու հնարավորություն կա. «Մեր նպատակը կայանում է նրանում, որպեսզի դա հասցնել ավելի բարձր մակարդակի: Խոսքը հրաձգային զենքերի մասին է։ Հիմա մենք մեր առջեւ նպատակ ենք դրել՝ ապահովել մեզ այլ արկերով ու հրթիռներով։ Հավաստիացնում եմ ձեզ, որ պարոն նախագահի յուրաքանչյուր խոսքի հետեւում գործողություններ են, այս ուղղությամբ մեծ աշխատանք է տարվում»,- հայտարարել է նա։
Համոզված եմ, որ այս հայտարարությունը լսել են և՛ Երևանում, և՛ Փարիզում, և՛ այլ մայրաքաղաքներում։ Իսկ այնտեղ տեսել են նաև, որ Ադրբեջանի Զինված ուժերի օրը Հեյդար Ալիևի միջազգային օդանավակայանում Ադրբեջանի նախագահ, Զինված ուժերի գերագույն գլխավոր հրամանատար Իլհամ Ալիևին ներկայացվել է՝ Իտալական «Leonardo» ընկերության արտադրության «C-27J» տեսակի ռազմատրանսպորտային ինքնաթիռ։
Ընդ որում միջոցառմանը մասնակցել են՝ Իտալիայի պաշտպանության նախարար Գուիդո Կրոզետոն, Իտալիայի արտաքին գործերի և միջազգային համագործակցության փոխնախարար Էդմոնդո Չիրիելլին, «Leonardo» ընկերության նախագահ Ստեֆանո Պոնտեկորվոն։ Սա առավել քան պերճախոս պատասխան է բոլոր այն ուժերին, որոնք խաղադրույքներ են անում Հայաստանի ռազմական ռևանշի վրա։ Այն պարզապես չի կարող լինել։ Ադրբեջանական բանակը չափազանց ուժեղ և մարտունակ է նրա համար, որպեսզի թույլ չտա իրագործել այդ սցենարը։ Եվ Ադրբեջանի զինված ուժերի հզորացումը շարունակվում է։