Հիշեցում Երևանին. Ռազմաավարի պուրակում դեռ շատ տեղ կա Ռուսաստան. առատաձեռն հոգի՞
Ինչպես երևում է հայկական լրատվամիջոցների հրապարակումներից, այդ երկրի հանրությունը լրջորեն մտահոգված է Ռուսաստանի դեմ կիրառվող պատժամիջոցներով։ Ավելի ճիշտ՝ թե ինչպես դա կարող է ազդել ռուսական ռազմարդյունաբերական համալիրի վրա։ Եվ նյարդայնությունը, ըստ երևույթին, ոչ մի կերպ հայկական ալտրուիզմի, Ռուսաստանի հանդեպ անշահախնդիր սիրո և, ընդհանրապես, տեխնիկական մտածելակերպի հետևանք չէ։ Դա թելադրված է կոնկրետ շահով։ «Ախր ռուսները պարտավոր են, չէ որ մենք դաշնակիցներ ենք»…
Այսինքն՝ խոսքը ոչ թե կարագի, այլ հրացանների մասին է։ Չեն ուզում ուտել, ուզում են նորից կռվել։ Համենայնդեպս պլանավորում են։ Բայց սա արդեն զվարճալի է. «Ռուսաստանն ավելի շուտ որևէ բան իրենից կկտրի, սակայն առաջին էշելոնի երկրներին սպառազինությամբ, պահեստային մասերով և մնացածով կապահովի։ Իսկ Հայաստանը ռազմավարական նշանակություն ունի հարավում, ընդ որում, նրա դերը մեծանում է նաև տարածաշրջանում Թուրքիայի ուժեղացման համապատկերում»: Այս խոսքերի հեղինակը Ռազմավարությունների և տեխնոլոգիաների վերլուծության ռուսական կենտրոնի (ՌՏՎՍ) տնօրեն Ռուսլան Պուխովն է։ Արդյո՞ք ռուսներն ընդհանրապես տեղյակ են, որ իրենց հաշվին զինելու են նրանց, որոնցից բուն Ռուսաստանում արդեն տեղ չկա։ «Ավելի շուտ որևէ բան իրենից կկտրի» - ընդհանրապես հոյակապ արտահայտություն է և հուշում է ամենատարբեր մտքեր. օրինակ՝ արագացնել Թուրքիայից և Իսրայելից զենքի գնումները, փոփոխություն կատարել Ռազմական Դոկտրինում (այնպես որ, մենք հնարավորություն ունենանք ոչ միայն ինչ-որ անկանխատեսելիություն մտցնել մեր հարևանների գոյության մեջ, այլ նաև ինչ-որ անախորժություն պատճառել, ինչպես ասում էր ընկեր Դոստոևսկին): Ռուսաստանը պատրաստվում է զինել Հայաստանին, չնայած ռուսական ռազմարդյունաբերական համալիրի նկատմամբ պատժամիջոցների կիրառմանը։ Ռուսաստանի Դաշնությունում գրեթե չկա սեփական հաստոցաշինական արդյունաբերություն, երկրի կարիքներն այս ոլորտում ավելի քան 85 տոկոսով ծածկվում են (ծածկվում էին՝ մինչև պատժամիջոցների սահմանումը) գերմանական, իտալական և ճապոնական մատակարարումներով։
Ներմուծված բաղադրիչներով ստեղծվել է ռուսական զենքի և ռազմական տեխնիկայի մոտ 800 նմուշ։ Պատժամիջոցների և, մեղմ ասած, Ուկրաինայի հետ ոչ առանձնապես հաջող պատերազմի ֆոնին, զինել կասկածելի դաշնակցին, որը հարմար պահի է սպասում է տիրոջը դավաճանելու համար... Դե, եթե ինչ-որ մեկը տեղ չունի իր փողերը դնելու, հետո ... Լավ, լռում եմ, չէ որ դա մեր դրամապանակը չէ...
Ռազմական razm.info պորտալի համակարգող Կարեն Վրթանեսյանը լավ հարց է տալիս՝ նախ և առաջ պետք է հասկանալ՝ արդյո՞ք Հայաստանի իշխանությունները բանակ կառուցելու իրական ցանկություն ունեն։ Բանակ կառուցելու ցանկությունը արդար ցանկություն է. ոչ մի պետություն չի կարող գոյություն ունենալ առանց բանակի, եկեք իրատես լինենք, և Հայաստանը դրա իրավունքն ունի։ Բայց ինչ վերաբերում է խաղաղության պայմանագրին: Փոխե՞լ եք ձեր միտքը: Չե՞ք ուզում: Ափսոս, ափսոս, կարծես լոֆեր չեն ու կարող էին ապրել։ Նոթատետրում մենք արդեն գրառում ենք կատարել։ Եզրակացություններ նույնպես. Օրինակ՝ հիմարին ինչի՞ն է պետք հատուկ, ես կասեի՝ ինտիմ նպատակի ապակե խաղալիք։ Չէ՞ որ նա, ի վերջո, կջարդի այն և ձեռքերը կկտրի։ Չէ, չեմ կատակում, սա հաստատված է էմպիրիկ մեթոդով. ամբողջ աշխարհը տեսավ, թե ինչպես են մեր հարևանները տնօրինում իրենց նվիրված զենքը (արդյունքների մի մասը ներկայացված է Ռազմաավարի պուրակում):
Հարևանների պահվածքում, իհարկե, տրամաբանություն կա՝ քանի որ երկաթի կտորները էժան են, պետք չէ դրանք խնայել։ Բայց կա նաև հարցի գործնական կողմը, որի մասին պետք է մտածեն հայերը. Ռուսաստանը երբեք չի մոռանում որևէ մեկին արված լավությունը և սիրում է իր փողի ետևից պարտապանի մոտ գալ ամենաանհարմար պահին։ Հայաստանի բոլոր հիմնական ֆոնդերը պատկանում են Ռուսաստանին։ Էլեկտրաբաշխիչ ցանցերից մինչև օդանավակայան և երկաթուղի։ Այսինքն՝ մի ամբողջ երկիր պարտքից բացի ոչինչ չունի, բայց, այնուամենայնիվ, պատրաստվում է նորերի մեջ մտնել՝ զենք գնելու համար, որը ամեն պահի կարելի են նրանից խլել։ Ընդ որում՝ հենց այնպես։ Աչքերում հարգանքի բացակայության կամ մեր փոքրիկ քմահաճույքի համար: Տերերի հանդեպ նման պարազիտային վերաբերմունքը և Ադրբեջանի դեմ նոր ագրեսիայի վերաբերյալ մտքերը շատ վտանգավոր են:
Մենք, ի վերջո, կարող ենք համաձայնության գալ Ռուսաստանի հետ. Օրինակ՝ ազդեցության ոլորտների բաժանման հարցում։ Ինչ-որ տեղ զիջելու ենք, ինչ-որ բանում հաղթելու ենք, ինչ-որ բանում օգնելու ենք՝ սրանից արդար օգուտ քաղելով։ Մեզ համար: Ասենք՝ Զանգեզուրը մեզ, մնացածը՝ Ռուսաստանին։ Թող վերցնեն և հոգան: Երբեմն, դաստիարակչական նպատակներով, որպեսզի մնացած մասը չնայի դեպի Եվրոպա, Ռուսաստանը հարևանիկների քիթը կմխրճի ջրափոսերի մեջ, բայց դա արդեն մեր խնդիրը չէ։ Ո՛չ Արևմուտքը, ո՛չ Ռուսաստանը սովոր չեն Հայաստանն օգտագործել զուտ ուտիլիտար նպատակներով։ Սա այն է, ինչ մենք սովորելու ենք: Ադրբեջանը դառնում է ավելի ցինիկ ու խոհեմ, ինչն ինձ շատ է ուրախացնում։ Որովհետև Մեծ քեռիները հենց այդպես են խաղում՝ ցանկացած իրավիճակ դարձնելով իրենց օգտին: Այստեղ գլխավորը սեփական շահը ճիշտ հասկանալն է։ Իսկ նոր պատերազմի դեպքում ծայրահեղ զգույշ ենք լինելու, սկյուռի աչքին ենք խփելու, որ կաշին չփչանա։ Ոչ այն պատճառով, որ կենդանին արժեքավոր է, իսկ մորթին՝ թանկ, ամենևին։ Ուղղակի հարևաններ ենք ի վերջո, իսկ մեր սրտերը լցված են գթությամբ: