Միկրոնի զայրույթը, կամ տոն ոչ տոնականի մասին Էմին Գալալիի մտորումները

Ինչպե՞ս է կոչվում՝ մեկը մյուսի հետևից միևնույն փոցխի վրա ոտք դնող և դա նախանձելի համառությամբ անող մարդը։ Վնասը չի սահմանափակվում գլխի հարվածով։ Ոտք դրածը ստանում է նաև ծակոտված նրբան, ու նյարդային խանգարում, և մի ամբղջ փունջ այլ «անմոռանալի» հույզեր:

Բայց փոցխը միևնույն է մագնիսի պես դեպի իրեն է ձգում, ստիպելով ոտնակոխ անել նորից ու նորից։ Գյուղատնտեսական ինվենտարի հետ շփվելուց մազոխիստական հաճույք ստանալով «ագրոնոմները» փորձում են իրենց անհաջողություններն ու անախորժությունները թաքցնել արտաքին հանգստության տակ։ Խոսքս հին ու բարի Ֆրանսիայի մասին է: Bonne Vieille France։ Ում նկատմամբ դու բարի ես, իսկ ում նկատմամբ այլապես։

Մենք գրել ենք՝ Ադրբեջանի նկատմամբ Ֆրանսիայի վերաբերմունքի առանձնահատկությունների և այդ հարաբերությունների որոշ իրողություններին իրատեսորեն ու փիլիսոփայորեն վերաբերվելու անհրաժեշտության մասին։ Նույնիսկ «փիլիսոփայորեն»: Դե «մադամն ու միսյոն» մեզ չեն սիրում իրենց զանգվածում։ Նրանց համար դուրեկան են հայերը։ Եվ Փարիզը մտադիր չէ մտահոգվել պարզելու համար, թե ով է ճիշտ, իսկ ով է սխալ: Ինչպես մի անգամ ԱՄՆ նախագահը ասել է բռնապետերից մեկի մասին, «նա կարող է և շան որդի է, բայց մեր շան որդին է»։ Այսինքն, եթե հայերը նույնիսկ և շան որդիներ են, ապա մեր (այսինքն իրենց՝ ֆրանսիացիների) շան որդիներն են։ Իսկ Ադրբեջանը ապրիորի ճիշտ չէ։ Նախ, որովհետև որ Ադրբեջան է։ Երկրորդը, նրանք փաստորեն թուրքեր են։ Թուրքիայի հետ են բարեկամություն անում։ Եվ առհասարակ, ո՞վ է նրանց թույլ տվել Ղարաբաղում սպանել խաղաղ զինյալներին։

Ֆրանսիական «ճշմարտասերների» լկտի հնարքներին մենք վարժվել ենք։ Նույնիսկ սովորել ենք դրանց վերաբերվել որոշակի հումորով։ Բայց Մակրոնը բարձրացրեց խաղադրույքները: Հայտարարությունները, որոնք այս օրերին իրեն թույլ է տվել ֆրանսիացի լիդերը, ավելի ճիշտ՝ «լիդերիկը», քանի որ Ֆրանսիայի Հանրապետության ղեկավարի պաշտոնում Մակրոնի պատմությունը կարելի է անվանել անդադար խայտառակությունների շարան՝ արդեն չափն անցել է։

Առաջին անգամը չէ, որ նա ամբողջությամբ «փչանում է»: Վրիպել Աֆրիկայում, որտեղ ֆրանսիական գաղութները մեկը մյուսի հետևից ընկնում են ռուս վարձկանների գիրկը; Ժամանել Ուկրաինա, որտեղ առավելագույն հաջողությունը եղել է լրագրողների կողմից ձայնագրված Պուտինի հետ զրույցը (որից հետո շփումը դադարեցվել է), իսկ նախագահ Զելենսկին մեկ անգամ չէ, որ տարակուսանք է հայտնել իր ֆրանսիացի գործընկերոջ դատողություններից; խայտառակվել սուզանավերի հետ կապված երկպառակտությամբ, երբ ԱՄՆ-ը, Ավստրալիան և Մեծ Բրիտանիան, Ելիսեյան դաշտերի սեփականատիրոջ քթի տակ ստեղծեցին պաշտպանական դաշինք՝ ֆրանսիացիներից խլելով 63 միլիարդ դոլար արժողությամբ սուզանավերի պատվերը (շատ թանկ չի): Ավստրալիացիները, ճիշտ է, համաձայնվել են որոշակի փոխհատուցման, բայց միայն որպեսզի Փարիզը նրանց չնյարդացնի ԵՄ-ի և Ավստրալիայի միջև առևտրային համաձայնագրի շուրջ բանակցություններում։ Ձախողել նոր համաշխարհային ֆինանսական համաձայնագրի գագաթնաժողովը, որը զարգացած Հյուսիսի և կլիմայական փոփոխությունների նկատմամբ հատկապես խոցելի Գլոբալ Հարավի միջև անջրպետը հաղթահարելու նպատակով օրերս անցկացվել է Փարիզում: Լուսանկարվել Էլթոն Ջոնի հետ և նստել նրա համերգին, այն ժամանակ, երբ ոստիկանության կողմից դեռահասի սպանությունից վրդովված տասնյակ հազարավոր ֆրանսիացիներ հերթական անգամ ավերում են երկրի քաղաքների փողոցները։ Այս ամենը մանրուքներ են Էմանուելի համար։

Սակայն Կովկասի մասին զրույցում Մակրոնը սկսել է հիմար-հիմար բաներ դուրս տալ։ Ադրբեջանի նախագահ Իլհամ Ալիևի վրա ճնշում գործադրելու մասին մեծախոսությունը՝ դա ոչ պարզապես «մովետոն» է։ Դա, քաղաքական կուլտուրայի բացակայություն է։ Կարելի է անվերջ քննարկել պատճառները, վերլուծել արտաքին ուժերի ազդեցությունը և կազմել փաստարկային հիմք։ Բայց միթե՞տք է։

Մակրոնին (բայց ոչ Ֆրանսիային) պետք է անտեսել։ Նա պետք է Ադրբեջանի համար դառնա անարժան մարդ։ Աստված ոչ անի, որ խորհուրդ տամ մեր ղեկավարությանը, թե ինչպես կառուցել երկրի արտաքին քաղաքականությունը։ Դրա համար կան իրենց պարտականությունների հետ հիանալի գլուխ հանող պրոֆեսիոնալներ։ Այդ իսկ պատճառով էլ ալեկոծվում է Միկրոնի անզոր կատաղությունը։ Նա ստիպված է արդարանալ կլիենտուրայի՝ հայ ֆրանսիացիների առաջ։ Ովքեր փորձում են ապացուցել, որ իրենք ավելի հայ են, քան Հայաստանի հայերը։ Մի տեսակ «ես նրան ասել եմ, ընդ որում շատ անգամ, իսկ նա չի լսում և վերջ»:

Ես հասկանում եմ, որ դիվանագիտությունը երբեմն ծանրալեզու է լինում։ «Որքան ուրախ եմ Ձեզ տեսնելու համար, դուք այսօր ուղղակի հիասքանչ տեսք ունեք, շնորհակալություն նրա համար, որ ժամանակ եք գտել արտահայտվել այս գերկարևոր թեմայի մասին» արտահայտության հետևում հաճախ թաքնված է «կրկին խցկվեցիր, սատկես դու: Թվում է, թե սպասումը երկար չէ, մեռնելու վրա ես, բայց չես պապանձվում, շարունակում ես խցկվել քո անհեթեթությամբ»։ Որ պետք է կարողանալ բարի լինել նույնիսկ թշնամու հետ, էլ չասած ոսոխի մասին։ Բայց երբեմն պետք է թողնել դիվանագիտությանը։ Առնվազն դեմարշ, իսկ կարող է նաև դիվանագիտական ներկայացուցչության կարգավիճակի իջեցում:

Նախագահ Ալիևի հետ ճնշումների և սպառնալիքների լեզվով խոսել կարելի է։ Արդյունքը երաշխավորված է։ Հակառակ նրան, ինչին ձգտում են քաղաքական գռեհիկները, ինչպես իրեն դրսևորել է Էմանուելը։