Ում կովը բառաչի, ձերը թող լռի Կամ մի քանի խոսք հայ գեներալի դատարկախոսությունների մասին

Հայ-ադրբեջանական պայմանկաան սահմանին մեր մշտապես նվնվացող հարևանների կողմից սանձազերծված մարտական գործողությունների և պառավ Նենսիի Երևան մխիթարական այցի ֆոնին՝ ինչ որ կերպ սկսեցին ավելի ու ավելի բարձր հնչել խայերի հերթական զառանցական մեղադրանքները։ Հատկապես ուշագրավ է գործնականում ութ ժամվա ընթացքում ամորձատված հայկական բանակի գլխավոր շտաբի պետ Էդուարդ Ասրյանի շուրթերից հնչաց վրդովմունքը։

Այս «ուսադիրներով ելուստը» Հայաստանում հավատարմագրված դեսպանների հետ հանդիպմանը հայտարարել է, որ «Ադրբեջանի ԶՈՒ ստորաբաժանումները վայրագություններ են անում հայ զինծառայողների նկատմամբ»։ Առավել ևս հավելել է, որ «խոսքը այն վայրագությունների մասին է, որոնք անհնար է նայել և որոնք հանդիսանում են միջազգային մարդասիրական նորմերի խախտում» ։

Ամենահետաքրքիրն այն է, որ նա համապատասխան տեսահոլովակը պահում է իր հեռախոսում՝ ուղղակի ոչ թե գեներալ, այլ թոք շոուի հաղորդավա՜ր։

Եվ սա պնդում է այն մարդը, ում երկիրը երեք տասնյակների ընթացքում թալանելով, բռնության ենթարկելով, ոչնչացնելով Ադրբեջանի բնական և մարդկային ռեսուրսները՝ նկարահանել է իր «սարսափների ֆիլմը»։ Անօրինակություն է կատարել, կոպիտ ասած՝ լիովին թքած ունենալով միջազգային, մարդասիրական և էթիկական նորմերի վրա։ Անտեսելով ՄԱԿ-ի բանաձեւերը եւ Միջազգային Կարմիր Խաչի պահանջները։ Իրեն թույլ է տալիս մեղադրել այն երկրի նրկայացուցիչը, որը կատարել է Խոջալուի ցեղասպանությունը, որի նախագահը, դա արդարացնելով, առանց խղճի խայթի հայտարարել է. «որ հատկապես դրանից հետո ադրբեջանցիները հասկացան, որ մենք կարող ենք անխնա սպանել խաղաղ բնակչությանը»։

Սա ասում է մի մարդ, ում երկրում Առաջին ղարաբաղյան պատերազմի ժամանակ անհետ կորան ինչպես հարյուրավոր ռազմագերիները, այնպես էլ Հայաստանում առևանգված խաղաղ բնակիչները։ Կրկնում եմ, ԱՆՀԵՏ ԿՈՐԱՆ։ Եվ դեռ մարդկանց քանի՞ զանգվածային գերեզմաններ են հայտնաբերվել, որոնց միակ մեղքը կայացել է ընդամենը նրանում, որո նրանք եղել են ադրբեջանցիներ։

Նման խոսքերը քոռ կոպեկի արժեք չունեն, եթե դրանք արտասանողների արարքները անմարդկային են և անօրինական։

Միակ բան, որ ուզում ես անել հայ գեներալի այս հայտարարություններից հետո, դա նրան՝ «Երկերեսանիությունը չի նշանակում բազմակողմանիություն» մակագրությամբ բացիկ նվիրելն է։

Միգուցե հիշեցնել նրանց այն վայրագությունները, որոնք անմարդկայնությամբ և հնարամտությամբ ոչ մի կերպ չեն զիջում Խոջալուի ցեղասպանությանը: Հիշեցնել, թե ինչպես են հայ վերակացուները դաժանորեն խոշտանգել Աղդամի շրջանում պատանդ վերցված Քյաքլիկ Հասանովային, ում 16 ատամը հանել են տափակաբերան աքցանով։

Հիշեցնել, թե ինչպես 15-ամյա պատանդ Նազաքեթ Մամեդովայի աչքի առաջ խոշտանգում էին նրա հորը, նույնիսկ կտրել էին նրա ականջները։ Աղջկա մայրը, չդիմանալով սպառնալիքներին ու շանտաժին, խելագարվել է, իսկ Նազաքեթին վաճառվել են ստրկության։

Հիշեցնել, թե ինչպես էին Խանքենդի քաղաքի զորամասում պահվում Գուբադլիի շրջանում պատանդ վերցված 65-ամյա Բինիշ Մամեդովան և 69-ամյա Սառա Իսմայիլովան։ Ցերեկը նրանց օգտագործում էին ծանր ֆիզիկական աշխատանք պահանջող աշխատանքներում, իսկ գիշերը ծեծում էին առանձնակի դաժանությամբ։ Նրանց հետ եղել են նաև Շահսենեմ և Ասլի անուններով կանայք, որոնք չդիմանալով դաժան տանջանքներին՝ մահացել են։

Հիշեցնել, թե ինչպես է Քելբեջարի շրջանի օկուպացիայի ժամանակ պատանդ վերցված Գյուլջամալ Գուլիևայի նորածին որդուն՝ Հաջիև Արզուին հայ «բժիշկ» Աիդա Սերոբյանը կատարել է անհայտ դեղամիջոցի ներարկում։ Արդյունքում Արզուն դարձել է ցմահ հաշմանդամ։ Իսկ ի՞նչ պետք է անել, երբ նույնիսկ երեք տասնամյակ տարի հետո գտնելով այդպիսի «բժշկին» և մյուս հայ դահիճներին։ Թողե՞լ խաղաղությամբ, նրանից հետո, երբ նա ներողություն խնդրի: Թե՞ հանձնել «հայկական արդարադատությանը»։

Բայց չէ որ նման հանցագործությունները, որոնք խախտում են ոչ միայն միջազգային իրավունքի, այլեւ տարրական մարդկային բարոյականության բոլոր նորմերը, հայերի հաշվին նույնիսկ տասնյակ չեն, այլ հարյուրավոր։ Եվ շատ լավ է, որ ի դեմս հատուկ ջոկատայինների արդարադատության պատժիչ սուրը նրանց է հասնում՝ անկախ ժամանակից ու աշխարհագրական տարածությունից։ Չգիտես ինչու՞, երբ իսրայելական հետախուզական ծառայություններն անում են դա՝ պատժելով ահաբեկիչներին և պատառոտելով նրանց (բառի ուղիղ իմաստով) տարիներ անց և այն երկրներում, որոնք նույնիսկ սահմանակից չեն Իսրայելին, ողջ աշխարհը դրան ծափ է տալիս, իսկ մեր երկրին անմիջապես մեղադրում են «միջազգային մարդասիրական նորմերի» խախտման մեջ։ Եվ դա այն դեպքում, երբ բանտարկյալների նկատմամբ վերաբերմունքի նորմերից չնչին շեղման դեպքում մեր դատախազությունն անմիջապես քննում է այդ դեպքերը։

Ի տարբերություն Հայաստանի, որն իր անգործությամբ միայն քաջալերվում է հայ «քաջարի մարտիկների» բոլորովին ոչ քաջարի գործություններից։ Ինչպե՞ս, օրինակ, Հայաստանում վարվում են այն զինվորների հետ, ովքեր անմիջապես ռուս լրագրողների աչքի առաջ ծեծում էին վիրավոր ու անզեն Ամիլ Մուսաևին։ Չեմ կարծում, որ Էդուարդ Ասրյանն այս տեսանյութերը նույնպես պահում է իր հեռախոսում, թեև այդպես էլ պետք է լինի, գոնե որպես մեզ մոտ և նրանց մոտ ում և կալանավորների նկատմամբ նման տարբեր վերաբերմունքի։

Փառք Աստծո, մենք ապրում ենք տեխնոլոգիական առաջընթացի դարում, և արդեն մի քանի օր է, ինչ համացանցով մեկ տեսանյութ է պտտվում այն արժանի օրինակի մասին, թե ինչպես են մեր զինծառայողները վերաբերվում հայերի հետ, որտեղ վիրակապում են գերու վերքը։ Ահա թե ինչպիսի տեսանյութ պետք է հայ գեներալը պահեր իր հեռախոսում։ Եվ եթե հայերը կարծում են, որ լռության մատնելով իրենց երկրի այս հանցագործությունները, իրենք ավելի ներկայանալի տեսք կունենան գոնե ամերիկացի բարձրաստիճան թոշակառուի աչքում, ապա նրանք խորապես սխալվում են։ Մարդիկ, ովքեր թաքցնում են իրենց թերությունները, արժանի են միայն արհամարհանքի: