Հելենն ու «ռևանշիստները». մի ստորության պատմություն Ադրբեջանաֆոբիայի պարադիգմը

Լաչինի անցակետն անցած հայի անունն ու ազգանունը չգիտեմ, ով ադրբեջանցի լրագրողների «գո՞հ եք անցակետում ստեղծված պայմաններից» հարցին ադրբեջաներեն պատասխանեց. Lap gəşəng! (շատ լավ): Բայց նրա տվյալները քաջ հայտնի են հայ ազգայնականներին, որոնք երազում են երկու հարևան ժողովուրդների միջև հավերժական թշնամանքի մասին:

Այդ իսկ պատճառով մի տեսակ անհանգստություն եմ զգում արդեն ոչ երիտասարդ հայի համար, ով համարձակվել է ադրբեջաներենով պատասխանել, այն էլ մեր լրատվամիջոցներին: Ավելին, նա դա արել է անջատողականների կողմից ատելի Լաչինի սահմանային անցակետում։ Այնպես որ, նա կարող է ենթարկվել ամենադաժան հալածանքների, տոտալ հասարակական քննադատության: Չգիտեմ՝ նրա ուղղությամբ փտած ծիրան ու կոնյակի շշեր կթռնեն, թե ոչ՝ բայց այս հայը շատ տհաճ բաներ կարող է լսել իր ծնողների հասցեին։

Եվ այս ամենն այն պատճառով, որ հայ ազգայնականների կյանքի կրեդոն, որն ըստ էության, քիչ է տարբերվում հիտլերյան նացիստներից, ժամանակին շատ հստակ ուրվագծվել է պատերազմական հանցագործ, ՀՀ երկրորդ նախագահ դարձած Ռոբերտ Քոչարյանի կողմից։ «Հայ և ադրբեջանցի ժողովուրդները գենետիկորեն անհամատեղելի են»,- հայտարարել է նա։ Եվ հայերի մեկ սերունդ չէ, որ մեծացել է այս նպատակային ուղղվածության վրա:

Քոչարյանը, ինչպես հայության մյուս գաղափարախոսները, իրեն բավականին հարմարավետ էր զգում մինչև 44-օրյա պատերազմը: Ցանկացած առասպելի տիրաժավորումը` հայկական բանակի «անպարտելիությունից» մինչև հայկական լոբբիի «ամենազորությունը», ընդունվում էր «ուռայով»: Մանավանդ, որ Պլինիոս Կրտսերը, Գայոս Հուլիոս Կեսարը և Ստրաբոնը, որոնց առասպելներ տարածողները «վկայության» էին կանչում, չէին կարող առարկել ամորձատված ձիերի և մադիանների ակնհայտ զառանցանքներին:

Սակայն, 44-օրյա պատերազմում Ադրբեջանի նախագահ, Գերագույն գլխավոր հրամանատար Իլհամ Ալիևի գլխավորությամբ ադրբեջանական բանակի պատմական հաղթանակից հետո «մեծ հայերի և մեծ Հայաստանի» մասին այս հեքիաթները տարածողները վերածվեցին խեղկատակների, ինչպես Մոխրոտի մասին հեքիաթում: Որովհետև մեր երկիրը ոչ միայն ջախջախեց «անպարտելի» բանակին, այլև չեզոքացրեց աշխարհահայության բոլոր սադրանքները՝ ուղղված մեր հաղթանակի կանխմանը:

Հասկանալի է, որ նրանք չեն կարող համակերպվել նման պարտության հետ։ Նրանք տենչում են ռևանշ վերցնել՝ հուսահատորեն վերացնելով ողջախոհության մնացորդները: Եվ ոզնուն, նույնիսկ հայության համար հասկանում է Ադրբեջանի ու Հայաստանի նոր ռազմական առճակատման ելքը: Այս մասին, փաստորեն, բացահայտ հայտարարում են որոշ հայ փորձագետներ, ովքեր փորձում են իրենց ցեղակիցներին հետ քաշել հերթական արկածախնդիր քայլից։

Բայց ռևանշիստները փորձում են նրանցից ավելի բարձր բղավել՝ հալածելով ցանկացած հայի, ով իրեն թույլ է տալիս շեղվել Ռոբերտ Քոչարյանի հնչեցրած կրեդոյից։ Այս կապակցությամբ կպատմեմ այն սարսափի մասին, որ ստիպված է եղել ապրել Հելեն Առստամյան անունով հայ աղջնակը։ Որոշ ժամանակ առաջ նա հանգիստ, առանց որևէ խոչընդոտի անցել է Լաչինի սահմանային անցակետով։ Հենց այդպես էլ նա ասել է ադրբեջանական ԶԼՄ-ներին՝ սահմանային անցակետն անցնելիս խնդիրներ չի ունեցել։ Բայց հայկական լրատվամիջոցներում և սոցիալական ցանցերի հայկական տիրույթում նրա անկեղծ պատասխանների հայտնվելուց հետո Հելեն Առստամյանի նկատմամբ սկսվեց բացահայտ հետապնդում։ Աղջկան ստիպեցին արդարանալ:

«Այդ օրը ընտանիքիս հետ գնացինք օդանավակայան, որտեղից էլ ավտոբուսով պետք է գնայինք Հայաստան։ Սկզբում ամեն ինչ լավ էր թվում, բայց ճանապարհին մի դեպք եղավ, որի պատճառով արդեն լարվածության մեջ էի։ Ավտոբուսի այն հատվածում, որտեղ ես նստած էի, ծուխ բարձրացավ, ինչ-որ խնդիր կար, հավանաբար շոգից։ Ռուս խաղաղապահները մեզ անմիջապես դուրս բերեցին ավտոբուսից՝ ասելով, որ այն կարող է պայթել։ Հետո, երբ հասանք անցակետ, ես ավելի լարվեցի, քանի որ տեսա զինված ադրբեջանցիների։ Հայեր չկային, մի կողմից ռուս խաղաղապահներ կային, մյուս կողմից՝ նրանք, և իմ հուզմունքը կրկնապատկվեց»,- ասել է Հելենը։

Անմիջապես առաջանում են մի շարք հարցեր: Արդյոք ադրբեջանական կողմը մեղավոր է, որ ավտոբուսում, որով գալիս էին հայերը, ծուխ է եղել։ Ակնհայտորեն ոչ: Ճի՞շտ են վարվել ռուս խաղաղապահները, երբ ավտոբուսից հայերին իջեցրել են: Ակնհայտորեն այո։ Ճի՞շտ է, որ Լաչինի սահմանակետում ադրբեջանցի զինծառայողներ կան. Ճիշտ է: Այլ կերպ չի էլ կարող լինել: Հելենին խորհուրդ ենք տալիս անցակետին հետևել Հայաստանի Հանրապետության կողմից։ Այնտեղ էլ անզեն մարդիկ չեն կանգնած: Գումարած, որ մեր Լաչինի անցակետը արդեն ենթարկվել է հայկական կողմի հարձակմանը։

Ինչպես տեսնում ենք, խեղճ հայ աղջիկը ստիպված է հիմարություններ դուրս տալ, որպեսզի ինչ-որ կերպ արդարանա իր դեմ արշավ սկսածների առաջ։ Նա հայտարարել է, որ լարվել է ռուսերեն հարցերի պատճառով։ Բայց նա ինքը նույն լեզվով է պատասխանել ադրբեջանական լրատվամիջոցներին: Մեր լրագրողները նրա հետ հո հայերեն չպետք է շփվեին։

Ինչևէ, ամեն ինչ ավարտվեց այնպես, ինչպես սպասվում էր. Հելենը հայտարարեց, որ վախենում էր գերվել։ Անհեթեթությո՞ւն է: Անշուշտ։ Որովհետև Ադրբեջանի կողմից կալանավորման գեթ մեկ փաստ չի եղել այն հայերի, ովքեր չեն մասնակցել ադրբեջանցիների դեմ հանցագործություններին։ Ձերբակալվել են միայն նրանք, ում ձեռքերը մինչև արմունկները թաթախվել են մեր ժողովրդի արյան մեջ, ինչի ապացույցները շատ են։ Այնպես որ, Հելենին «մերկացնելը» դժվար գործ չէ։

Բայց խնդիրը նրա մեջ չէ, այլ նրանց, ովքեր ստիպում են աղջկան ստել ու արդարանալ։ Սրանք նույն հայ ազգայնականներն են, ովքեր վախենում են երկու հարևան երկրների և ժողովուրդների միջև խաղաղության հաստատումից։ Սրանք նրանք են, ովքեր ապրում են հայերի և ադրբեջանցիների «գենետիկական անհամատեղելիության» մասին հայտարարությունների պարադիգմում։ Եվ հայ հասարակության այն հատվածը, որը ցանկանում է խաղաղություն և բարեկեցություն իր ժողովրդի և մեր տարածաշրջանի համար, պետք է պայքարի նրանց դեմ։